Naar inhoud springen

Borstelwormen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Borstelwormen
Phyllodoce lineata
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia
Stam:Annelida (Ringwormen)
Klasse
Polychaeta
Grube, 1850[1]
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Borstelwormen op Wikispecies Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De borstelwormen (Polychaeta[2][3][4], van het Grieks πολύς polýs‚ veel, en χαίτη chaítē‚ haar) zijn een klasse van ringwormen waarvan de vertegenwoordigers vrijwel uitsluitend in zee leven. Er zijn meer dan 11.000 soorten beschreven in deze klasse. Onder meer de zeepier en het goudkammetje behoren ertoe.

Algemene anatomie van de segmenten van een borstelworm

Borstelwormen volgen in het algemeen het bouwplan van de ringwormen, met een kop, een cilindrisch, gesegmenteerd lichaam en een staartstukje. Ze variëren in lengte van minder dan een millimeter voor sommige interstitiële soorten, tot reuzen van bijna drie meter lang.

De kop bestaat uit een prostomium (gedeelte voor de mondopening) en een peristomium (gedeelte rond de mond) en draagt meestal gepaarde aanhangsels (palpen, antennen en cirri). Meestal is er ook een proboscis, een soort uitstulpbaar slurfje, al dan niet voorzien van tanden. De tanden van een borstelworm zijn uniek. De zwarte giftanden bevatten namelijk zink en koper.[5]

Het lichaam van een borstelworm bestaat uit talrijke segmenten die elk voorzien zijn van een paar pootjes, parapodia genaamd. Deze parapodia zijn inwendig vaak (orde Aciculata) verstevigd met chitineuze stekels: de acicula. Het pygidium (staartstukje) draagt nooit chaetae maar soms wel een paar anale cirri.

Borstelwormen zijn een zeer succesrijke groep die in alle zeeën voorkomt. Ze zijn meestal vrijlevend; sommigen zijn commensalen en een enkele soort leeft parasitair. Ze zijn te vinden in allerlei biotopen, er zijn pelagische, kruipende, gravende en kokerbewonende vormen. Door hun activiteit binnen hun gangen en kokers zorgen borstelwormen voor een betere zuurstofverdeling in de bodem en ook voor fixatie van het sediment. Hun aanwezigheid speelt dan ook een zeer belangrijke structurerende rol bij de samenstelling van het volledige bodemecosysteem.
Onder de borstelwormen vindt men actieve predatoren, depositievoeders (halen voedsel van tussen de zandkorrels), selectieve depositievoeders (halen voedsel met hun tentakels van op het substraat) en filtervoeders.

De volgende taxa worden bij de borstelwormen ingedeeld: