Naar inhoud springen

Amersfoortse Berg

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Amersfoortse Berg
Galgenberg
De Galgenberg in 2010
De Galgenberg in 2010
Hoogte 44 m
Coördinaten 52° 9′ NB, 5° 22′ OL
Gebergte Utrechtse Heuvelrug
Amersfoortse Berg (Amersfoort)
Amersfoortse Berg
Portaal  Portaalicoon   Aardwetenschappen

De Amersfoortse Berg is een heuvel in de Nederlandse gemeente Amersfoort. De heuveltop bevindt zich op ongeveer 44 meter boven NAP en ligt in het noordoostelijke deel van de Utrechtse Heuvelrug.

De zuidwestelijke Amersfoortse wijk Bergkwartier is naar de heuvel vernoemd. Het parkachtige bos op de Amersfoortse Berg wordt Klein Zwitserland genoemd vanwege de voor Nederland vrij grote hoogteverschillen.

In de middeleeuwen liep langs de heuvel de Utrechtseweg tussen Amersfoort en de stad Utrecht. Tot in de tweede helft van de 19e eeuw was nagenoeg geen bebouwing in het gebied van de Amersfoortse Berg. Daarna verrezen onder meer een villawijk, de Juliana van Stolbergkazerne (1889) en het Belgenmonument (circa 1918). Vrijwel boven op de heuvel werd in 1912 een watertoren gebouwd.

De Galgenberg is een verhoging op de Amersfoortse Berg van ruim 3 meter hoog met een diameter van ongeveer 18 meter, op zo'n 50 meter ten zuidwesten van de watertoren. Deze plek aan de weg richting Amersfoort was oorspronkelijk goed zichtbaar vanwege het ontbreken van bebossing en bebouwing. In vroeger tijden werden er daarom geëxecuteerden tentoongesteld. Er bevond zich aanvankelijk een stenen galg, daarna van 1770 tot 1809 een van hout.[1]

De plek staat ook bekend als Zevenboompjes, omdat er zeven lindebomen staan. Een volksverhaal over deze plaats zegt dat er ooit zeven personen ter dood werden gebracht, van wie een onschuldig was. Sindsdien wil een van de zeven bomen niet meer groeien.[2]

De Galgenberg is zeer waarschijnlijk van oorsprong een grafheuvel en is ingeschreven als archeologisch rijksmonument.[3] Op zo'n 150 meter ten noordoosten van de watertoren bevindt zich een prehistorische grafheuvel die ook rijksmonument is.[4]

  1. Archief Eemland, Historische encyclopedie, Galgenberg. Gearchiveerd op 28 augustus 2020.
  2. Sinninghe, J.R.W. (1938, herdruk 1978) Utrechtsch sagenboek, blz. 54–55. Zutphen : Thieme & Cie. ISBN 9003912602.
  3. Rijksmonument 45449 te Amersfoort. Terrein waarin een galgenberg. Datering: middeleeuws (mogelijk prehistorisch).
  4. Rijksmonument 45448 te Amersfoort. Terrein waarin een grafheuvel. Datering: Neolithicum en/of Bronstijd en IJzertijd.
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Galgenberg Amersfoort van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.