Fintro Literatuurprijs
De Gouden Uil is een sinds 1995, jaarlijks uitgereikte Belgische boekenprijs voor oorspronkelijk Nederlandstalig literair werk.
Toelichting
Men deelt zowel prijzen uit voor literatuur als voor kinder- en jeugdboeken. Twee autonome jury's, waarin telkens vijf deskundigen zetelen, nomineren elk jaar vijf boeken per categorie. De prijs de Gouden Uil heeft een sterke uitstraling in het culturele en literaire milieu en heeft een grote impact op de naambekendheid van de auteur en de verspreiding van zijn/haar werk.
Vanaf 2000 werd De Gouden Uil Prijs van de Lezer, of de publieksprijs ingesteld. Deze verving de Non-Fictie prijs. Uit de genomineerde boeken voor De Gouden Uil Literatuurprijs kan de lezer zijn of haar favoriete boek kiezen en dit door stemming via het internet of via de stemformulieren in Standaard Boekhandel, bibliotheken, HUMO en Letters magazine kenbaar maken.
De laureaten in beide categorieën ontvangen een prijzengeld van € 25 000 en een trofee naar een ontwerp van Ever Meulen. De overige genomineerden gaan niet met lege handen naar huis. Elke genomineerde ontvangt een prijs van € 1500. De Gouden Uil is een initiatief van Standaard Boekhandel, HUMO, Canvas en Radio 1.
Vanaf januari 2006 fungeert Antwerpen op uitnodiging van burgemeester Patrick Janssens als gaststad voor De Gouden Uil. In een rechtstreeks uitgezonden Canvasprogramma maakt men de laureaten bekend.
Samen met de Libris Literatuur Prijs en de AKO Literatuurprijs vormt de "De Gouden Uil" een "uitgelezen" trio vanwege het hoge prijzengeld.
Bij de rechtstreeks uitgezonden bekendmaking van de laureaten zorgden de schrijvers zelf voor sterke momenten. Marjolijn Hof schetste hoe haar boek Een kleine kans ontstond tijdens het bekijken van een TV-programma rond een bergbeklimmer. De lofzang door bekende personen voor de genomineerden beperkte men tot soundbites. Grünberg bekende dat hij € 5000 van zijn prijzengeld schonk aan de vertalingsplannen van Guantanamo and the abuse of presidential power, van de mensenrechtenadvocaat Joseph Margulies.
In 2011 werd er geen prijs uitgereikt om Boek.be de nodige tijd te geven een visie te ontwikkelen over de wijze waarop en de middelen waarmee zij De Gouden Uil vanaf 2012 kan organiseren[1].
De prijs gaat in 2012 verder als De Gouden Boekenuil. Gaststad is nu Gent, in plaats van Antwerpen, en de Standaard Boekhandel is geen ondersteunende partner meer [2].
Laureaten
.jpg)
- 1995:
- Fictie: Adriaan van Dis - Indische Duinen
- Kinder- en jeugdboeken: Anne Provoost - Vallen
- Non-Fictie: Jeroen Brouwers - Vlaamse Leeuwen
- 1996
- Fictie: Guido van Heulendonk - Paarden Zijn Ook Varkens
- Kinder- en jeugdboeken: Anton Quintana - Het Boek van Bod Pa
- Non-Fictie: Joris van Parys - Frans Masereel, een biografie
- 1997
- Fictie: A.F.Th. van der Heijden - Het Hof van Barmhartigheid & Onder het Plaveisel het Moeras
- Kinder- en jeugdboeken: Joke van Leeuwen - Iep!
