Storting (Noorwegen)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Storting
Stortinget (Noors)
Wetgevend orgaan van Vlag van Noorwegen Noorwegen
Storting
Algemene informatie
Aantal leden 169
Ontmoetingsplaats Oslo
Huidige legislatuur
Voorzitter Masud Gharahkhani
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Het gebouw in Oslo waar het Storting zetelt

Het Storting (Noors Stortinget, 'De grote vergadering', spreek uit: stoer-ting) is het parlement van Noorwegen. Het komt samen in het Stortinggebouw in Oslo. Dit gebouw stamt uit 1866 en is ontworpen door Emil Victor Langlet.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het Storting werd in zijn huidige vorm in 1814 in de Grondwet van Noorwegen vastgelegd, maar de basis van het parlement werd al in de 9e eeuw gelegd door de alltings (algemene vergaderingen). Deze alltings vonden op lokaal niveau plaats en bespraken politieke en juridische zaken. In de loop der tijd groeiden de vergaderingen tot officiële organen uit, die erkend werden door de kroon en die de monarchie zelf ook konden aanpassen.

In de 10e eeuw werd Noorwegen geografisch gezien één geheel en er werden lagtings ingesteld als hoogste parlement op regionaal niveau. De oudere vergaderingen of alltings - Frostating, Gulating en Eidsivating - smolten samen en onder de heerschappij van koning Magnus Lagabøte werden in de 13e eeuw de funderingen gelegd voor het Noorse rechtssysteem. Deze jurisprudentie bleef bestaan tot koning Frederik III van Denemarken en Noorwegen zijn koninkrijk in 1660 tot absolute monarchie uitriep. De wet die zijn absolute macht vestigde (de Koningswet van 1665) werd de grondwet van Noorwegen totdat de huidige grondwet in 1814 werd opgesteld.

Het Storting heeft momenteel 169 zetels.

Presidium[bewerken | brontekst bewerken]

Het presidium bestaat uit een voorzitter (gekozen voor een jaar) en vijf ondervoorzitters.

Eenkamersysteem[bewerken | brontekst bewerken]

Het Noorse parlement is een eenkamerstelsel. Tot 1 oktober 2009 bestond er een systeem waarbij een kwart van de zetels werd bezet door parlementsleden die het Odelsting (hogerhuis) vormden. Vanaf 1 oktober 2009 werden Odelsting en Lagting (lagerhuis) opgeheven en sindsdien vergadert het Storting alleen nog in plenum, waarin alle 169 leden ongedeeld zitting hebben.

Een nieuwe wet wordt voorgesteld door de regering en bediscussieerd door het Storting. Als deze nieuwe wet door het Storting wordt goedgekeurd, is er een interval van ten minste drie dagen voor het Storting opnieuw bijeenkomt en voor de tweede maal stemt. Is in deze tweede lezing de wet opnieuw goedgekeurd, dan wordt de wet door de Noorse koning en de premier ondertekend en wordt hij van kracht. Wanneer na tweede lezing de uitslag een andere is als na de eerste lezing, wordt in derde lezing besloten of de wet niet doorgaat of dat hij alsnog in meerderheid wordt aangenomen.

Politiek spectrum

Verkiezingen[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen voor het parlement vinden iedere vier jaar plaats. Noorwegen kent niet de mogelijkheid van een tussentijdse ontbinding, zoals in Nederland. De leden van het Storting worden gekozen via een districtenstelsel, waarbij ieder fylke (provincie) een kiesdistrict vormt. Afhankelijk van onder meer het inwonertal heeft iedere provincie zo een aantal afgevaardigden. Ook speelt de oppervlakte van de provincies een rol bij het bepalen van het aantal afgevaardigden, dit om verhoudingsgewijs dunbevolkte gebieden als bijvoorbeeld Finnmark toch de mogelijkheid te geven om hun stem in Oslo te laten horen. Daarnaast is er nog een aantal (in 2005: 19) extra zetels, dat verdeeld wordt op basis van het landelijk behaald aantal stemmen. Op die wijze kunnen ook kleinere partijen die er niet in slagen om een van de districtszetels te behalen toch in het Storting vertegenwoordigd zijn.

Zetelverdeling[bewerken | brontekst bewerken]

Zetelverdeling Storting (2021-)
8
13
3
48
28
1
3
8
36
21
13 48 28 36 21 
De 169 zetels zijn als volgt verdeeld:
     R: 8
     SV: 13
     MDG: 3
     Ap: 48
     Sp: 28
     PF: 1
     KrF: 3
     V: 8
     H: 36
     FrP: 21

Vanaf de verkiezingen in september 2021 is de zetelverdeling als volgt.

Partij zetels percentage
Arbeiderspartij (Arbeiderpartiet) 48 26,3%
Conservatieve Partij (Høyre) 36 20,4%
Centrumpartij (Senterpartiet) 28 13,5%
Vooruitgangspartij (Fremskrittsparti) 21 11,6%
Socialistisch Links (Sosialistisk Venstreparti) 13 7,6%
Rood (Rødt) 8 4,7%
(Sociaal-)Liberale Partij (Venstre) 8 4,6%
Milieupartij De Groenen (Miljøpartiet De Grønne) 3 3,9%
Christelijke Volkspartij (Kristelig Folkeparti) 3 3,8%
Patiëntfocus (Pasientfokus) 1 0,2%
Overig 0 3,4%
Totaal 169 100%

Op 14 oktober 2021 werd het nieuwe centrumlinkse kabinet-Støre beëdigd. De minderheidsregering van Arbeiderpartiet en Senterpartiet moet steun zoeken bij de oppositie om meerderheden te verwerven.

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]