Toverspreuk: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
MexicanoBot (overleg | bijdragen)
linkfix, replaced: File: → Bestand: (3), GroaGróa met AWB
Xqbot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: fy:Betsjoenings; cosmetische veranderingen
Regel 2: Regel 2:
Een '''toverspreuk''' of '''incantatie''' is een zin (spreuk) waarmee, als deze wordt uitgesproken, men op [[bovennatuurlijk]]e wijze iets kan bewerkstelligen. Een toverspreuk is een vorm van [[magie]].
Een '''toverspreuk''' of '''incantatie''' is een zin (spreuk) waarmee, als deze wordt uitgesproken, men op [[bovennatuurlijk]]e wijze iets kan bewerkstelligen. Een toverspreuk is een vorm van [[magie]].


==Achtergronden==
== Achtergronden ==
[[Bestand:Dietenheim - Museum Zauberspruch.jpg|thumb|left|Toverspreuk in een museum in het ''Volkskundemuseum'' Dietenheim]]
[[Bestand:Dietenheim - Museum Zauberspruch.jpg|thumb|left|Toverspreuk in een museum in het ''Volkskundemuseum'' Dietenheim]]
In de ''[[Indiculus superstitionum et paganiarum]]'' uit de [[achtste eeuw]] werden toverspreuken afgekeurd.
In de ''[[Indiculus superstitionum et paganiarum]]'' uit de [[achtste eeuw]] werden toverspreuken afgekeurd.
Regel 12: Regel 12:
Een [[toverstaf]] kan gebruikt worden om de energie van de toverspreuk om te zetten naar de echte wereld. Ook magische gebaren en gereedschappen (zoals kaarsen, vuur, [[altaar (religie)|altaren]], kruiden of bellen) kunnen gebruikt worden voor een toverspreuk.
Een [[toverstaf]] kan gebruikt worden om de energie van de toverspreuk om te zetten naar de echte wereld. Ook magische gebaren en gereedschappen (zoals kaarsen, vuur, [[altaar (religie)|altaren]], kruiden of bellen) kunnen gebruikt worden voor een toverspreuk.


==Soorten spreuken==
== Soorten spreuken ==
[[Bestand:John Dee evoking a spirit.jpg|thumb|[[John Dee]] roept een geest op (een invocatiespreuk)]]
[[Bestand:John Dee evoking a spirit.jpg|thumb|[[John Dee]] roept een geest op (een invocatiespreuk)]]
Volgens vele verhalen zijn er verschillende soorten spreuken.
Volgens vele verhalen zijn er verschillende soorten spreuken.
*Transformatiespreuk; het veranderen van lood in goud of de vijand in een pad veranderen (zie ook [[metamorfose (mythologie)|metamorfose]])
* Transformatiespreuk; het veranderen van lood in goud of de vijand in een pad veranderen (zie ook [[metamorfose (mythologie)|metamorfose]])
*Invocatiespreuk; het oproepen van wezens uit een andere dimensie (zie ook [[necromantie]]), jezelf in [[illusie]] hullen
* Invocatiespreuk; het oproepen van wezens uit een andere dimensie (zie ook [[necromantie]]), jezelf in [[illusie]] hullen
*Evocatiespreuk; liefdesspreuken, het stoppen van de tijd, iemand [[vloek (onheilsbezwering)|vervloeken]], bescherming
* Evocatiespreuk; liefdesspreuken, het stoppen van de tijd, iemand [[vloek (onheilsbezwering)|vervloeken]], bescherming
*Manipulatiespreuk; het [[Manipulatie|manipuleren]] van fysieke eigenschappen zoals snelheid, plaats, gewicht, uiterlijk, leeftijd
* Manipulatiespreuk; het [[Manipulatie|manipuleren]] van fysieke eigenschappen zoals snelheid, plaats, gewicht, uiterlijk, leeftijd
*Profetieën; spreuken die antwoord moeten brengen (voorspellingen of voorgeschiedenis)
* Profetieën; spreuken die antwoord moeten brengen (voorspellingen of voorgeschiedenis)


De veel gebezigde spreuken (door [[Goochelen|goochelaars]] of in [[sprookje]]s) zijn:
De veel gebezigde spreuken (door [[Goochelen|goochelaars]] of in [[sprookje]]s) zijn:
*[[abracadabra]]
* [[abracadabra]]
*[[hocus-pocus]]
* [[hocus-pocus]]
*[[simsalabim]]
* [[simsalabim]]
*[[sesam, open u]]
* [[sesam, open u]]


