Naar inhoud springen

Sejm (Polen)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Sejm
Pools: Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
Wetgevend orgaan van Vlag van Polen Polen
Sejm
Algemene informatie
Opgericht in 1493
Aantal leden 460
Ontmoetings­plaats Warschau
Huidige legislatuur (2023-heden)
Verkozen op 13 november 2023
Kamervoorzitter Szymon Hołownia (Polska 2050
Zetelverdeling afbeelding:2023 Polish Sejm Election Results.svg
Partijen Regering

Oppositiepartijen (225)

Andere
Website Officiële website
Portaal  Portaalicoon   Politiek

De Sejm (voluit: Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm van de Republiek Polen) is de Poolse landdag die samen met de Senaat (Senat) de Poolse volksvertegenwoordiging vormt. De Sejm telt 460 leden.

Reeds sinds 700 wordt in Polen het gebruik van het bijeenroepen van de edelen om te stemmen over het beleid aangeduid met Sejm. Met het woord Sejm werd tot aan de recente tijd het gehele parlement aangeduid, met wel 50.000 kiesgerechtigde edelmannen die in Krakow kwamen om te stemmen. Tijdens de Sejm koos de Poolse adel bijvoorbeeld haar koning. Zo is tijdens de Sejm van 2 februari 1386 Wladislaus II Jagiello tot koning verkozen.

De eerste in Polen bekende verkiezing van een leider heeft plaatsgevonden in het jaar 700. In dat jaar vond de verkiezing plaats van de koning genaamd Grakow. Hij heerste over het gebied rondom de Poolse stad Krakow. Het gebruik van het kiezen van de leider gaat waarschijnlijk terug tot de contacten met de stad Athene, waar democratisch gekozen leiders de stad leidden. De handel in barnsteen tussen de Slavische volkeren aan de ene kant en Athene en Rome aan de andere kant, zorgde ook voor overdracht van culturele zaken zoals bijvoorbeeld de democratische structuren. Zo werd boven het graf van Grakow een aarden heuvel opgeworpen ('kopiec Grakow'), naar analogie van de piramiden in Egypte, die in Athene bekend waren.

Op 26 mei 1331 is de eerste gedocumenteerde Sejm gehouden in Polen. Pas in de 20ste eeuw, in de Tweede Poolse Republiek, is de benaming Sejm uitsluitend voor de landdag in gebruik.

De voorzitter van de Sejm draagt de titel Marszałek Sejmu (Maarschalk van de Sejm) en wordt uit het midden van de afgevaardigden gekozen. Formeel is dit de hoogste functie binnen het Poolse staatsapparaat na de president.

Op 13 november 2023 werd Szymon Hołownia, van de partij Polska 2025, tot Marszzalek Sejmu benoemd. Onder de eerdere voorzitters waren de latere president Bronisław Komorowski en de latere premiers Józef Oleksy, Włodzimierz Cimoszewicz (vertegenwoordigers van het voorbije regime in Polen) en Ewa Kopacz.

Verkiezingen 2023

[bewerken | brontekst bewerken]

Na de verkiezingen van 2023 bleef PiS de grootste partij in de Sejm, maar verloor met ongeveer 35% van de stemmen haar absolute meerderheid. De drie belangrijkste oppositiegroepen, Burgercoalitie, Derde Weg en Nieuw Links, haalden samen 54% van de stemmen en wonnen genoeg zetels om hen in staat te stellen een regering te vormen.[1] Volgens de eindtelling van de stemmen door de Nationale Kiescommissie behaalde Wet en Rechtvaardigheid 194 zetels, de Burgercoalitie 157, de Derde Weg 65, Nieuw Links 26 en de Confederatie Vrijheid en Onafhankelijkheid 18.[2]

Zetelverdeling na de verkiezingen van 2023
Resultaten van de 2023 parlementsverkiezingen per gmina
Resultaten van de verkiezingen voor de Sejm (1991–2023)
Alliantie Partij Stemmen % Zetels Verschil
ZP Verenigd Rechts

(Zjednoczona Prawica)

