Kaspische Zee

Locatie van Kaspische Zee

Satellietfoto van de Kaspische Zee

De Kaspische Zee (Perzisch: دریای مازندران; Daryâ-ye Mâzandarân; "Zee van Mazandaran", Russisch: Каспийское море; Kaspiejskoje more) is een groot, door land omsloten zoutmeer op de grens van Europa en Azië. Met zijn oppervlakte van 371.000 km² is het het grootste meer van de wereld. Vanwege deze grootte wordt het meer ook wel getypeerd als een zee. Door de oude kustbewoners werd het beschouwd als een oceaan, mogelijk vanwege het zoutgehalte en de ogenschijnlijke grenzeloosheid. De zoutgraad bedraagt ongeveer 1,2%, ongeveer een derde van het gemiddelde zoutgehalte van de meeste zeeën.

Het vormt een endoreïsch bekken (geen uitstromende wateren) en wordt omsloten door (in wijzerzin vanaf het noordwesten) Rusland (de deelrepublieken Dagestan en Kalmukkië en de oblast Astrachan), Kazachstan, Turkmenistan, Iran en Azerbeidzjan.

De voornaamste rivieren die de zee voeden zijn de Wolga, de Oeral, de Terek en de Koera. Omdat er geen uitgaande rivieren zijn maar er wel veel water verdampt, verhoogt geleidelijk het zoutgehalte van het water.

De Kaspische Zee ligt in 2008 circa 28 meter onder de zeespiegel en daarmee ligt een groot deel van het kustgebied, waaronder de Kaspische Laagte, eveneens onder zeeniveau. Het waterpeil van de zee is ten gevolge van de geringe hoeveelheid neerslag en de door stuwdammen afgenomen watertoevoer vanuit de Wolga de laatste decennia afgenomen. In een verder verleden is de zee echter nog kleiner geweest dan tegenwoordig. De zee is het diepst in het zuidelijke deel; het noordelijke bekken is op de meeste plaatsen zeer ondiep. De beide bekkens worden gescheiden door een ondieper gedeelte dat de verbinding vormt tussen de schiereilanden Apsjeron (Azerbeidzjan) en Tsjeleken (Turkmenistan). Tot de zee behoort ook de nagenoeg afgesloten inham Garabogazköl in Turkmenistan.

Economische betekenis

De zee is rijk aan olievoorraden (Wat door de economische belangen de vaststelling van de zeegrenzen tussen de verschillende landen bemoeilijkt) en brengt via de steurenpopulatie beroemde kaviaar voort. Tevens is het een belangrijke vindplaats van carnalliet, een grondstof die gebruikt wordt voor de productie van magnesium.

De voornaamste havenstad is Bakoe in Azerbeidzjan. Andere belangrijke havens zijn onder andere:

• Aqtau (Kazachstan)
• Astara (Iran)
• Astrachan, (Rusland)
• Machatsjkala (Rusland (Dagestan))
• Türkmenbaşy (Turkmenistan)

Historische vermelding

In de Vedas wordt de Kaspische Zee ook wel Kashyapa Mira genoemd. (De zee van Kasyapa: een beroemde Rishi. )

De Oude Grieken noemde de zee de Hyrcanische Zee, een naam die verwijst naar de historische regio Hyrcanië.

Mediabestanden

Zie de categorie Caspian Sea van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.