Mitrovicë

**Mitrovicë**
Косовска Митровица /
Kosovska Mitrovica
Gemeente in Kosovo
	;
Situering
Regio	Mitrovica
Coördinaten	42°53'0"NB, 20°52'0"OL
Algemeen
Inwoners ; (2024)	72.660
Overig
Website	Officiële website
Foto's
	De Nieuwe Brug tussen het Servische en het Albanese deel van de stad
Portaal	Zuidoost-Europa

Mitrovicë (bepaalde vorm: Mitrovica; Servisch: Косовска Митровица, Kosovska Mitrovica; vaak aangeduid met de verkorte Servische naam Mitrovica) is een stad in Kosovo en de hoofdstad van de gelijknamige regio Mitrovica. In 2024 telde de stad in totaal 72.662 inwoners, waarvan 64.742 in de gemeente Zuid-Mitrovica (Mitrovica e Jugut) en 7.920 in de gemeente Noord-Mitrovica (Mitrovica e Veriut).^[1] De bevolking is multi-etnisch en religieus verdeeld: de ongeveer 80% etnische Albanezen (moslims) wonen vooral in het zuiden van de stad, de 10-15% etnische Serven (Servisch Orthodox) bewonen hoofdzakelijk het noorden van de stad en de circa 2% Bosniakken, Ashkali wonen zowel in het noorden als het zuiden.^[2].

Verdeelde stad

De twee grootste bevolkingsgroepen worden geografisch van elkaar gescheiden door de Ibarrivier, en omdat het in het verleden geregeld tot gewelddadige confrontaties kwam, wordt Mitrovicë doorgaans als de meest politiek onrustige plaats van Kosovo beschouwd. Om de rust in de stad te bewaren en de Albanezen en etnische Serven uit elkaar te houden zijn enkele duizenden KFOR-militairen en UNMIK-politietroepen in de stad gelegerd. Drie bruggen verbinden het noordelijke en zuidelijke gedeelte, maar vooral de centrale Nieuwe Brug, waar wordt gepatrouilleerd door een aantal leger- en politievoertuigen uit binnen- en buitenland, is een symbool geworden van het nog steeds aanwezige wederzijdse wantrouwen in Kosovo.

Na de Noord-Kosovo-crisis (2011-2013) en het daarop volgende Akkoord van Brussel (19 april 2013) werd Mitrovica ook bestuurlijk gesplitst en opgedeeld in een noordelijke en zuidelijke gemeente; Zowel Noord-Mitrovica als Zuid-Mitrovica worden elk geleid door hun eigen rechtstreeks verkozen burgemeester en hun administratie.

Veiligheidssituatie

In normale omstandigheden is Mitrovicë tegenwoordig voldoende veilig voor een bezoek; de rellen die Kosovo kende in de zomer van 2011 vonden plaats in de grensgemeenten Leposavić en Zubin Potok. Toeristen en andere bezoekers wordt echter geadviseerd uit te kijken met in welke taal men mensen aanspreekt, en bij twijfel Duits of Engels te gebruiken, eerder dan iemand aan te spreken in de taal van de andere gemeenschap.

Zowel in de maanden voor als na de gemeenteraadsverkiezingen van eind april 2023 vonden er gewelddadige rellen plaats in de vier gemeenten die samen de regio Noord-Kosovo vormen: Leposavić, Zvečan, Zubin Potok en ook Noord-Mitrovica. De verkiezingen werden geboycot door de pro-Servische partij 'Srpska Lista' (Servische Lijst). De boycot werd door de etnische Serviërs grotendeels opgevolgd en leidde tot een extreem lage opkomst van 3,47% in Noord-Kosovo.^[3] In Noord-Mitrovica ging niemand van de etnisch-Servische bevolking naar de stembus. Met slechts 800 behaalde stemmen werd Erden Atiq van de pro-Albanese 'Vetëvendosje!'-partij toch verkozen en in mei beëdigd tot de nieuwe burgemeester van Noord-Mitrovica. De pro-Servische politieke leiders beschouwden de beëdiging als een “invasie van het noorden” en riepen op tot protest. In de dagen erna kwam het tot zware confrontaties tussen demonstranten enerzijds en politieagenten en soldaten van NAVO-vredesmacht KFOR anderzijds.

Bezienswaardigheden

Zuiden

Het zuiden van de stad concentreert zich rond Çarshi e Vjetër ('oude bazaar'), waar zich de Zandmoskee (Xhamia e Zallit) en het standbeeld van militair Shemsi Ahmeti bevinden, beide op het Sheshi Shemsi Ahmeti. Het Etnologisch Museum van Mitrovicë in het 18e-eeuwse hamamgebouw is momenteel (2011) gesloten, en is op zoek naar een nieuwe locatie.

De Servisch-orthodoxe Sint-Savakerk uit 1896-1912 is afgeschermd door prikkeldraad en vormt het centrum van een kleine Servische enclave in Zuid-Mitrovicë. Verder zijn er nog een katholieke kerk, het voormalige Russische consulaat aan de Rruga Kemajl Atatürk, en een standbeeld van Moeder Teresa langs de hoofdstraat richting het Noorden.

Noorden

Boven op een heuvel, op een steenworp van het stadscentrum, werd een nieuwe orthodoxe kerk gebouwd, nadat de vorige in 1999 door brand werd verwoest. Vlak naast dit gebedsgebouw bevindt zich het Mijnwerkersmonument.

Buiten het centrum

In zowel Staritërg als Mazhiq zijn nog 12e- tot 15e-eeuwse mijncomplexen van gigant Trepča te vinden. Het plaatsje Staritërg heeft eveneens een 13e-eeuwse katholieke kerk. Zasellë huisvest het Ćutetkasteel uit de 14e eeuw.