Hooiwagens: verschil tussen versies
k Wijzigingen door 77.175.121.10 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door B222 |
|||
| Regel 22: | Regel 22: | ||
Hooiwagens worden wel eens verward met de [[trilspinnen]], echte spinnen die vaak in huis voorkomen. |
Hooiwagens worden wel eens verward met de [[trilspinnen]], echte spinnen die vaak in huis voorkomen. |
||
== Autotomie == |
== Autotomie == mijn bff is lesbies |
||
Indien een hooiwagen wordt aangevallen, kan deze een of meerdere poten laten vallen om zo te ontkomen ([[autotomie]]). Ook andere spinachtigen kunnen dit, maar hooiwagens laten de poten bij het minste of geringste vallen waarna deze nog enige tijd (een paar seconden tot een uur) blijft bewegen. Dit wordt veroorzaakt door een soort pacemakertje in het bovenste beensegment - er wordt wel gesteld dat dit de aandacht van een eventuele aanvaller af moet leiden, zodat de hooiwagen meer kans heeft weg te vluchten. |
Indien een hooiwagen wordt aangevallen, kan deze een of meerdere poten laten vallen om zo te ontkomen ([[autotomie]]). Ook andere spinachtigen kunnen dit, maar hooiwagens laten de poten bij het minste of geringste vallen waarna deze nog enige tijd (een paar seconden tot een uur) blijft bewegen. Dit wordt veroorzaakt door een soort pacemakertje in het bovenste beensegment - er wordt wel gesteld dat dit de aandacht van een eventuele aanvaller af moet leiden, zodat de hooiwagen meer kans heeft weg te vluchten. |
||
Versie van 20 jan 2014 15:13
| Hooiwagens | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
| |||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
| Orde | |||||||||
| Opiliones Sundevall, 1833 | |||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||
Hooiwagens op  Wikispecies
| |||||||||
| |||||||||
Hooiwagens (Opiliones; vroeger Phalangida genoemd) vormen een orde geleedpotige dieren binnen de spinachtigen. Er zijn meer dan 6000 soorten,[1] waarvan er ongeveer 25 in noordwestelijk Europa voorkomen. In West-Europa komen met name de gewone hooiwagen (Phalangium opilio) en de muurhooiwagen (Opilio parietinus) zeer algemeen voor.
Verschil met spinnen
Hooiwagens hebben net als spinnen acht poten, die bij hooiwagens vaak zeer lang zijn. Ze onderscheiden zich van de spinnen doordat beide delen van het lijf niet ingesnoerd zijn en zozeer met elkaar vergroeid zijn dat ze een geheel lijken te vormen. Bovendien zijn ze niet in staat om spindraden te maken en hebben ze doorgaans maar één paar ogen. Ook hebben hooiwagens geen gifklieren.
Hooiwagens hebben geurklieren waarmee een helder vocht afgescheiden kan worden dat vermoedelijk dient als communicatiemiddel tussen soortgenoten. Ook kunnen ze bij schrik een melkachtig vocht afscheiden met een onaangename geur en smaak.
Hooiwagens worden wel eens verward met de trilspinnen, echte spinnen die vaak in huis voorkomen.
== Autotomie == mijn bff is lesbies Indien een hooiwagen wordt aangevallen, kan deze een of meerdere poten laten vallen om zo te ontkomen (autotomie). Ook andere spinachtigen kunnen dit, maar hooiwagens laten de poten bij het minste of geringste vallen waarna deze nog enige tijd (een paar seconden tot een uur) blijft bewegen. Dit wordt veroorzaakt door een soort pacemakertje in het bovenste beensegment - er wordt wel gesteld dat dit de aandacht van een eventuele aanvaller af moet leiden, zodat de hooiwagen meer kans heeft weg te vluchten.
Voeding
De meeste hooiwagens zijn omnivoor in de ruimst mogelijke zin; ze eten zowel dode plantendelen als aas, en ook levende planten en levende prooien worden gegeten. Het belangrijkste voedsel bestaat uit insecten en andere kleine dieren, waarbij ook kannibalisme voorkomt. Er zijn echter ook strikt rovende soorten.
Voortplanting
De paring vindt na een niet of nauwelijks ontwikkelde balts plaats door directe sperma-overdracht, in tegenstelling tot spinnen die het sperma overdragen in speciale pakketjes, spermatoforen genaamd. De eieren worden met een legboor in de aarde gelegd.
Reuzenhooiwagens
Sinds zomer 2008 wordt er in Noordwest- en Centraal-Europa melding gemaakt van een sterke toename van zogenaamde reuzenhooiwagens, een nog niet geïdentificeerde soort uit het geslacht Leiobunum. De eerste meldingen van deze soort kwamen uit 2004, in de buurt van het Nederlandse Nijmegen.
Deze hooiwagen onderscheidt zich van de inheemse hooiwagen doordat hij ongeveer 1/3 groter is (met poten tot een lengte van 9 centimeter), een lichte, metallic groene glans en een sterkere sociale samenhang heeft: overdag kruipen tientallen tot honderden hooiwagens samen om zich te beschermen tegen vijanden. 's Nachts gaan ze allemaal weer individueel op jacht.
Waarschijnlijk zijn de reuzenhooiwagens via internationale handel in Nederland terechtgekomen en hebben ze zich daarvandaan verspreid naar Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Voor de mens is deze hooiwagensoort ongevaarlijk, maar andere dieren (zoals inheemse hooiwagens) kunnen verdrongen worden en uitsterven.[2]
Trivia
Er wordt wel gezegd dat hooiwagens over een krachtig gif beschikken, maar dat ze met hun kleine tanden niet door de huid van een mens heen kunnen bijten. Dat is echter een broodje-aapverhaal:[3] ze hebben geen gifklieren.
Externe links
- Verspreidingsgegevens van hooiwagens in België
- Naamlijst Opilionida op natuurcijfers.nl
- (de) Vraag en antwoord over reuzenhooiwagens
| Bronnen, noten en/of referenties |