Plompe lori's

Plompe lori's
	Bengaalse plompe lori (Nycticebus bengalensis)
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Mammalia (Zoogdieren)
Orde:	Primates (Primaten)
Onderorde:	Strepsirrhini (Halfapen)
Familie:	Lorisidae (Loriachtigen)
Onderfamilie:	Lorisinae (Lori's)
	Geslacht
	Nycticebus; É. Geoffroy, 1812
	Typesoort
Tardigradus coucang ; Boddaert, 1785
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Plompe lori's op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Zoogdieren

De plompe lori's (Nycticebus) zijn een geslacht uit de familie loriachtigen (Lorisidae). De wetenschappelijke naam van het geslacht werd in 1812 gepubliceerd door Étienne Geoffroy Saint-Hilaire.^[1] De soorten van dit geslacht hebben een gifklier aan de binnenzijde van de elleboog. De dieren smeren zichzelf en hun jongen in met dit gif vermengd met speeksel, als afschrikking tegen parasitaire geleedpotigen en tegen mogelijke predatoren. Daarnaast kunnen de soorten een giftige beet geven.^[2]

Taxonomie[bewerken | brontekst bewerken]

Er worden 8 soorten tot dit geslacht gerekend:^[3]

Geslacht: Nycticebus (Plompe lori's)
- Soort: Nycticebus bancanus Lyon, 1906
- Soort: Nycticebus bengalensis (Lacépède, 1800) (Bengaalse plompe lori)
- Soort: Nycticebus borneanus Lyon, 1906
- Soort: Nycticebus coucang (Boddaert, 1785) (Grote plompe lori)
- Soort: Nycticebus hilleri Stone & Rehn, 1902
- Soort: Nycticebus javanicus É. Geoffroy, 1812
- Soort: Nycticebus kayan Munds, Nekaris & Ford, 2013
- Soort: Nycticebus menagensis (Lydekker, 1893)

Uit onderzoek in 2013 werden 4 soorten uit Borneo afgesplitst van de grote plompe lori (Nycticebus coucang), namelijk: N. bancanus, N. borneanus, N. kayan en N. menagensis.^[4] In 2022 werd de kleine plompe lori naar een eigen geslacht verplaatst: Xanthonycticebus.^[5] In 2023 werd de soortstatus van Nycticebus hilleri bevestigd door genetisch onderzoek.^[6]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Groves, C.P. (2005). "Order Primates". In Wilson, D.E.; Reeder, D.M (eds.) Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 122-123. ISBN 978-0-8018-8221-0.
↑ Ronald Jenner, Eivind Undheim, Gif, het dodelijkste wapen in de natuur, ISBN 9789085716280, p. 22
↑ Mammal Diversity Database (2023). Mammal Diversity Database (Version 1.11) [Data set]. Zenodo. DOI: 10.5281/zenodo.7830771. Geraadpleegd op 15-12-2023.
↑ Munds, R. A., Nekaris, K. A. I., & Ford, S. M. (2013). Taxonomy of the Bornean Slow Loris, With New Species Nycticebus kayan (Primates, Lorisidae). American Journal of Primatology, 75(1), 46-56.
↑ (en) Nekaris, K.A.I., Nijman, V. (23 maart 2022). A new genus name for pygmy lorises, Xanthonycticebus gen. nov. (Mammalia, Primates). Gearchiveerd op 31 maart 2023. Zoosystematics and Evolution 2022: 98(1): 87-92. DOI:10.3897/zse.98.81942.
↑ Blair, M. E., Cao, G. T., López-Nandam, E. H., Veronese-Paniagua, D. A., Birchette, M. G., Kenyon, M., ... & Le, M. D. (2023). Molecular Phylogenetic Relationships and Unveiling Novel Genetic Diversity among Slow and Pygmy Lorises, including Resurrection of Xanthonycticebus intermedius. Genes, 14(3), 643.

[MSW3-1] Groves, C.P. (2005). "Order Primates". In Wilson, D.E.; Reeder, D.M (eds.) Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 122-123. ISBN 978-0-8018-8221-0.

[2] Ronald Jenner, Eivind Undheim, Gif, het dodelijkste wapen in de natuur, ISBN 9789085716280, p. 22

[mammaldiversity-3] Mammal Diversity Database (2023). Mammal Diversity Database (Version 1.11) [Data set]. Zenodo. DOI: 10.5281/zenodo.7830771. Geraadpleegd op 15-12-2023.

[Munds2013-4] Munds, R. A., Nekaris, K. A. I., & Ford, S. M. (2013). Taxonomy of the Bornean Slow Loris, With New Species Nycticebus kayan (Primates, Lorisidae). American Journal of Primatology, 75(1), 46-56.

[Nekaris-5] (en) Nekaris, K.A.I., Nijman, V. (23 maart 2022). A new genus name for pygmy lorises, Xanthonycticebus gen. nov. (Mammalia, Primates). Gearchiveerd op 31 maart 2023. Zoosystematics and Evolution 2022: 98(1): 87-92. DOI:10.3897/zse.98.81942.

[Blair2023-6] Blair, M. E., Cao, G. T., López-Nandam, E. H., Veronese-Paniagua, D. A., Birchette, M. G., Kenyon, M., ... & Le, M. D. (2023). Molecular Phylogenetic Relationships and Unveiling Novel Genetic Diversity among Slow and Pygmy Lorises, including Resurrection of Xanthonycticebus intermedius. Genes, 14(3), 643.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Loris (Slanke lori's):	Grijze slanke lori (L. lydekkerianus) · Loris malabaricus · Rode slanke lori (L. tardigradus)
Nycticebus (Plompe lori's):	Nycticebus bancanus · Bengaalse plompe lori (N. bengalensis) · Nycticebus borneanus · Grote plompe lori (N. coucang) · Nycticebus hilleri · Nycticebus javanicus · Nycticebus kayan · Nycticebus menagensis
Xanthonycticebus:	Xanthonycticebus intermedius · Kleine plompe lori (X. pygmaeus)
Arctocebus (Angwantibo's):	Gouden angwantibo (A. aureus) · Angwantibo (A. calabarensis)
Perodicticus (Potto's):	Perodicticus edwardsi · Perodicticus ibeanus · Potto (P. potto)