Spoorlijn Düsseldorf - Hagen

DB 2400 Düsseldorf - Hagen
Totale lengte	80,2 km
Spoorwijdte	normaalspoor 1435 mm
Aangelegd door	Bergisch-Märkische Eisenbahn-Gesellschaft (BME)
Geopend Düsseldorf - Kupferdreh: 1 februari 1872 Kupferdreh - Überruhr: 1 december 1847 Überruhr - Dalhausen: 1 januari 1874 Dalhausen - Henrichshütte: 15 december 1869 Henrichshütte - Vorhalle: 1 juni 1874 Vorhalle - Hagen Hbf: 20 december 1848
Gesloten Werden - Heisingen: 1965 Heisingen - Kupferdreh: 1 oktober 1978 Überruhr - Zeche Theodor: 1 januari 1966 Zeche Theodor - Altendorf: 6 mei 1968 Altendorf - Dahlhausen: 1990
Huidige status Düsseldorf - Werden: in gebruik Werden - Kupferdreh: opgebroken Kupferdreh - Überruhr: in gebruik Überruhr - Dahlhausen: opgebroken Dahlhausen - Hagen: in gebruik
Geëlektrificeerd Düsseldorf - Derendorf: 1957 Derendorf - Rath: 1962 Rath - Werden: 1968 Kupferdreh - Überruhr: 2003 Dahlhausen - Henrichshütte: 1974 Wengern - Hagen: 1965
Aantal sporen Düsseldorf - Werden: 2 Kupferdreh - Überruhr: 2 Dahlhausen - Hattingen: 2 Hattingen - Wengern; 1 Wengern - Hagen: 2
Baanvaksnelheid	120 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloeding	Indusi
Treindienst door	Deutsche Bahn
Traject
Legenda DB 2550 van Aachen Hbf vanaf 1891 DB 2414 van Düsseldorf Abstellbhf DB 2525 naar Neuss Hbf DB 2413 naar Düsseldorf-Eller DB 2525 van Neuss Hbf DB 2413 van Düsseldorf-Eller DB 2419 van Düsseldorf Abstellbhf DB 2650 van Köln Messe/Deutz 0,0 Düsseldorf Hbf, Stadtbahn  74   75   76   77   79  Tram  704  DB 2411 van Düsseldorf-Reisholz opgebroken DB 2410 van Düsseldorf-Lierenfeld DB 2550 van Aachen Hbf tot 1891 aansl Oberbilk BM, DB 2550 naar Kassel Hbf tot 1891 DB 13 van Düsseldorf-Lierenfeld opgebroken DB 12 van Düsseldorf-Gerresheim opgebroken DB 2525 naar aansl. Linderhausen DB 2550 naar Kassel Hbf vanaf 1891 Tram  708   709  1,0 Düsseldorf Wehrhahn DB 2403 van aansluiting Dora opg. DB 2422 van aansluiting Dora opgebroken aansl. Rethel, DB 2402 van aansl. Dora Düsseldorf-Grafenberg Stadtbahn  71   72   73   83  DB 22 Tram  706  2,0 Düsseldorf Zoo Stadtbahn  73   83  Tram  709  DB 11 naar Düsseldorf-Rath opgebroken Tram  701  3,3 Düsseldorf-Derendorf vh. Düsseldorf Rheinisch 4,0 aansl. Düsseldorf-Derendorf Dp DB 2670 naar Duisburg Hbf DB 2407 naar Düsseldorf-Unterrath DB 2650 naar Hamm (Westf) 5,4 aansl. Vogelsang, DB 2401 van Düsseldorf-Derendorf Vautierstraße Graf Recke Straße Mörsenbroicher Weg 6,0 Düsseldorf-Rath Mitte Tram  701  Rather Broich DB 11 van Düsseldorf-Derendorf opgebroken DB 13 opgebroken DB 2324 van