Gebruiker:Evil berry/Geschiedenis
Geschiedenis of historie[1] kan verschillende betekenissen hebben[2]. De eerste is "datgene wat is geschied", namelijk wat gebeurt is in het verleden. Een andere is "het verhalen over datgene wat is geschied". Een derde is "de kennis en het verhalen over datgene wat is geschied". Tot slot - en dat is de geschiedenis die in dit artikel zal worden behandeld - heeft geschiedenis ook nog de betekenis van "de wetenschappelijke bestudering van datgene wat is geschied aan de hand van bronnen". Bij de term geschiedenis in haar laatste betekenis moet men vaak "in verband met de mens" bijdenken. Toch spreekt men ook van natuurgeschiedenis, maar in deze studie van het verleden wordt de mens buiten beschouwing gelaten. De geschiedenis die we dus hebben gedefinieerd als "de wetenschappelijke bestudering van het verleden" beperkt zich dus tot de mensheid en haar activeiten in het verleden. Geschiedenis kan worden verdeeld en omvat vele deelgebieden en hulpwetenschappen, zoals chronologie, historiografie, genealogie, paleografie, en cliometrie. Zij die zich professioneel bezighouden met deze studie worden historici genoemd.
Etymologie[bewerken | brontekst bewerken]
Het woord geschiedenis komt als gescienisse of gescienesse in het Middelnederlands in de betekenis van "het verhalen over wat is geschied" voor het eerst voor tussen 1315 en 1335[3]. Reeds voordien werd het leenwoord istorie[4] (1240) gebruikt om een geschiedverhaal mee aan te duiden. Het grote verschil met het latere "geschiedenis" was dat historie altijd een verhaal beduidde[5]. De meervoudsvorm geschiedenissen zou later overgaan in het enkelvoud geschiedenis, wijzend op de gedachte dat geschiedenis een geheel vormde en niet bestond uit afzonderlijke geschiedenissen.
De positie van geschiedenis binnen de wetenschappen[bewerken | brontekst bewerken]
Hoewel de brede discipline van geschiedenis vaak is ondergebracht onder ofwel de geestes- ofwel de sociale wetenschappen[6], kan het worden beschouwd als een brug tussen deze twee, die methodologieën van beide studiegebieden incorporeert[7]. Traditioneel hebben historici getracht de historische vragen te beantwoorden door de studie van de geschreven documenten, hoewel historisch onderzoek niet tot deze bronnen alleen is beperkt. In het algemeen kunnen er drie categorieën van bronnen van historische kennis worden onderscheiden: wat is geschreven, wat is gezegd en wat fysiek is bewaard gebleven en historici raadplegen dikwijls alledrie[8].
Geschiedenis en prehistorie[bewerken | brontekst bewerken]
Historiografie[bewerken | brontekst bewerken]
Zie historiografie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Historische methoden[bewerken | brontekst bewerken]
Zie historische methode voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Voetnoten[bewerken | brontekst bewerken]
- ↑ Hoewel historie geen echt synoniem van geschiedenis is, cf. historie, in Van Dale Hedendaags Nederlands (2005).
- ↑ geschiedenis, in Van Dale Hedendaags Nederlands (2005).
- ↑ E. Verwijs - J. Verdam, Middelnederlandsch Woordenboek, CD-rom, toegevoegde teksten onder Rijm; cf. art. geschiedenis, in M. Philippa - F. Debrabandere - A. Quak, Etymologisch woordenboek van het Nederlands, I, Amsterdam, 2003.
- ↑ L. de Man - P.G.J. van Sterkenburg (edd.), Het Glossarium Bernense: een Vroegmiddelnederlandse tweetalige Latijns-Limburgs woordenlijst, ’s–Gravenhage, 1977.
- ↑ Art. historie, in M. Philippa - F. Debrabandere - A. Quak, Etymologisch woordenboek van het Nederlands, I, Amsterdam, 2003.
- ↑ S. Gordon - J.G. Irving, The History and Philosophy of Social Science, Londen - New York, 1991, p. 1.
- ↑ H. Ritter, Dictionary of concepts in history, Westport (Conn.), 1986, p. 416.
- ↑ M.C. Lemon, The Discipline of History and the History of Thought, Londen - New York, 1995, p. 201.