Naar inhoud springen

Oorgatbrug

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door 37.74.46.98 (overleg) op 25 jun 2015 om 14:29.
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Oorgatbrug
Rotatie
Rotatie
Foto's
Schematische weergave van de oorgatbrug
De Wipbrug in Hindeloopen
Portaal  Portaalicoon   Wetenschap & Technologie
Civiele techniek en bouwkunde

De oorgatbrug of wipbrug is een van de kleinste beweegbare bruggen die er zijn. Hij roteert om de horizontale y-as, loodrecht op het wegdek. De brug bestaat uit 2 schuin oplopende brugdelen aan beide zijden van het midden. In het midden van de brug zit de doorvaaropening voor het schip, het oorgat. Om ervoor te zorgen dat de zeilschepen de mast niet hoeven te strijken, kan in het midden van de brug een stuk wegdek van ongeveer 1 meter breed open draaien, volgens het principe van de valbrug. De brug is bedacht door de stadsarchitect van Amsterdam, Hendrick de Keyser, die er in 1596 octrooi op aanvroeg. Als de mast de brug raakte ging het oorgat vanzelf open en het sloot zich ook weer vanzelf. In die tijd kon niet elke mast gestreken worden. Het grote nadeel van deze brug is dat de constructie niet is gebouwd om een heel groot stuk van de brug te openen, de opening wordt daardoor nooit meer dan ruim een meter. Door deze beperking is deze brug tegenwoordig bijna nergens meer te vinden. De oorgatbrug is voorbijgestreefd door de ophaalbrug of de basculebrug, die een veel grotere brugopening aankunnen.

Rond 1850 zijn de laatste bruggen met oorgaten uit het stadsbeeld verdwenen. De wipbrug in Hindeloopen in een van de laatst overgebleven exemplaren.

Bronnen

  • 2000 jaar beweegbare bruggen : internationale gids van bekende en onbekende brugtypen en bewegingswerken - Henk de Jong en Nico Muyen. Rijswijk: Uitgeverij Elmar, 1995. ISBN 90 389 0286 7