Waterspuwer
Een waterspuwer of gargouille is een uitmonding van een goot, vergaarbak of waterbekken met het doel al dan niet overtollig water af te voeren.
Een spuwer is gewoonlijk een figuur uit steen gehouwen, die zich ter hoogte van de dakrand van gebouwen bevindt. Deze sculptuur - vaak een sinistere voorstelling van duivels, monsters of roofvogels - doet dienst als regenwaterafvoer, om te voorkomen dat het regenwater langs de gevel naar beneden stroomt. Waterspuwers worden al sinds de oudheid toegepast, maar worden vaak vooral geassocieerd met de gotiek.
Waterafvoer[bewerken | brontekst bewerken]
Spuwers zijn vormen van toegepaste beeldhouwkunst: beeldhouwwerk met een functie, in of aan een gebouw bevestigd. Zij voeren het regenwater van het dak van een gebouw af en hebben daartoe gewoonlijk een goot aan de bovenzijde en een afvoergat dat eindigt in de bek of mond van de waterspuwer. Aan gotische kerken is de spuwfunctie vaak vervallen door de latere toevoeging van (koperen) regenpijpen. Omdat zij sterk beeldbepalend waren, werden de spuwers desondanks gewoonlijk gehandhaafd.
Voorstelling[bewerken | brontekst bewerken]
Er is geen vaste regel voor de voorstelling die met de waterspuwer wordt weergegeven. Dat is meteen wat waterspuwers zo aantrekkelijk maakt: er zijn gewoonlijk geen twee spuwers gelijk en allerlei mens-, dier- en fantasiefiguren zijn mogelijk. De spuwers zijn vaak ook met veel gevoel voor humor uitgevoerd.
Fotogalerij[bewerken | brontekst bewerken]
Waterspuwer Kasteel van Amboise
Notre Dame in Dijon
Ontwerp voor een waterspuwer in Dictionnaire raisonné de l'architecture française du XIe au XVIe siècle (Eugène Viollet-le-Duc)
Schijnspuwers aan de Sint-Janskathedraal, Den Bosch
Beeld dat dienstdoet als waterspuwer bij de bronnen van Yeh Panes bij Tabanan , Tropenmuseum
Gargouilles van Notre-Dame van Parijs
Gargouilles van de Notre-Dame van Parijs
De goot in de nek van een waterspuwer, Sacré-Cœur
Moderne afgeleiden: de adelaars aan de gevel van het Chrysler Building
Moderne waterspuwer, de kathedraal van Chichester, met een waterspuit
.jpg)
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
|
Zie de categorie Gargoyles van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |