Acute stress-stoornis
| Acute stressstoornis | ||||
|---|---|---|---|---|
| Coderingen | ||||
| ICD-10 | F43.0 | |||
| ICD-9 | 308 | |||
| DSM-IV | 308.3 | |||
| MeSH | D040701 | |||
| ||||
De acute stress-stoornis is een psychische aandoening die in het DSM-IV is ingedeeld bij de angststoornissen. Ondanks dat deze als zodanig staat beschreven is het echter geen psychiatrische of aanverwante stoornis. De stoornis kan optreden direct nadat iemand is blootgesteld aan een ernstige traumatische ervaring (in de volksmond ook wel aangeduid als shock). De reacties op dit trauma zijn sterke gevoelens van angst, afschuw, machteloosheid en hulpeloosheid.
Er kan ook sprake zijn van een acute stressstoornis wanneer men op jonge leeftijd veel meemaakt. Wanneer iemand in de baby- of kinderleeftijd, als adolescent dan wel jong volwassene veel ernstige dingen meemaakt, of voor zijn leven moet knokken, ellende, rouwverwerking en ander verdriet met een grote emotionele belasting meemaakt, kan deze stoornis optreden. Echter, in deze gevallen kan deze stoornis herhaaldelijk terugkeren, en heel lang aanhouden. Als de stoornis optreedt lang nadat de traumatische ervaring zich heeft afgespeeld, spreekt men van een posttraumatische stressstoornis (PTSS).
Wie aan de acute stress-stoornis lijdt, heeft meestal een verdoofd en/of afgevlakt gevoel, ontwikkelt problemen met geheugen, slaap en concentratie, is prikkelbaar, schrikachtig of angstig en ervaart het trauma regelmatig opnieuw.
Een bekend voorbeeld van een acute stress-situatie wordt getoond in de bekendste Titanicfilm. Bruce Ismay stapt in een reddingsboot van de Titanic en kan de rest van het zinkproces vanop afstand volgen. Hij zucht echter maar en kijkt treurig van het schip weg, hij ziet en hoort niets meer, hij is helemaal van de kaart. Meer dan zes uur later, als hij veilig en wel aan boord van de Carpathia is, kan hij alleen nog mompelen: "Ik ben Bruce Ismay, ik ben Bruce Ismay..." Niet veel later is hij weer de oude.