Niederlahnstein 7,1 Düsseldorf-Rath voorheen Rath Rheinisch Rath BM thans Rather Waldstadion Mannesmann Oberrath Hirschweg Hubertushain 44 tracé tot 1919 DB 2324 naar Mülheim (Ruhr)-Speldorf Stadtbahn  72  tracé tot 1919 10,1 Ratingen Ost 11,1 10,8 DB 2404, Wülfrath - Ratingen West 3E35 15,5 Hösel lijn naar Heiligenhaus opgebroken Höseler Tunnel 326 m DB 2724 van aansluiting Oberdüssel DB 2185 van Mülheim (Ruhr)-Styrum opgebroken 19,4 Kettwig Stausee Ruhr 20,7 Kettwig 25,0 Essen-Werden 25,3 Essen-Werden DB 2161 naar Essen Hbf 31,6 Essen-Heisingen 33,0 Kupferdreh Ruhrbrücke Ruhr lijn van Hesperbrück DB 2723 van Wuppertal-Vohwinkel 33,7 Essen-Kupferdreh 44 Zeche Steingatt 36,5 Essen-Holthausen 37,8 Essen-Überruhr DB 2165 naar Bochum-Langendreer 39,3 Posten 1 41,7 Zeche Theodor DB 2180 van Mülheim (Ruhr)-Heißen opgebroken 42,7 Altendorf (Ruhr) Zeche Altendorf Süd Ruhr DB 2167 van Bochum-Dahlhausen W301 DB 2165 van Essen-Überruhr 44,1 Spoorwegmuseum Bochum-Dahlhausen Bochum-Dahlhausen DB 2165 naar Bochum-Langendreer opg. 45,1 Bochum-Dahlhausen W397 48,5 Hattingen (Ruhrbrücke) Ruhr 49,4 Hattingen (Ruhr) DB 2713 naar Wuppertal-Wichlinghausen opg. DB 2292 naar Hattingen (Ruhr) Mitte Tram  308  tracé tot 1961 staalfabriek Henrichshütte tracé tot 1961 51,5 Welper 52,7 Henrichshütte Blankensteiner tunnel 74 m 54,7 Blankenstein (Ruhr) Burg lijn van Bossel opgebroken 56,6 Blankenstein (Ruhr) 43 59,2 Herbede 61,0 Ruine Hardenstein 62,5 Zeche Nachtigall Zeche Louisenglück 62,7 Witten-Bommern Gbf 64,1 Witten-Bommern DB 2143 van Witten Hbf Witten Höhe DB 2143 naar Schwelm opgebroken DB 2144 van Witten Höhe 67,5 Wengern Ost 68,0 aansluiting Thyssen 70,0 Oberwengern 70,8 aansluiting Schockemöhle 72,0 Volmarstein 72,8 W421 DB 2825 naar Hagen-Vorhalle W513 W422 DB 2824 naar Hagen-Vorhalle W550 Hagen Vorhalle Einfahrtgruppe DB 2801 van Dortmund Hbf 75,6 Hagen-Vorhalle DB 2423, Düsseldorf-Derendorf - Dortmund Süd, opg. 76,0 Hagen-Vorhalle W513 W550 1E37 Hagen-Vorhalle Yo DB 2821 van Herdecke DB 2820 naar Hagen-Kabel DB 2822 naar Hagen-Eckesey DB 2823, Hagen-Eckesey - Hohensyburg opg. DB 2802 van Hagen-Eckesey Volme DB 2823 van aansluiting Hohensyburg tot 1913, opg. DB 2550 van Kassel Hbf DB 2800 van Haiger DB 2811 van aansluiting Einhaus DB 2823 naar Hagen-Eckesey tot 1913, opg. Hagen Gbf Hagen-Eckesey gepland DB 26 van Hagen-Eckesey Volme 80,2 Hagen Hbf DB 2804 naar Hagen-Heubing, DB 2816 naar Ennepetal-A. DB 2810 naar Dieringhausen opgebroken DB 2819 naar Hagen-Oberhagen DB 2550 naar Aachen Hbf DB 2811 naar aansluiting Rehsiepen

