Van Tuyll-monument
| Van Tuyll-monument De Olympische groet | ||||
|---|---|---|---|---|
.jpg)
| ||||
Van Tuyll-monument (oktober 2018)
| ||||
| Kunstenaar | Gra Rueb, Jan Wils | |||
| Jaar | 1928 | |||
| Materiaal | brons, baksteen | |||
| Locatie | Olympisch Stadion, Stadionplein, Amsterdam-Zuid | |||
| Hoogte | 270 cm | |||
| Monumentstatus | rijksmonument | |||
| Monumentnummer | 451751 | |||
| ||||
Het Van Tuyll-monument, ook wel De Olympische groet, is een kunstwerk in Amsterdam-Zuid.
De kunstenares Gra Rueb maakte dit bijna drie meter hoge bronzen beeld ter nagedachtenis van Frits van Tuyll van Serooskerken, sinds 1898 lid van het Internationaal Olympisch Comité en vanaf 1912 (de eerste) voorzitter van het Nederlands Olympisch Comité. Hij heeft zich ingespannen om de Olympische Zomerspelen 1928 naar Amsterdam te halen, vandaar dat het beeld staat opgesteld bij het Olympisch Stadion aldaar. Rueb was al eerder bij de Olympische zaak betrokken. In 1924 had zij zitting in een comité dat zich bemoeide met de kunsttentoonstelling annex wedstrijd behorende bij de Olympische Zomerspelen 1924 te Parijs. Het comité had ook nog voor korte tijd Frits van Tuyll van Serooskerken als voorzitter, maar die overleed in voorjaar 1924. Onder het voorzitterschap van Jan Feith, bekend bestuurder binnen hockey en tennis en tevens verantwoordelijk voor letterkunde, bestond het comité uit Adolf Broese van Groenau en Jan Wils (architectuur), Ed Gerdes, Simon Maris, Willy Sluiter (schilderkunst) en Gra Rueb (beeldhouwkunst). Uiteindelijk nam Nederland alleen deel aan de wedstrijd schilderkunst. Voor deelname aan de wedstrijd literatuur moest namelijk niet alleen tekst in de thuistaal aangeleverd worden, maar er werd ook verwacht dat men een Engelse en Franse vertaling verzorgde. Dat bleek te kostbaar, net als het heen en weer transporteren van beeldhouwwerken.
Het beeld van Rueb werd in de eerste dagen van mei 1928 op de bakstenen sokkel van Jan Wils geplaatst, die enigszins is gemodelleerd in De Stijl. Alle olympiërs die het stadion zouden betreden zouden op deze wijze begroet worden. Het werd op 17 mei 1928 onthuld door Prins Hendrik. Het beeld was gegoten door Prowasek-Stöxen Kunstgieterij te Leiden, dat later zou toetreden tot Witmetaalfabriek. Architectonisch was het bedoeld als tegenhanger van de Marathontoren; het stond er tijdens de opening van het stadion ten zuiden van; later verhuisde het naar een plaats ten noorden van de toren.
De groet werd al sinds de vroegste Olympische Spelen gebruikt, maar werd na de Tweede Wereldoorlog afgeschaft. De groet zou te veel doen denken aan de Hitlergroet.
Het beeld werd in 1995 benoemd tot rijksmonument vanwege de kunst- en cultuurhistorische waarde binnen het complex van het Olympisch Stadion. De rond het beeld en sokkel geplaatste bloembakken maken deel uit van het monument en het monumentschap.
.jpg)
Bronnen, noten en/of referenties
|
