Erasistratos

Erasistratus ontdekt de oorzaak van de ziekte van Antiochus. Schilderij door Jacques-Louis David (1774)

Erasistratos van Ceos (ca 305 - ca 250 v.Chr) was een Grieks geneeskundige die in Alexandrië werkzaam was met Herophilos van Chalcedon. Hij voerde dissecties en mogelijk vivisecties (hier zouden misdadigers voor werden gebruikt) uit op mensen. Zijn werk was op verschillende vlakken erg vooruitstrevend:

Leven

Men veronderstelt algemeen dat Erasistratos is geboren in Ioulis op het eiland Ceos, hoewel Stephanus van Byzantium naar hem verwijst als geboren in Kos; Galenus als geboren in Chios; en keizer Julianus als geboren in Samos. Plinius de Oudere zegt dat hij via zijn dochter Pythias een kleinzoon van Aristoteles was, maar dit wordt door andere antieke schrijvers niet bevestigd; volgens de Suda was hij de zoon van Cretoxena, een zuster van de arts Medius en Cleombrotus. Uit dit laatste is het niet helemaal duidelijk of Cleombrotus nu zijn vader of zijn oom was. Erasistratos was een leerling van Chrysippus van Cnidos, Metrodorus, en klaarblijkelijk Theophrastus.

Erasistratos verbleef enige tijd in Syrië aan het hof van koning Seleucus I Nicator, een van de diadochen. Hij slaagde erin diens zoon Antiochius te genezen.

Werk

• Beschrijving van het hart waarbij hij vooral aandacht had voor de hartkleppen die nog steeds naar hem zijn genoemd. Hij zag het hart als een pomp voor het bloed.
• Verschil tussen gevoels- en bewegingszenuwen.
• Spijsverteringsstelsel: hij erkende het systeem van de slokdarm en beschreef de peristaltische beweging van de maag en de darmen.
• Hersenen: beschrijving van het cerebellum, het cerebrum, de hersenventrikels en de membranen. Hij erkende het belang van de hersenen als centrum voor het bewustzijn en niet als afkoelings- of zuiveringssysteem zoals Praxagoras van Cos en Aristoteles meenden.