Naar inhoud springen

Circus (geslacht)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Kiekendieven)
Circus
Australische bruine kiekendief (Circus approximans)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Aves (Vogels)
Orde:Accipitriformes
Familie:Accipitridae (Havikachtigen)
Onderfamilie:Accipitrinae
Geslacht
Circus
Lacépède, 1799
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Circus op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Vogels

Circus (kiekendieven) is een geslacht van vogels uit de familie van de havikachtigen (Accipitridae). Kiekendieven jagen laag vliegend boven de grond op kleine zoogdieren, vogels of reptielen. Het zijn roofvogels met opvallend lange vleugels en een smalle eveneens lange staart.

De wetenschappelijke naam van het geslacht is voor het eerst geldig gepubliceerd in 1799 door Bernard Germain de Lacépède. De soorten uit dit geslacht zijn ondergebracht in de onderfamie Accipitrinae op grond van in 2024 gepubliceerd moleculair genetisch onderzoek. Dit is opmerkelijk omdat de soorten qua uiterlijk en gedrag (jachttechniek) sterk verschillen van de haviken en sperwers en meer verwantschap vertonen met de onderfamilie Polyboroidinae.[1][2]

Kiekendieven zijn slanke, middelgrote roofvogels. Wereldwijd zijn er zestien soorten Kiekendieven in het geslacht (genus) Circus. De Kiekendieven onderscheiden zich onder andere van de andere (dag)roofvogels, doordat het bijna allemaal grondbroedvogels zijn, met andere woorden ze maken geen nest in bomen, maar op de grond. In Nederland en België komen drie soorten als broedvogel voor: de blauwe kiekendief, de bruine kiekendief en de grauwe kiekendief. De geslachtsnaam Circus verwijst naar de cirkelvormige bewegingen die het mannetje en vrouwtje uitvoeren tijdens hun baltsvlucht.

Deze roofvogels hebben lange, smalle vleugels en een lange, afgeronde staart. Hun gewicht bedraagt ongeveer 350 gram en de gemiddelde lichaamslengte bedraagt 47 cm. De betrekkelijke kleine en uilachtig uitziende kop wordt omringd door een verenkraag. De snavel is klein en sterk gebogen. De grote neusgaten zijn bedekt met borstels. De lange, gele poten bevatten sterke gekromde klauwen. Over het algemeen zijn de vrouwtjes groter dan de mannetjes.

De bruine kiekendief (Circus aeruginosus) is het symbool van de Nederlandse provincie Flevoland. Vooral in de vorige eeuw waren diverse soorten kiekendieven regelmatige broedvogels en wintergasten in die provincie.