==Trivia==
== Trivia ==
*De spreuk [[abracadabra]] op een papiertje geschreven en daaronder het woord zonder de eerste of laatste letter, net zolang doorgaand tot er nog een letter overbleef, zou een goede afweer tegen het boze zijn.
* De spreuk [[abracadabra]] op een papiertje geschreven en daaronder het woord zonder de eerste of laatste letter, net zolang doorgaand tot er nog een letter overbleef, zou een goede afweer tegen het boze zijn.
*De [[Merseburger toverspreuken]] zijn de enige bewaardgebleven voorbeelden van [[Germaanse mythologie|Continentaal-Germaanse polytheïstische geloofsbeleving]] in het [[Oudhoogduits]].
* De [[Merseburger toverspreuken]] zijn de enige bewaardgebleven voorbeelden van [[Germaanse mythologie|Continentaal-Germaanse polytheïstische geloofsbeleving]] in het [[Oudhoogduits]].
*[[Grogaldern]] betekent ''de toverformule van Groa'', [[Gróa]] is een [[volva (mythologie)|Völva]].
* [[Grogaldern]] betekent ''de toverformule van Groa'', [[Gróa]] is een [[volva (mythologie)|Völva]].


==Zie ook==
== Zie ook ==
[[Bestand:OM MANI PADME HUM HRI.svg|thumb|''[[Om mani padme hum]]'', een bekende [[mantra]]]]
[[Bestand:OM MANI PADME HUM HRI.svg|thumb|''[[Om mani padme hum]]'', een bekende [[mantra]]]]
*[[Negenkruidenspreuk]]
* [[Negenkruidenspreuk]]
*[[Galdr]]
* [[Galdr]]
*[[Tovenaar]]
* [[Tovenaar]]
*[[Magiër]]
* [[Magiër]]
*[[Gebed]]
* [[Gebed]]
*[[Mantra]]
* [[Mantra]]
*[[Toverspreuken uit Harry Potter]]
* [[Toverspreuken uit Harry Potter]]


==Bronnen==
== Bronnen ==
*Tovenaars, een magische geschiedenis, Tim Dedopulos
* Tovenaars, een magische geschiedenis, Tim Dedopulos


[[Categorie:Uitdrukking]]
[[Categorie:Uitdrukking]]
Regel 56: Regel 56:
[[es:Hechizo]]
[[es:Hechizo]]
[[fr:Formule magique]]
[[fr:Formule magique]]
[[fy:Betsjoenings]]
[[he:מילת קסם]]
[[he:מילת קסם]]
[[it:Formula magica]]
[[it:Formula magica]]

Versie van 22 okt 2010 22:18

Abracadabra, een toverformule

Een toverspreuk of incantatie is een zin (spreuk) waarmee, als deze wordt uitgesproken, men op bovennatuurlijke wijze iets kan bewerkstelligen. Een toverspreuk is een vorm van magie.

Achtergronden

Toverspreuk in een museum in het Volkskundemuseum Dietenheim

In de Indiculus superstitionum et paganiarum uit de achtste eeuw werden toverspreuken afgekeurd.

In middeleeuwse grimoires, toverboeken, werden vele toverspreuken gepubliceerd.

Hoewel de meeste mensen in de rationalistische westerse wereld tegenwoordig van mening zijn dat toverkracht en toverspreuken niet kunnen werken (en dus niet bestaan), was men daar in het verleden niet zo zeker van. Dat ze niet altijd deden wat ze zouden moeten doen, zou daaraan liggen dat de omstandigheden niet juist waren. Door rituelen waren deze omstandigheden wel te maken, bijvoorbeeld door eerst een toverdrank te brouwen (zoals door de heksen in Macbeth wordt gedaan).

Een toverstaf kan gebruikt worden om de energie van de toverspreuk om te zetten naar de echte wereld. Ook magische gebaren en gereedschappen (zoals kaarsen, vuur, altaren, kruiden of bellen) kunnen gebruikt worden voor een toverspreuk.

Soorten spreuken

John Dee roept een geest op (een invocatiespreuk)

Volgens vele verhalen zijn er verschillende soorten spreuken.

  • Transformatiespreuk; het veranderen van lood in goud of de vijand in een pad veranderen (zie ook metamorfose)
  • Invocatiespreuk; het oproepen van wezens uit een andere dimensie (zie ook necromantie), jezelf in illusie hullen
  • Evocatiespreuk; liefdesspreuken, het stoppen van de tijd, iemand vervloeken, bescherming
  • Manipulatiespreuk; het manipuleren van fysieke eigenschappen zoals snelheid, plaats, gewicht, uiterlijk, leeftijd
  • Profetieën; spreuken die antwoord moeten brengen (voorspellingen of voorgeschiedenis)

De veel gebezigde spreuken (door goochelaars of in sprookjes) zijn:

Trivia

Zie ook

Om mani padme hum, een bekende mantra

Bronnen

  • Tovenaars, een magische geschiedenis, Tim Dedopulos