De spoorlijn Düsseldorf - Hagen is een Duitse spoorlijn en is als spoorlijn 2400 onder beheer van DB Netze.

Geschiedenis

Het traject werd door de Bergisch-Märkische Eisenbahn-Gesellschaft in fases geopend.

• Düsseldorf - Kupferdreh: 1 februari 1872
• Kupferdreh - Überruhr: 1 december 1847
• Überruhr - Dalhausen: 1 januari 1874
• Dalhausen - Henrichshütte: 15 december 1869
• Henrichshütte - Vorhalle: 1 juni 1874
• Vorhalle - Hagen Hbf: 20 december 1848

Oorspronkelijk volgde de lijn in Düsseldorf een meer oostelijk tracé vanaf de aansluiting Oberbilk aan de lijn Aken - Kassel via station Rath BME. In 1891 is de lijn verlegd vanaf Düsseldorf Hbf via Düsseldorf-Rath en station Rath BME gesloten. Ten noorden van Düsseldorf-Rath is de lijn in 1919 nogmaals verlegd.

Sinds 1965 is een aantal gedeeltes van de lijn gesloten en vindt er geen doorgaand treinverkeer meer plaats.

Treindiensten

De Deutsche Bahn verzorgt het personenvervoer op dit traject met RE treinen. Abellio Rail NRW verzorgt het personenvervoer met RE en RB treinen.

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
RE 4	Regional-Express (National Express)	Aachen Hbf – Herzogenrath – Rheydt Hbf – Mönchengladbach Hbf – Neuss Hbf – Düsseldorf Hbf – Wuppertal Hbf – Hagen Hbf – Witten Hbf – Dortmund Hbf	Wupper-Express
RE 16	Regional-Express (Abellio Rail NRW)	Essen Hbf – Bochum Hbf – Witten Hbf – Hagen Hbf – Hohenlimburg – Letmathe – [ Iserlohn ] / Werdohl – Kreuztal – Siegen	Ruhr-Sieg-Express
RB 40	Regionalbahn (Abellio Rail NRW)	Essen Hbf – Essen-Kray Süd – Wattenscheid – Bochum Hbf – Witten Hbf – Wetter (Ruhr) – Hagen-Vorhalle – Hagen Hbf	Ruhr-Lenne-Bahn

S-Bahn Rhein-Ruhr

Op het traject rijdt de S-Bahn Rhein-Ruhr de volgende routes:

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
S 1	S-Bahn (DB Regio NRW)	Solingen Hbf – Düsseldorf Hbf – Düsseldorf Luchthaven – Duisburg Hbf – Mülheim (Ruhr) Hbf – Essen Hbf – Bochum Hbf – Dortmund Hbf
S 3	S-Bahn (DB Regio NRW)	Oberhausen Hbf – Mülheim (Ruhr) Hbf – Essen Hbf – Hattingen (Ruhr) Mitte
S 5	S-Bahn (DB Regio NRW)	Dortmund Hbf – Witten-Annen Nord – Witten Hbf – Wetter (Ruhr) – Hagen Hbf
S 6	S-Bahn (DB Regio NRW)	Köln-Worringen – Köln-Nippes – Köln Hbf – Langenfeld (Rhld) – Düsseldorf-Benrath – Düsseldorf Hbf – Ratingen Ost – Essen Hbf	Dienstregeling S6 geldig vanaf 10-12-2023
S 9	S-Bahn (DB Regio NRW)	Haltern am See – Marl Mitte – Bottrop Hbf – Essen Hbf – Essen-Kupferdreh – Velbert-Langenberg – Wuppertal-Vohwinkel – Wuppertal Hbf
S 11	S-Bahn (DB Regio NRW)	Düsseldorf Luchthaven Terminal – Düsseldorf Hbf – Neuss Hbf – Norf – Nievenheim – Dormagen – Köln Hbf – Bergisch Gladbach	Dienstregeling S11 geldig vanaf 10-12-2023

