Grijswangdwerglijster
| Grijswangdwerglijster IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2020) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
| |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Soort | |||||||||||||
| Catharus minimus (Lafresnaye, 1848) | |||||||||||||
| |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Grijswangdwerglijster op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
De grijswangdwerglijster (Catharus minimus)[2][3] is een zangvogel uit de familie Turdidae (lijsters).
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De grijswangdwerglijster is met ongeveer 16 tot 17 cm iets groter dan andere Catharus-lijsters, weegt tussen 26 en 30 g en heeft een spanwijdte die varieert van 32 tot 34 cm. De vogel heeft een grijsachtig gezicht, gedeeltelijk bleke oogring, grauwe grijsbruine bovenzijde en uitgebreid schemerige flanken. Het gebied tussen het oog en de snavel is ook grijsachtig, maar het gebied dat van de snavel tot boven het oog loopt is grijsachtig wit. De grijswangdwerglijster lijkt veel op Bicknells dwerglijster.
Er zijn twee ondersoorten: de noordelijke grijswangdwerglijster (C. m. alicia) en de Newfoundlandse grijswangdwerglijster (C. m. minimus). De ondersoort minimus kan worden onderscheiden van alicia door zijn algehele bruinere kleur op de borst. Minimus heeft ook meer geel aan de basis van het onderste deel van de snavel.
Habitat en verspreiding
[bewerken | brontekst bewerken]De grijswangdwerglijster is een trekvogel over lange afstanden. Ze overwinteren in het Amazonebekken en steken tijdens hun voorjaarstrek de Caraïbische Zee en de Golf van Mexico over.
Ze zijn van mei tot augustus aanwezig in hun broedgebied. Het broedgebied omvat de noordelijke boreale bossen van Newfoundland tot Alaska in Noord-Amerika en in het noordoosten van Siberië. De vogel is schaars tot zeldzaam in de meeste regio's van Noord-Amerika, maar kan in elke beboste habitat worden gezien. Ze geven de voorkeur aan lage naaldbossen, waaronder jonge regenererende bossen, bossen met open bladerdak met een dichte groei van struiken en kleine naaldbomen in de onderbeplanting, en dichte dwergsparren en zilversparren op winderige locaties en in de buurt van de boomgrens.
De ondersoorten worden gescheiden door verschillende broedgebieden: alicia broedt van Labrador westelijk tot Siberië en minimus broedt op het eiland Newfoundland en mogelijk aangrenzende delen van de zuidelijke kust van Labrador.[4]
Leefwijze
[bewerken | brontekst bewerken]Zang
[bewerken | brontekst bewerken]De zang van de grijswangdwerglijster is de meest betrouwbare manier om de vogel te onderscheiden van Bicknells dwerglijster. Het heeft een complex lied van fluitachtige noten, die aan het eind meestal naar beneden verbuigen. Het lijkt op een neergaande spiraal zoals de veery, maar hoger, dunner en nasaal met stotterpauzes: 'ch-ch zreeew zi-zi-zreeee zizreeew'. De vluchtoproep is een hoge, doordringende, nasale 'queer'. Het is waarschijnlijker dat hij zijn nachtelijke vluchtoproep hoort tijdens de lente- en herfstmigratie dan om de soort op de grond te observeren. De nachtelijke vlucht noteert een of twee noten 'whe-eer' die in toonhoogte daalt.
Eetpatroon
[bewerken | brontekst bewerken]De grijswangdwerglijster eet voornamelijk insecten, zoals kevers, snuitkevers, mieren, wespen en rupsen, naast spinachtigen en fruit en bessen (wilde kersen, bramen en frambozen). Hun gewoontes om bessen te eten dragen bij aan de verspreiding van zaden.
Voortplanting
[bewerken | brontekst bewerken]Deze grijswangdwerglijster vertoont geheimzinnig gedrag tijdens het broedseizoen. Broedparen worden zelden gevonden in hoge dichtheden omdat hun territoria goed uit elkaar liggen. Ze bouwen hun nesten op de grond of in lage struiken, meestal minder dan 2 meter hoog. Vrouwtjes bouwen het nest met gedroogde grassen vermengd met een ondersteunende laag modder. Er is slechts één broedsel per seizoen, hoewel ze een tweede broedsel zullen leggen als het eerste nest vroeg in het seizoen mislukt.
Er zijn gemiddeld 4 eieren per nest. Het vrouwtje broedt de eieren in 13 tot 14 dagen uit. De eieren zijn groenachtig blauw, gemarkeerd met lichtbruine stippen en ovaal tot kort ovaal van vorm. Nestvogels vliegen 11 tot 13 dagen na het uitkomen uit en de jongen worden door beide ouders verzorgd. Individuen paren op eenjarige leeftijd en worden verondersteld monogaam te zijn.
Voorkomen in Nederland
[bewerken | brontekst bewerken]Er is één waarneming van een grijswangdwerglijster in Nederland. In 2018 werd een verzwakte vogel gevonden bij Monster in Zuid-Holland. Na twee weken in een vogelopvang is deze vogel weer vrijgelaten.[5]
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ (en) Grijswangdwerglijster op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ (en) Dayna Baillo, Catharus minimus (grey-cheeked thrush). Animal Diversity Web. Gearchiveerd op 17 januari 2022. Geraadpleegd op 17-01-2022.
- ↑ (en) Gray-cheeked Thrush (Catharus minimus). Peru Aves. Gearchiveerd op 17 januari 2022. Geraadpleegd op 17-01-2022.
- ↑ (en) Gill F, D Donsker & P Rasmussen (Eds). 2025. IOC World Bird List (v15.1).
- ↑ Grijswangdwerglijster op Dutchavifauna.nl. Gearchiveerd op 31 januari 2023.
· 
· 