- Non-Fictie: Elsbeth Etty - Liefde is Heel het leven
- 1998
- Fictie: Marcel Möring - In Babylon
- Kinder- en jeugdboeken: Peter van Gestel - Mariken
- Non-Fictie: Leonard Blussé - Bitters Bruid
- 1999
- Fictie: Geerten Meijsing - Tussen Mes en Keel
- Kinder- en jeugdboeken: Rita Verschuur - Jubeltenen
- Non-Fictie: Gerrit Komrij - In Liefde Bloeyende
- 2000
- Literatuurprijs: Peter Verhelst - Tongkat
- Jeugdliteratuurprijs: Toon Tellegen - De Genezing van de Krekel
- Publieksprijs: Tom Lanoye - Zwarte Tranen
- 2001
- Literatuurprijs: Jeroen Brouwers - Geheime kamers
- Jeugdliteratuurprijs: Bart Moeyaert, Gerda Dendooven en Filip Bral - Luna van de boom
- Publieksprijs: Jeroen Brouwers - Geheime kamers
- 2002
- Literatuurprijs: Arnon Grunberg - De Mensheid Zij Geprezen
- Jeugdliteratuurprijs: Bas Haring - Kaas & de evolutietheorie
- Publieksprijs: Peter Verhelst - Memoires van een Luipaard
- 2003
- Literatuurprijs: Tom Lanoye - Boze Tongen
- Jeugdliteratuurprijs: Floortje Zwigtman - Wolfsroedel
- Publieksprijs: Tom Lanoye - Boze Tongen
- 2004
- Literatuurprijs: Hafid Bouazza - Paravion
- Jeugdliteratuurprijs: Martha Heesen - Toen Faas niet thuiskwam
- Publieksprijs: Chris De Stoop - Zij kwamen uit het Oosten
- 2005
- Literatuurprijs: Frank Westerman - El Negro en ik
- Jeugdliteratuurprijs: Guus Kuijer - Het boek van alle dingen
- Publieksprijs: Patricia De Martelaere - Het onverwachte antwoord
- 2006
- Literatuurprijs: Henk van Woerden - Ultramarijn
- Jeugdliteratuurprijs: Floortje Zwigtman - Schijnbewegingen
- Publieksprijs: Stefan Brijs - De engelenmaker
- 2007
- Literatuurprijs: Arnon Grunberg - Tirza
- Jeugdliteratuurprijs: Marjolijn Hof - Een kleine kans
- Publieksprijs: Dimitri Verhulst - De helaasheid der dingen
- 2008
- Literatuurprijs: Marc Reugebrink - Het Grote Uitstel
- Jeugdliteratuurprijs: Sabien Clement, Mieke Versyp en Pieter Gaudesaboos - Linus
- Publieksprijs: Jeroen Brouwers - Datumloze dagen
- 2009
- Literatuurprijs: Robert Vuijsje - Alleen maar nette mensen
- Jeugdliteratuurprijs: Peter Verhelst - Het geheim van de keel van de nachtegaal (ill. Carll Cneut)
- Publieksprijs: Pia de Jong - Lange dagen
- Jeugdpublieksprijs: Els Beerten- Allemaal willen we de hemel
- 2010
- Literatuurprijs: Cees Nooteboom - 's Nachts komen de vossen
- Jeugdliteratuurprijs: Ditte Merle - Wild Verliefd
- Publieksprijs: Tom Lanoye - Sprakeloos
- Jeugdpublieksprijs: Marita de Sterck- De hondeneters
- 2011
- Geen prijsuitreiking.
- 2012
- Gouden Boekenuil: David Pefko - Het voorseizoen
- Prijs van de Lezersjury: Stephan Enter - Grip
- 2013
- Gouden Boekenuil: Oek de Jong - Pier en oceaan
- Prijs van de Lezersjury: Tommy Wieringa - Dit zijn de namen
- 2014
- Gouden Boekenuil: Joost de Vries - De republiek
- Prijs van de Lezersjury: Stefan Hertmans - Oorlog en terpentijn
Trivia
Naar analogie met de Gouden Uil Literatuurprijs werd in 2007 de prijs de Gouden Duim in het leven geroepen. Het is de eerste Nederlandstalige sms-(literatuur)prijs.