Aansluitingen

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Düsseldorf Hauptbahnhof

DB 2412, spoorlijn tussen Düsseldorf-Bilk en Düsseldorf

DB 2413, spoorlijn tussen Düsseldorf-Eller en Düsseldorf Hauptbahnhof

DB 2414, spoorlijn tussen Düsseldorf Hauptbahnhof en Düsseldorf Abstellbf

DB 2416, spoorlijn tussen Düsseldorf Hauptbahnhof en Düsseldorf-Unterrath

DB 2419, spoorlijn tussen Düsseldorf Hauptbahnhof en Düsseldorf Abstellbf

DB 2525, spoorlijn tussen Neuss en aansluiting Linderhausen

DB 2550, spoorlijn tussen Aken en Kassel

DB 2650, spoorlijn tussen Keulen en Hamm

DB 2670, spoorlijn tussen Keulen en Duisburg

Düsseldorf-Derendorf

DB 2401, spoorlijn tussen Düsseldorf-Derendorf en aansluiting Vogelsang

DB 2407, spoorlijn tussen Düsseldorf-Derendorf en Düsseldorf-Unterrath

aansluiting Vogelsang

DB 2401, spoorlijn tussen Düsseldorf-Derendorf en aansluiting Vogelsang

Düsseldorf-Rath

DB 11, spoorlijn tussen Düsseldorf-Rath en Düsseldorf-Derendorf

DB 13, spoorlijn tussen Düsseldorf-Rath en Düsseldorf-Lierenfeld

DB 2324, spoorlijn tussen Mülheim-Speldorf en Niederlahnstein

Kettwig-Stausee

DB 2724, spoorlijn tussen aansluiting Oberdüssel en Kettwig Stausee

Kettwig

DB 2185, spoorlijn tussen Kettwig en Mülheim-Styrum

Essen-Werden

DB 2161, spoorlijn tussen Essen-Werden en Essen Hauptbahnhof

Essen-Kupferdreh

DB 2723, spoorlijn tussen Wuppertal-Vohwinkel en Essen-Kupferdreh

lijn tussen Essen Kupferdreh en Hesperbrück

Essen-Überruhr

DB 2165, spoorlijn tussen Essen-Überruhr en Bochum-Langendreer

Altendorf

DB 2180, spoorlijn tussen Mülheim-Heißen en Altendorf

Bochum-Dahlhausen

DB 2165, spoorlijn tussen Essen-Überruhr en Bochum-Langendreer

DB 2167, spoorlijn tussen Bochum-Dahlhausen W301 en W397

Hattingen

DB 2292, spoorlijn tussen Hattingen en Hattingen Mitte

DB 2713, spoorlijn tussen Wuppertal-Wichlinghausen en Hattingen

Blankenstein

lijn tussen Bossel en Blankenstein

Wegern Ost

DB 2144, spoorlijn tussen Witten Höhe en Wengern Ost

Hagen-Vorhalle

DB 2801, spoorlijn tussen Hagen en Dortmund

DB 2803, spoorlijn tussen Hagen-Vorhalle en Hagen Güterbahnhof

DB 2820, spoorlijn tussen Hagen-Vorhalle en Hagen-Kabel

DB 2822, spoorlijn tussen Hagen-Eckesey en Hagen-Vorhalle

DB 2824, spoorlijn tussen Hagen-Vorhalle W422 en W550

DB 2825, spoorlijn tussen Hagen-Vorhalle W421 en W513

Hagen Hauptbahnhof

DB 26, spoorlijn tussen Hagen Hauptbahnhof en Hagen-Eckesey

DB 2550, spoorlijn tussen Aken en Kassel

DB 2800, spoorlijn tussen Hagen en Haiger

DB 2801, spoorlijn tussen Hagen en Dortmund

DB 2804, spoorlijn tussen Hagen en Hagen-Heubing

DB 2810, spoorlijn tussen Hagen en Dieringhausen

DB 2816, spoorlijn tussen Hagen en Ennepetal-Altenvoerde

DB 2819, spoorlijn tussen Hagen en Hagen-Oberhagen

Elektrische tractie

Het traject werd gedeeltelijk geëlektrificeerd met een wisselspanning van 15.000 volt 16⅔ Hz.

Literatuur

• Eisenbahnatlas Deutschland. Schweers + Wall, Aachen 2014, ISBN 978-3-89494-145-1.

Bronnen, noten en/of referenties

• http://nrwbahnarchiv.bplaced.net/strecken/2400.htm
• http://www.sporenplan.nl/figuren/tekeningen/db_normaal/db_nrw/wuppertal-duesseldorf.pdf
• http://www.sporenplan.nl/figuren/tekeningen/db_normaal/db_nrw/duisburg-essen.pdf
• http://www.sporenplan.nl/figuren/tekeningen/db_normaal/db_nrw/warburg-hagen.pdf