Provincies van Noorwegen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Jarune (overleg | bijdragen) op 24 mrt 2020 om 00:16. (Link naar doorverwijspagina Akershus gewijzigd in Akershus (provincie) met DisamAssist.)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

Noorwegen heeft 11 provincies, in het Noors fylker geheten. Noorwegen heeft een gecentraliseerd bestuur, het wordt vanuit Oslo bestuurd. Onderdeel van het bestuur is de verdeling in de 11 provincies. Deze bestuurslaag bevindt zich tussen de centrale overheid, regering en parlement, het Storting, en de gemeenten. Oslo is zowel een provincie als een stad. De indeling in fylker is sinds 2018 meermalen gewijzigd. In 2018 werden Nord-Trøndelag en Sør-Trøndelag samengevoegd tot Trøndelag. In 2020 volgde een verdere samenvoeging.

Noorse provincies vanaf 1 januari 2020.

Geschiedenis

  • Tot 1662 was Noorwegen in len en sysler ingedeeld. Taalkundig zijn er nog steeds sporen van deze indeling te vinden in huidige plaatsnamen. In 1662 werden land-gemeenten, districten, gecombineerd in fogderier en amt, waarvan werd verwacht dat ze uitgaven voor bepaalde maatschappelijke belangen bijdroegen.
  • 1837: wetten over het bestuur van een gemeente en de opzet van een door het volk gekozen administratie aangenomen, het Amtsting.
  • 1918: de namen worden veranderd van Amt en Amtsting naar Fylke en Fylkesting.
  • 1924: Kristiania Fylke wordt bestuurlijk samengevoegd met Akershus.
  • 1935: Kristiania Fylke wordt omgedoopt tot Oslo Fylke en Møre tot Møre og Romsdal fylke
  • 1961: een wet betreffende de fylkeskommuner (provincies) wordt door het Storting aangenomen.
  • 1964: gemeenteraden (en stadsraden) krijgen stemrecht voor de provincieraden; hun macht is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeenten/steden. Fylkesordføreren (gekozen door de gemeenten/steden) is de voorzitter voor de zittingen van het bestuur van de provincie, terwijl de Fylkesmann door de staat wordt aangesteld. Noorwegen kent slechts 18 Fylkesmenn omdat Oslo en Akershus er één delen. Normaliter worden deze twee provincies dan ook "De provincies van Oslo en Akershus" genoemd. Om de zaak nog verder te compliceren, zit op Spitsbergen een door de Koning benoemde Sysselmann, die dezelfde macht heeft als de Fylkesmann.
  • 1968: Bergen Fylke wordt samengevoegd met Hordaland (Bergen wordt de hoofdstad van Hordaland).
  • 1976: De positie van de provincie krijgt een nieuwe functie (en plaats) in het lokale bestuur. Directe verkiezingen worden ingevoerd, de Fylkesmann gaat uit de provincieraad (Fylkestinget) en is niet langer verantwoordelijk voor het voorbereiden van de onderwerpen ervoor. Het bestuur ligt nu in de handen van de door het volk gekozen leden.
  • 2018: Nord-Trøndelag en Sør-Trøndelag worden samengevoegd tot de provincie Trøndelag.
  • 2020: Een aantal provincies wordt samengevoegd:

Overzicht

De Noorse provincies (inwoneraantallen 1 januari 2020):

Fylke (Provincie) Hoofdstad Inwoners % van de totale bevolking Oppervlakte km² % van de totale oppervlakte bevolkingsdichtheid per km² Målform
Agder Kristiansand 307.231 - 16.434 2,8% - geen voorkeur
Innlandet Hamar 371.385 - 52.072 - 7,3 geen voorkeur
Møre og Romsdal Molde 265.238 5,1% 15.104 4,7% 17,2 Nynorsk
Nordland Bodø 241.235 4,7% 38.463 11,9% 6,2 geen voorkeur
Oslo Oslo 693.494 12,4% 454 0,1% 1.381,0 geen voorkeur
Rogaland Stavanger 479.892 9,0% 9.326 2.9% 48,7 geen voorkeur
Trøndelag Steinkjer 468 702 9,0% 38.778 11,9% geen voorkeur
Troms og Finnmark Tromsø 243.311 - 74.813 - - geen voorkeur
Vestfold og Telemark Skien, Tønsberg 419.396 - 17.463 - - Bokmål
Vestland Bergen 636.531 - 33.864 - 32,0 Nynorsk
Viken Oslo, Moss 1.241.165 - 24.597 - - Bokmål
Noorwegen (Totaal) Oslo 5.367.580 100,0% 323.941 100,0% 14,0

Zie ook