San Marino
Sjabloon:Landtabel De Republiek San Marino is een dwergstaat in Centraal-Italië en het is een van de kleine landen ter wereld. Het is volledig omgeven door Italië.
Geschiedenis
San Marino zou in het jaar 301 gesticht zijn door de heilige Marinus , een heilige monnik en steenhouwer, die probeerde te ontkomen aan de Christenvervolgingen van keizer Diocletianus, en daarmee de oudste nog bestaande republiek ter wereld zijn. De metgezel van Marinus stichte in dat zelfde jaar het naburige San Leo. Het piepkleine landje werd door het Frankrijk van Napoleon in 1797 erkend, en op het Congres van Wenen in 1815 door de andere Europese staten. Hoewel het een soevereine staat is, is het sterk afhankelijk van Italië, dat het sinds zijn eenwording in de 19e eeuw volledig omringt. Tot ver in de negentiende eeuw genoot San Marino protectie van de Kerkelijke Staat. Na de Kerkelijke bescherming werd San Marino onafhankelijker van andere landen en kreeg het binnenlandse bestuur, onder leiding van Domenico Fattori (1860-1908) meer macht. Wel moest men veel rekening houden met het Koninkrijk Italië, wat San Marino omgrenst.
In 1848 werd in San Marino als eerste land ter wereld de gratis gezondheidszorg ingevoerd. Een jaar later, in 1849, zocht Garibaldi hier zijn heil na zijn vlucht uit Venetië. Deze gebeurtenis wordt nu nog herdacht met een monument op het Piazza Garibaldi in San Marino Città. In 1897 kwam er, mede dankzij de inzet van Domenico Fattori, een verdrag tot stand tussen San Marino en Italië, dat San Marino al sinds 1862 als onafhankelijk land erkende. Volgens de constitutie van 1925 is San Marino een democratie met een parlementair stelsel. De reeds in 1922 opgerichte Partito Fascista Sammarinese (PFS) kwam in 1930 aan de macht. Het behield haar positie tot 1944. In 1943 werd San Marino door de Duitsers bezet, ofschoon het land neutraal is. In 1944 werd het door de Britten gebombardeerd, maar leed weinig schade. In dat zelfde jaar werd het land ook bevrijd.
Tot 1957 werd San Marino geregeerd door coalities van de Partito Comunista Sammarinese (PCS) en de Partito Socialista Sammarinese (PSS). Sindsdien zijn de christen-democraten van de Partito Democratico Cristiano Sammarinese (PDCS) via coalitieregeringen aan de macht. Eerst met de PSS, en van 1978 tot 1992 met de PCS (soms aangevuld met de PSS) en dissindente socialisten. (Van 1990 tot 2000 heette de PCS, de Partito Progressista Democratico Sammarinese). Sinds 1992 regeert de PDCS weer samen met de PSS (soms aangevuld door de PdD [Partito dei Democratico; voorm. communisten).
Politiek
De Consiglio Grande e General, oftewel Opper- of Algemene Raad, wordt elke vijf jaar door het volk gekozen. Dit parlement kiest uit haar midden twee leden tot Regenten voor een periode van zes maanden. De twee regenten en het kabinet vormen de uitvoerende macht van de staat. De Raad kiest ook de Consiglio dei XII (Raad van Twaalf), die de rechterlijke macht vormt gedurende de zittingsperiode van de Raad.
Politieke Partijen
- PDCS (christen-democraten)
- PSS (sociaal-democraten)
- PdD (links-socialistisch)
- APdDSR (liberaal/republikeins)
- RCS (reform-communisten)
- ANS (nationaal-democraten)
Gemeenten
San Marino telt negen gemeenten, oftewel castelli. Dit zijn:
- Acquaviva
- Borgo Maggiore
- Chiesanuova
- Domagnano
- Faetano
- Fiorentino
- Monte Giardino
- Città met de hoofdstad San Marino
- Serravalle
|
|
Geografie
San Marino wordt gedomineerd door de Apennijnen en heeft een ruig landschap. Het hoogste punt van het land, Monte Titano, ligt op 749 m boven de zeespiegel. Er zijn geen grote wateroppervlakten. Het klimaat is Mediterraan, met warme zomers en zachte winters.
Economie
Hoewel officieel geen euroland heeft San Marino toestemming om de euro als nationale munteenheid te voeren, dit op grond van afspraken met Europese Unie. Voor de invoering van de euro was de San Marinese lire gekoppeld aan de Italiaanse lire. De eigen euromunten, waar er zeer weinig van zijn, zijn net als de lires gewild onder muntenverzamelaars. De toeristische sector vertegenwoordigt ongeveer 50% van San Marino's BNP. Ongeveer 3,3 miljoen toeristen bezochten het land in 1997. De voornaamste landbouwproducten zijn wijn en kaas. Verder zijn bankwezen, kledinghandel, elektronica en keramiek belangrijk. De San Marinese postzegels, die alleen binnen het land zelf geldig zijn, worden vooral verkocht aan filatelisten en vormen daarmee een andere bron van inkomsten. De productie per hoofd van de bevolking en de levensstandaard zijn vergelijkbaar met die in Italië, dat het leeuwendeel van het voedsel levert.
Demografie
Aangezien Italië het volledig omringt, is er geen verschil van betekenis tussen de inwoners van San Marino en die van Italië. Veel Italianen wonen zelfs in San Marino. De taal is Italiaans. Het Rooms-katholicisme is de belangrijkste religie. 60% van inkomsten is afkomstig uit de toerismebranche.
Bekende personen van San Marino
- Davide Gualtieri (bekend voetballer en maker snelste goal ooit)
- Domenico Fattori (19e en begin 20e eeuws politicus en langst zittende minister van Buitenlandse Zaken ter wereld)
- Federico Consolo (componist van nationale hymne)
- Francesco Maria Marini di Pesaro (17e eeuws componist)
- Sint-Marinus (heilige en stichter van de staat)
Externe links
- San Marino Site - Site over San Marino, gedeeltelijk in het Engels
