Dousberg
De Dousberg is een natuurlijke heuvel in de wijk Dousberg-Hazendans in Maastricht. De "berg" bevindt zich te midden van het recreatiegebied De Dousberg in het westen van de stad, vlak bij de grens met België.
Beschrijving
De Dousberg is een geïsoleerde kleine heuvel die zo'n twintig meter boven de omgeving uitsteekt. De voet van de berg bevindt zich op ongeveer 70 meter boven NAP, terwijl de top op ongeveer 90 meter boven NAP ligt.[1]
Geschiedenis
De Dousberg is een plaats van historische betekenis. Een mogelijke verwijzing naar de Dousberg staat in een oorkonde van keizer Koenraad III uit 1146 waarin staat dat op de Dulceberg rechtszittingen plaats hadden. Volgens de traditie ging dit gebruik terug tot een dingplaats uit Frankische tijden.
Toen het strategische belang van de vesting Maastricht in de Tachtigjarige Oorlog toenam, kreeg de Dousberg een zekere militaire betekenis. In 1568 verschanste Alva zich er om een veldslag tegen de troepen van Willem van Oranje te vermijden. Deze gebeurtenis wordt bezongen in het Wilhelmus, in het elfde couplet:
Als een prins opgezeten
met mijner heires-kracht,
van den tiran vermeten
heb ik den slag verwacht,
die, bij Maastricht begraven,
bevreesde mijn geweld;
mijn ruiters zag men draven
zeer moedig door dat veld.
In 1632 vestigde Frederik Hendrik zijn hoofdkwartier op de Dousberg tijdens het Beleg van Maastricht (1632).
In de eerste helft van de negentiende eeuw werd op de oostflank van de heuvel een grindgroeve geëxploiteerd, die vervolgens enige tijd als vuilstort gebruikt werd.
Omgeving
Aan de westelijke rand van het gebied, grotendeels op Belgisch grondgebied, ligt de belangrijke archeologische opgravingssite Veldwezelt-Hezerwater, waar resten van Neanderthalerbewoning uit het middenpaleolithicum (140.000 tot 40.000 jaar geleden) zijn aangetroffen. Bijzonder aan deze vindplaats is dat er sporen zijn van vier verschillende menselijke activiteiten: vuursteen verzamelen, werktuigen maken, kampvuren aanleggen en jachtbuit verwerken. Neanderthalers joegen vooral op kuddedieren. Er is botmateriaal gevonden van onder meer paard, bizon, mammoet, rendier en wolharige neushoorn.
Recreatie
Rond de berg bevindt zich het recreatiegebied met dezelfde naam. Ten noorden hiervan bevindt zich Malberg, ten zuiden Hazendans en ten oosten Pottenberg. In het westen wordt het gebied begrensd door de landsgrens met België.[2]
In juli 1971 ging de Maastrichtse gemeenteraad akkoord met de bouw en aanleg van een camping, zwembad, tennispark en picknickterrein. Het zwembad werd geopend in 1973.[3] Op de tennishal was het wachten tot 1980.[4] De voltooiing van de camping voltrok zich wegens subsidiëringsproblemen zelfs pas in 1981.[5] In 1987 kwam daar nog een kunstskibaan bij.[6]
In het kader van een ontwikkelingsplan uit 2005 werd de camping ontruimd en verscheen in 2007, na jarenlange discussie, de grensoverschrijdende 18-holes golfbaan van Golfclub Maastricht (naast een 9-holesbaan). Het zwembad werd in 2013, na de opening van het nieuwe Geusseltbad (nabij stadion de Geusselt), gesloten. In 2015 werd begonnen met de bouw van 74 vakantiewoningen op de plaats waar zich ooit de camping bevond. In 2018 zijn 79 appartementen rondom het centrale Wilhelmusplein gereedgekomen. Later dat jaar zal het hotel-restaurant in gebruik worden genomen, eveneens op de heuvel gelegen. Op de plek van het gesloopte zwembad worden luxe villa's gebouwd.[7]
Vier straten in het vakantieresort op de Dousberg zijn vernoemd naar lokale sporthelden: de wielrenner Harie Meijers (1879-1928), de roeier Flip Regout (1915-1993), de voetballer Jeu van Bun (1918-2002) en de zwemster Marie-Louise Vaessen (1928-1993).[8]
- ↑ Vooronderzoek Dousberg, geraadpleegd op 4 juni 2016
- ↑ Beheersverordening Dousberg, http://www.ruimtelijkeplannen.nl, 7 augustus 2014 (geraadpleegd op 3 juni 2016)
- ↑ Limburgsch Dagblad, 9 juli 1971 (geraadpleegd op 5 juni 2016)
- ↑ Vragen VVD over tenniscentrum Maastricht, Limburgsch Dagblad, 10 juni 1980 (geraadpleegd op 5 juni 2016)
- ↑ Toch camping in recreatiegebied van Maastricht, Limburgsch Dagblad, 21 januari 1981 (geraadpleegd op 5 juni 2016)
- ↑ 'Dousberg' kijkt naar de prijskaartjes, Limburgsch Dagblad, 6 december 1986 (geraadpleegd op 5 juni 2016
- ↑ 'Bouw resort op Maastrichtse Dousberg bijna klaar' op website limburger.nl, 7 april 2018.
- ↑ 'Sporthelden krijgen plek op Dousberg' in VIA Limburg, editie Maastricht-Meerssen, 27 september 2018, p. 29.
