Antoon, bastaard van Brabant

Antoon van Brabant
	1429 -1498
	Praalgraaf
Heer van Meerbeke
Periode	1452-1465
Opvolger	Pierre de Goux
Heer van Kruibeke
Periode	1483-1498
Heer van Hemiksemhof en Vaarlaareike
Periode	1459-1498
Voorganger	Cornelis Sanders
Opvolger	Antoon
Geboren	1429
Overleden	1 november 1498
Vader	Filips van Saint-Pol
Moeder	Barbele Fierens
Dynastie	Huis Valois-Bourgondië
Kinderen	Antoon, Margriet, Guillelmijne
	; Wapenschild

Ridder Antoon, bastaard van Brabant, (1429 - 1 november 1498) was een bastaardzoon van Filips van Saint-Pol, hertog van Brabant en Limburg en Barbele Fierens.^[2] Hij wordt soms "de kleine bastaard" genoemd, om verwarring met de "grote bastaard", Antoon van Bourgondië te voorkomen.^[1]

Filips van Saint-Pol voorzag in het onderhoud van de bastaard en zijn moeder. Na diens dood in 1430, werden ze onderhouden door Filips de Goede. Tussen 1436 en 1446 volgde Antoon samen met andere bastaardkinderen een opleiding in Leuven. Vanaf 1447 trad hij in dienst van Filips de Goede en later Karel de Stoute als kapitein en aanvoerder tijdens verschillende militaire campagnes.^[3] Hij zetelde tevens in de Raad van Brabant.^[4]

In 1452 werd hij heer van Meerbeke (Ninove). In 1465 deed Antoon afstand van zijn rechten in Meerbeke. Als vergoeding hiervoor, schonk Keizer Maximiliaan I hem in 1483 de heerlijkheid Kruibeke.^[3]

In 1459 kwam hij in het bezit van Kasteel Hemiksemhof en Vaarlaareike, waaraan ook beperkte heerlijke rechten verbonden waren.^[5] Over Hemiksemhof zouden met de erfgenamen van de vorige bezitter, de terechtgestelde Cornelis Sanders, nog rechtszaken volgen.^[2]

Matthijs Balen vermeldde hem als "voogd van Rotterdam" ten tijde van de Hoekse en Kabeljauwse twisten, aan de Kabeljauwse kant.^[6] Later behoorde hij echter tot de tegenstanders van Maria van Bourgondië en Maximiliaan van Oostenrijk. Hierdoor verloor hij Kruibeke, Hemiksemhof en Vaarlaareike. In 1489 kwam hij terug in het bezit van de domeinen, maar de juridische moeilijkheden met Costen van Berchem, die de goederen in de tussentijd bezat, bleven duren tot aan Antoons dood.^[3]

Bij zijn overlijden in 1498 ging Kruibeke terug naar het Graafschap Vlaanderen. Hemiksemhof en Vaarlaareike gingen over op zijn zoon, eveneens Antoon genaamd.^[5] Hij werd begraven in een praalgraf in de Sint-Niklaaskerk te Hemiksem. Zijn tombe werd door Franse revolutionairen beschadigd, maar in 1842 hersteld op kosten van baron Diert en voorzien van een "schone ijzeren grille".^[7]

In 2014 schonk de heemkring van Aartselaar aan het rijksarchief een document uit 1514 dat handelt over de verkoop van de eigendommen na Antoons dood.^[8]

Voorouders[bewerken | brontekst bewerken]

8. Filips de Stoute (1342-1404)
hertog van Bourgondië

4. Anton van Bourgondië (1384-1415)
hertog van Brabant en Limburg

9. Margaretha van Male (1350-1405)

2. Filips van Saint-Pol (1404-1430)
hertog van Brabant en Limburg

10. Walram III van Luxemburg-Ligny (1357-1415)
graaf van Saint-Pol

5. Johanna van Saint-Pol (?-1407)

11. Maud Holland (?-1392)

1. Antoon, bastaard van Brabant

12.

6. Jan Fierens (?-1428)
wijngaardenier uit de Warande (Brussel)

13.

3. Barbele Fierens

14.

7. Goedele

15.

Zie de categorie Antoon, bastaard van Brabant van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b Van de Cruys, Marc, Cheron, Marc (1997). De Kleine Bastaard. Heraldicum Disputationes 2 (1): 10-18
↑ ^a ^b De Schepper, Louis (1974), Heymissen. L. De Schepper, Antwerpen, pp. 59-60.
↑ ^a ^b ^c De Schepper, G. (1942). Antoon, Bastaard van Brabant. Tijdschrift voor Geschiedenis en Folklore 5 (1): 5-54
↑ Damen, Mario (2016). Prelaten, edelen en steden. De samenstelling van de Staten van Brabant in de vijftiende eeuw. Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis (2016): 5-274
↑ ^a ^b Wastyn, Bert, Van Goethem, Eugene, Cheron, Marc (2001), Hemiksem Kastelendorp. Heemkring Heymissen, Hemiksem, pp. 7.
↑ Balen, Matthijs (1677), Beschryvinge Der Stad Dordrecht. Symon Onder de Linde, Dordrecht, p. 792. Geraadpleegd op 22 juli 2023.
↑ van Melis, Jan (2023), 250 jaar Sint-Niklaaskerk. Funerair erfgoed - Inventaris en beschrijving. Heymissen vzw, Hemiksem, p. 64-65. ISBN 9789464758610.
↑ Jef Wijckmans, Heemkring schenkt eeuwenoud perkament aan rijksarchief. Gazet van Antwerpen (8 maart 2014). Geraadpleegd op 21 juli 2023.

[HD-1] Van de Cruys, Marc, Cheron, Marc (1997). De Kleine Bastaard. Heraldicum Disputationes 2 (1): 10-18

[DSL-2] De Schepper, Louis (1974), Heymissen. L. De Schepper, Antwerpen, pp. 59-60.

[DSG-3] De Schepper, G. (1942). Antoon, Bastaard van Brabant. Tijdschrift voor Geschiedenis en Folklore 5 (1): 5-54

[Damen-4] Damen, Mario (2016). Prelaten, edelen en steden. De samenstelling van de Staten van Brabant in de vijftiende eeuw. Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis (2016): 5-274

[Wastyn-5] Wastyn, Bert, Van Goethem, Eugene, Cheron, Marc (2001), Hemiksem Kastelendorp. Heemkring Heymissen, Hemiksem, pp. 7.

[Balen-6] Balen, Matthijs (1677), Beschryvinge Der Stad Dordrecht. Symon Onder de Linde, Dordrecht, p. 792. Geraadpleegd op 22 juli 2023.

[vanmelis-7] van Melis, Jan (2023), 250 jaar Sint-Niklaaskerk. Funerair erfgoed - Inventaris en beschrijving. Heymissen vzw, Hemiksem, p. 64-65. ISBN 9789464758610.

[Wijckmans-8] Jef Wijckmans, Heemkring schenkt eeuwenoud perkament aan rijksarchief. Gazet van Antwerpen (8 maart 2014). Geraadpleegd op 21 juli 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]