Tanker

Chemicaliëntanker van Stolt op volle zee.

Een tanker is een schip, dat is ingericht voor het vervoer van vloeistoffen of van gas.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van de olietanker voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In het midden van de 19e eeuw werden steeds meer olievelden geëxploiteerd. Er werd gezocht naar een efficiëntere manier van vervoer dan de tot dan toe gebruikelijke vaten. Schepen met grote tanks werden sinds de jaren '60 van de 19e eeuw gebouwd. In 1872 werd de eerste zeegaande stoomaangedreven tanker gebouwd, de Vaderland, maar de in 1886 gebouwde 3000 ton dwt Gluckauf werd bekender. In 1893 liep de Gluckauf aan de grond bij Fire Island in de staat New York aan de grond.

Tussen 1942 en 1945 werden honderden T2 tankers gebouwd in de Verenigde Staten. Na de Tweede Wereldoorlog werden veel van deze schepen van 16.000 ton dwt verkocht aan rederijen over de hele wereld.

Rond 1950 werden kolen door olie vervangen als belangrijkste energiebron. Tot die tijd vervoerden olietankers over het algemeen olieproducten, omdat de raffinage over het algemeen dicht bij de olievelden plaatsvond. Door politieke en technische redenen verschoof de raffinage dichter naar de markt. Er kwamen steeds meer tankers, die speciaal waren gebouwd voor het vervoer van ruwe olie. Deze schepen waren eenvoudiger te bouwen en het loonde om steeds grotere schepen te bouwen. In 1959 werd de 114.356 ton dwt Universe Apollo gebouwd, de eerste tanker groter dan 100.000 ton dwt. Door de sluiting van het Suezkanaal in 1967 moesten tankers omvaren via Kaap de Goede Hoop. Hierdoor waren ze niet meer gebonden aan de maximale afmetingen van dit kanaal. Ook was het door de langere afstand gunstiger om grotere schepen te bouwen. Steeds grotere tankers werden gebouwd, culminerend in de Seawise Giant, met 564.763 ton dwt en een lengte van 458,45 meter het grootste schip ooit. Tegenwoordig fungeert het als Floating Storage and Offloading unit (FSO) in het Qatar Al Shaheen olieveld in de Perzische Golf onder de naam Knock Nevis.

Types

Overzichtstekening van een gastanker

Er zijn verschillende soorten tankers:

• Olietankers, deze vervoeren koolwaterstofproducten;
  • Supertankers vervoeren ruwe olie.
  • Productentankers vervoeren producten als benzine, diesel en nafta.
• Gastankers, deze vervoeren lpg en lng.
• Chemicaliëntankers, deze vervoeren chemicaliën, zoals ammoniak, chloor en styreen.

De grootste tankers, de supertankers, worden voornamelijk gebruikt voor diverse soorten ruwe olie.

Grootte

In 1954 ontwikkelde Shell het afrasysteem, waarbij afra staat voor average freight rate assessment voor belastingredenen. Tankers werden hierbij ingedeeld naar grootte. Shell schakelde om het een onafhankelijk instrument te laten zijn London Tanker Brokers’ Panel (LTBP) in. Deze deelde tankers aanvankelijk in als General Purpose onder de 25.000 dwt, Medium Range voor schepen tussen 25.000 en 45.000 dwt en Large Range voor de voor die tijd reusachtige schepen van meer dan 45.000 dwt. Gedurende de jaren zeventig werden de schepen echter steeds groter en zo werd de lijst uitgebreid, waarbij de tonnages overigens longtons zijn. Vanaf een totaalgewicht van ca. 200.000 ton spreekt men ook wel van een supertanker.

Olietankers

AFRA-schaal			Flexibele marktschaal
Klasse	Typisch min. tonnage (DWT)	Typisch max. tonnage (DWT)	Klasse	Typisch min. tonnage (DWT)	Typisch max. tonnage (DWT)
General Purpose tanker	10.000	24.999	Productentanker	10.000	60.000
Medium Range tanker	25.000	44.999	Panamax	60.000	80.000
LR1, Large Range 1	45.000	79.999	Aframax	80.000	120.000
LR2, Large Range 2	80.000	159.999	Suezmax	120.000	200.000
VLCC, Very Large Crude Carrier	160.000	319.999	VLCC	200.000	320.000
ULCC, Ultra Large Crude Carrier	320.000	549.999	ULCC	320.000	550.000

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Tankers van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.