Koos Tiemersma
Koos Tiemersma | ||||
---|---|---|---|---|
Tiemersma in 2015
| ||||
Algemene informatie | ||||
Pseudoniem(en) | Froon Akker | |||
Geboren | 20 maart 1952 | |||
Geboorteplaats | Franeker | |||
Werk | ||||
Jaren actief | sinds 2000 | |||
Genre | Proza | |||
Bekende werken | De ljedder (2002), Mind Games (2007), Under wetter (2009), Einum (2012) | |||
Uitgeverij | Friese Pers Boekerij tot en met 2009, daarna in eigen beheer via zijn website | |||
Onderscheidingen | Rink van der Veldepriis 2004 (voor De ljedder) Gysbert Japicxpriis 2015 (voor Einum) | |||
Website | ||||
|
Koos Tiemersma (Franeker, 20 maart 1952) is een Nederlandse schrijver, die in het Fries publiceert.
Leven en werk
[bewerken | brontekst bewerken]Tiemersma werd geboren in een boerengezin. Hij volgde een lerarenopleiding en werkt sinds 1975 in het basisonderwijs in Kollumerzwaag, waar hij ook woont. Na een bescheiden carrière in de muziek - hij was onder andere een van de oprichters van de Friese groep Skift (1992-1999) - legde hij zich toe op schrijven.
In 1999 stuurde hij een verhaal in voor de Rely Jorritsmapriis, dat hem een bemoedigend juryrapport opleverde. Dit stimuleerde hem tot het schrijven van het verhaal 'Job - in alter', waarmee hij een jaar later een Rely Jorritsmapriis won. Hij werkte dit verhaal uit tot zijn debuutroman De ljedder (2002), die zowel door het publiek als door critici goed werd ontvangen, al werden er kritische kanttekeningen geplaatst bij de compositie van het boek. De ljedder werd in 2004 bekroond met de eerste Rink van der Veldepriis. De jury noemde het boek "een verrassend knap werk", mede om de soepele wijze waarmee Tiemersma drie verhaallijnen in elkaar wist te vervlechten. Ook werden de humor, de wijze waarop de karakters worden uitgewerkt en het taalgebruik geprezen.
Tiemersma's tweede roman De mjitte verscheen in 2004. Ook dit boek werd door de lezers gewaardeerd. De literaire critici waren echter verdeeld. Jabik Veenbaas[1] en Sjoerd Bottema[2] oordeelden positief, maar Jetske Bilker[3] was van mening dat de opbouw van het boek (net als die van De ljedder) niet stevig genoeg was voor de inhoud ervan.
In 2006 publiceerde Tiemersma zijn derde roman, It liet fan de Ibis, een boek dat door Joop Boomsma werd geloofd om "de mooie mengeling van de lagen die samen het verhaal vormen", maar dat hem tegelijk als roman niet overtuigde. Abe de Vries daarentegen vond het boek "zonder meer een belangrijke, actuele roman, die geen tel verveelt: een Friese stadskroniek, maar ook een somber beeld van het hedendaagse West-Europa".[4]
In 2007 schreef Tiemersma Mind Games: fertelling fan in kaartehûs, het Friese boekenweekgeschenk van dat jaar, dat zowel door Jetske Bilker[5] als door Jaap Krol werd geprezen om de sterke compositie en het spannende verhaal.
Thema's
[bewerken | brontekst bewerken]In zowel De ljedder als De mjitte pogen de hoofdpersonages hun verleden te reconstrueren om inzicht te krijgen in ingrijpende gebeurtenissen die hun ontwikkeling tot volwassene hebben beïnvloed. It liet van de Ibis beschrijft hoe een van oorsprong Nigeriaanse inwoner van een klein Fries stadje door een vermissing verwikkeld raakt in processen waarachter eigenbelang de drijvende kracht blijkt te zijn. In Mind Games - de titel verwijst naar John Lennons Mind Games - ondergaat een man een geestelijke reis tijdens en na zijn harttransplantatie.
Werken
[bewerken | brontekst bewerken]- 2002: De Ljedder (roman)
- 2004: De mjitte (roman) * 2006: It liet fan de ibis (roman)
- 2007: Mind Games: fertelling fan in kaartehûs (Fries boekenweekgeschenk)
- 2009: Under wetter (roman)[6]
- 2010: Hoe blond je aap (roman, Nederlandstalig)
- 2012: Einum (roman)
Prijzen
[bewerken | brontekst bewerken]- 2000: Rely Jorritsmapriis voor het verhaal 'Job – in alter'
- 2004: Rink van der Veldepriis voor de roman De ljedder[7]
- 2015: Gysbert Japicxpriis voor de roman Einum[8]
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- (fy) (nl) Website Koos Tiemersma
- Friese-literatuursite van Jelle van der Meulen - Koos Tiemersma
- (fy) Biografische schets op sirkwy.nl, de literatuurwebsite van Tresoar
- ↑ (fy) Leeuwarder Courant, 14 augustus 2004 - Jabik Veenbaas: It ferstannige fanke, mar ûndertusken! (Internet Archive)
- ↑ (fy) De Moanne/Trotwaer, 2005, nr. 2 - Sjoerd Bottema: Doe. En noch. En wer.
- ↑ (fy) Farsk, 2004, nr. 37 - Jetske Bilker: Ferlern yn ferline
- ↑ (fy) Abe de Vries: De iene eangst of de oare, Leeuwarder Courant, 4 augustus 2006. Gearchiveerd op 23 september 2015.
- ↑ (fy) Leeuwarder Courant, 23 februari 2007 - Jetske Bilker: 'Twaddehâns hert' (Internet Archive)
- ↑ (en) Henry Baron over Under wetter, The Free Library 1 september 2010. Gearchiveerd op 23 augustus 2023.
- ↑ (fy) Rink van der Veldepriis 2004 foar Koos Tiemersma. Friesch Dagblad, 26 februari 2004
- ↑ Koos Tiemersma wint Gysbert Japicxpriis, Leeuwarder Courant, 11 september 2015. Gearchiveerd op 30 september 2015.