PiS Recht en Rechtvaardigheid (Prawo i Sprawiedliwość) 6.286.250 29,11 157 −30
SP Soeverein Polen (Suwerenna Polska) 465.024 2,15 18 +8
RP Vernieuwing van de Poolse Republiek (OdNowa RP) 99373 0,46 4 +3
Kukiz'15 74.959 0,35 2 nieuw
Onafhankelijken 715.248 3,31 13 −8
totaal 7.640.854 35,39 194 −41
KO Burgercoalitie

(Koalicja Obywatelska)

PO Burgerplatform (Platforma Obywatelska) 4.992.932 23,12 122 +20
.N Modern (Nowoczesna) 375.776 1,74 6 -2
iPL Pools Initiatief (Inicjatywa Polska) 252.021 1,17 3 +1
De Groenen (Zieloni) 67.392 0,31 3 0
AU AGROunie (AGROunia) 53.571 0,25 1 nieuw
Goede Beweging (Dobry Ruch) 8.254 0,04 0 nieuw
Onafhankelijken(*) 879.645 4,07 22 +3
totaal 6.629.402 30,70 157 +23
TD Derde Weg

(Trzecia Droga)

PL2050 (Polska 2050 Szymona Hołowni) 1.561.542 7,23 33 nieuw
PSL Poolse Volkspartij (Polskie Stronnictwo Ludowe) 1.189.629 5,51 28 +9
CdPL Centrum voor Polen (Centrum dla Polski) 70.117 0,32 3 +3
UED Unie van Europese Democraten (Unia Europejskich Demokratów) 21.056 0,10 0 -1
Onafhankelijken 268.326 1,24 1 -9
totaal 3.110.670 14,41 65 +35
L Links

(Lewica)

NL Nieuw Links (Nowa Lewica) 1.199.503 5,55 19 -19
Samen Links (Lewica Razem) 453.730 2,10 7 +1
Onafhankelijken & anderen 205.785 0,95 0 -5
totaal 1.859.018 8,60 26 -23
Confederatie

(Konfederacja)

NN Nieuwe Hoop (Nowa Nadzieja) 551.901 2,56 6 +1
Confederatie Vrijheid en Onafhankelijkheid (Konfederacja Wolność i Niepodległośćà) 341.188 1,58 7 +7
RN Nationale Beweging (Ruch Narodowy) 199.149 0,92 0 -5
KKP Confederatie van de Poolse Kroon (Konfederacja Korony Polskiej) 182.573 0,85 2 +1
Onafhankelijken & anderen 268.985 1,25 3 +3
totaal 1.547.364 7,17 18 +7
BS Partijonafhankelijke Lokale Overheidsactivisten (Bezpartyjni Samorządowcy) 401.054 1.86 0 0
PJJ Er is Eén Polen (Polska Jest Jedna) 351.099 1.63 0 nieuw
MN Duitse Minderheid (Mniejszość Niemiecka) 25.778 0.12 0 −1
DiP Vrede en Vooruitgang Beweging (Ruch Dobrobytu i Pokoju) 24.850 0.12 0 nieuw
NK Normaal Land (Normalny Kraj) 4.606 0.02 0 nieuw
AP Anti-partij (Antipartia) 1.156 0.01 0 nieuw
RNP Herstel Polen Beweging (Ruch Naprawy Polski) 823 0.00 0 nieuw
Totaal 21.593.295 100 460 0
Geldige stemmen 21.596.674 98.31
Ongeldige / blanco stemmen 370.217 1.69
Totaal aantal stemmen 21.966.891 100.00
Kiesgerechtigden / opkomst 29.532.595 74.38

(*) Twee onafhankelijke verkozenen van de Burgercoalitie zijn ook leden van Ja! voor Polen (T!DPL).

Voorzitters vanaf 1989

[bewerken | brontekst bewerken]
  1. "Polish election marks huge win for Donald Tusk as ruling conservatives lose to centrist coalition", AP News, 17 October 2023. Geraadpleegd op 17 October 2023.
  2. Cienski, Jan, "Poland election results: Opposition secures win, final count shows", Politico, 17 October 2023. Geraadpleegd op 17 October 2023.