Aiud: verschil tussen versies

**Aiud**
**Nagyenyed**
**Straßburg am Mieresch**
Stad in Roemenië
	;
Situering
District (județ)	Alba
Historische regio	Transsylvanië
Coördinaten	46° 18′ NB, 23° 43′ OL
Algemeen
Oppervlakte	142,2 km²
Inwoners ; (2011)	22.495 ; (203 inw./km²)
Politiek
Burgemeester	Mihai Horațiu Josan
Overig
Website	aiud.ro
Foto's
	Gezicht op Aiud
Portaal	Roemenië

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 11 jan 2020 22:29

Aiud (Hongaars: Nagyenyed, Duits: Straßburg am Mieresch) is een stad in het Roemeense district Alba. De stad met 22.495 inwoners ligt aan de Mureș in het zuidwesten van de Transsylvanische Vlakte. Aiud werd voor het eerst vermeld in 1293.

In Aiud bevindt zich een 13de-eeuwse burcht, waarbinnen zich de Hongaars gereformeerde kerk bevindt, waarvan de toren is voorzien van schietgaten en uit 1293 dateert. In de stad is sinds 1658 het beroemde gereformeerde Collegium Academicum gevestigd, dat in 1622 werd gesticht door vorst Gabriël Bethlen en diens naam draagt. Tegenwoordig is dit het belangrijkste Hongaarstalige instituut in het district Alba.

In Aiud worden onder andere bouwmaterialen, textielproducten en levensmiddelen geproduceerd. Voor de Hongaarse gemeenschap van Alba is Aiud (Nagyenyed) het culturele centrum van de regio, de hoofdstad Alba Iulia kent ook een kleine Hongaarse gemeenschap maar deze is minder groot.

Bevolking

Aiud was in de geschiedenis lange tijd een Hongaarstalige stad. Na het verdrag van Trianon vertrokken in 1920 circa 1000 Hongaren en tijdens de Tweede Wereldoorlog verlieten weer veel Hongaren (1100 personen) de gemeente. In 1940 kwamen er in hun plek 800 Roemeense vluchtelingen uit Noord-Transsylvanië naar de stad. Tot 1940 waren de Hongaren in de meerderheid in de stad zelf. In de dorpen rondom de stad waren er al meer Roemenen dan Hongaren.

Tegenwoordig wonen er nog circa 3400 Hongaren in de gemeente Aiud.

Jaar	Bevolking	Roemenen aantal en percentage	Hongaren aantal en percentage
1850	7.528	4.203 (55,8%)	2.732 (36,3%)
1880	10.322	4.699 (45,5%)	4.859 (47,1%)
1890	11.497	5.523 (48,0%)	5.275 (45,9%)
1900	13.997	6.739 (48,1%)	6.910 (49,4%)
1910	15.536	7.178 (46,2%)	7.923 (50,9%)
1920	15.148	7.608 (50,2%)	6.976 (46,1&)
1930	16.823	9.494 (56,4%)	6.505 (38,7%)
1941	17.348	10.851 (62,5%)	5.100 (29,4%)
1956	17.390	11.869 (68,2%)	4.872 (28,0%)
1966	20.446	14.845 (72,6%)	5.207 (25,5%)
1977	24.620	18.768 (76,2%)	5.256 (21,3%)
1992	31.894	24.882 (78,0%)	5.701 (17,9%)
2002	28.934	22.569 (79,7%)	4.787 (16,1%)
2011	22.876	16.955 (76,6%)	3.364 (15,0%)

Hongaarse gemeenschap

De Hongaarse gemeenschap heeft beschikking over basis- tot en met hoger onderwijs in het Bethlen Gábor college. Dit instituut leidt onder andere leraren Hongaar op en trekt studenten en leerlingen uit heel Transsylvanië. Verder heeft de Hongaarse bevolking van Aiud/Nagyenyed de beschikking over een eigen gemeenschapshuis: Dr. Szász Pál Magyar Közösségi Ház.

Gemeente

De gemeente Aiud bestaat uit de stad en tien dorpen. Van de 10 dorpen zijn er vier onderdeel van het stedelijk gebied; Aiudul de Sus, Gâmbaș (Marosgombás), Măgina en Păgida. De plattelandsdorpen zijn: Ciumbrud (Csombord) (0,81 km²), Sâncrai (Enyedszentkirály) (0,65 km²), Gârbova de Jos (1,04 km²), Țifra (0,06 km²), Gârbova de Sus (0,52 km²) en Gârbovița (0,28 km²).

Inwoneraantallen 2002

Aiud stad - 24.618
Aiudul de Sus (Felenyed) - 2.276
Ciumbrud (Csombord) - 1.504
Sâncrai (Enyedszentkirály) - 1.023
Măgina (Muzsnaháza) - 628
Gâmbaș (Marosgombás) - 578
Gârbova de Jos (Alsóorbó) - 464
Gârbova de Sus (Felsőorbó) - 357
Păgida (Kisapahida) - 165
Gârbovița (Középorbó) - 164
Țifra (Cifrafogadó) - 116

Dorpen met een deels Hongaars karakter

Gâmbaş / Marosgombás, 473 inwoners; 230 Roemenen en 235 Hongaren (50%)
Ciumbrud / Csombord, 1204 inwoners; 814 Roemenen en 270 Hongaren (22,4%)
Sâncrai / Enyedszentkirály, 660 inwoners; 455 Roemenen en 123 Hongaren (18,6%)

Zie de categorie Aiud van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

@@ Regel 36: / Regel 36: @@
 Aiud was in de geschiedenis lange tijd een Hongaarstalige stad. Na het verdrag van Trianon vertrokken in 1920 circa 1000 Hongaren en tijdens de Tweede Wereldoorlog verlieten weer veel Hongaren (1100 personen) de gemeente. In 1940 kwamen er in hun plek 800 Roemeense vluchtelingen uit [[Noord-Transsylvanië]] naar de stad. Tot 1940 waren de Hongaren in de meerderheid in de stad zelf. In de dorpen rondom de stad waren er al meer Roemenen dan Hongaren.
-Tegenwoordig wonen er nog circa 2300 Hongaren in de gemeente Aiud.
+Tegenwoordig wonen er nog circa 3400 Hongaren in de gemeente Aiud.
 {| class="wikitable" style="text-align:right;"