Wikipedia:Auteursrechtencafé/Archief/2009-01

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie


copyright vrijgeven, intellectual rights niet: hoe?[bewerken | brontekst bewerken]

Ik zou mijn foto's willen beschikbaar stellen door geen copyright te claimen. Maar niet wil ik dat ze gewijzigd worden - het intellectual right (of hoe heet dat ook al weer in het Nederlands) blijft dus bij mij. Ik meen ook dat dat in de Nederlandse wet ook niet anders kan.

Nu kan ik dat bij het uploaden wel aangeven met { {self|cc-by-nd-2.5}} als ik het goed begrepen heb, maar dan wordt het bestand direct voorgedragen voor verwijdering. Hoe moet dit gebeuren? Wimw 7 jan 2009 23:08 (CET)[reageren]

Beste Wimw, het bestand wordt dan direct voorgedragen omdat deze licentie op Wikipedia niet geaccepteerd wordt. Het grondbeginsel van Wikipedia is dat het een vrij bewerkbare encyclopedie is. Wanneer u dit voor uw foto's niet wilt toestaan, dan zijn ze helaas niet geschikt voor Wikipedia. PiotrKapretski 8 jan 2009 09:16 (CET)[reageren]
Overigens behoudt u ook wanneer u foto's onder de GFDL of CC vrijgeeft het auteursrecht, het recht om als auteur van het werk aangemerkt te worden. U geeft de rest van de wereld alleen een gebruiksrecht. Het wijzigen van afbeeldingen valt echter ook onder het gebruiksrechts. PiotrKapretski 8 jan 2009 09:17 (CET)[reageren]

verder over de morele auteursrechten[bewerken | brontekst bewerken]

wat betreft de reactie wat dit meer concreet betekent voor het door WimW voorgelegd geval: onder de morele auteursrechten valt ook de bevoegdheid zich te verzetten tegen wijzigingen. Er bestaat jurisprudentie van een geval waarin het in zwart-wit verspreiden van wat origineel in kleur was gemaakt inderdaad bezwaarlijk mocht heten, evenals een weergave in spiegelbeeld of een uitsnede van het oorspronkelijk beeld.

Wat betreft tekst: zolang een stuk tekst (zin of alinea) er òngewijzigd staat, kun je nog steeds stellen dat dit het oorspronkelijk werk van de maker is; onder de voorwaarden van de Wikipedia-licentie, zoals ik die begrepen heb, valt evenwel dat men onder meer instemt met het mogen wijzigen van die tekst door een andere medewerker:

zodra er een dergelijke bedoelde wijziging plaatsgevonden heeft, is het resultaat daarvan natuurlijk niet meer de oorspronkelijke tekst van een van beiden afzonderlijk, maar een gezamenlijk product van de gehele Wikipedia-community, waartegen het uitoefenen van een individueel verzetsrecht in strijd zou kunnen komen met de redelijkheid. Het overeenkomen dat / of akkoord gaan met voorwaarden op grond waarvan aan anderen of elkaar de bevoegdheid wordt gegeven je tekst te wijzigen is wel geoorloofd: dat valt onder de contractvrijheid, hetgeen echter niet het geval is met het zogenaamd opgeven van een onvervreemdbaar recht. --JanDeFietser 8 jan 2009 11:23 (CET)[reageren]
Dat klinkt geruststellend. Maar moet ik daaruit opmaken dat er een wezenlijk verschil bestaat tussen tekst en afbeeldingen? (de laatste kunnen immers blijkbaar niet zomaar gewijzigd worden). Of is het veeleer zo dat wijzigingen van een tekst binnen ons project (dus als onderdeel van het gezamenlijke product) wel kan, maar dat daaraan buiten de context van Wikipedia best bezwaar tegen kan worden gemaakt? Fransvannes 8 jan 2009 11:33 (CET)[reageren]
De vraag van Frans was ook de vraag die in mij op kwam. Plus nog deze: als we de vraag van Wim nu nog concreter gaan beantwoorden, kunnen we dan stellen dat jij eigenlijk beweert dat Wim rustig zijn afbeelding onder een GFDL- en/of CC-licentie op Wikipedia kan uploaden, omdat hij bewerkingen waar hij het niet mee eens is toch altijd nog met een redelijk grote slaagkans juridisch kan aanvechten? Of heb je een ander advies aan Wim? PiotrKapretski 8 jan 2009 11:37 (CET)[reageren]
Het lijkt mij voor de duidelijkheid van de discussie wel verstandig om een onderscheid te maken in het morele recht van de auteur zich te verzetten tegen verminking (in de Nederlandse auteurswet artikel 25 lid 1 sub d,) en het recht om zich te verzetten tegen het wijzigen van het werk, zonder dat sprake is van een verminking (25 lid 1 sub c). Door akkoord te gaan met de licentie verklaart de auteur, zie de tekst op de bewerkingspagina, dat hij akkoord gaat met het bewerken, en dus ook het wijzigen. Dus een beroep op de c. grond is op het eerste gezicht tamelijk kansloos. Een beroep op de d. grond zal imo wel steeds kunnen, van dat recht wordt door de verklaring geen afstand gedaan. Peter b 8 jan 2009 12:21 (CET) (Voor de volledigheid, lid 3 van artikel 25 erkent ook uitdrukkelijk de mogelijkheid dat van het recht van de c.-grond afstand kan worden gedaan, die mogelijkheid bestaat er niet voor het recht van de d. grond)[reageren]

morele auteursrechten[bewerken | brontekst bewerken]

of er een wezenlijk verschil bestaat tussen tekst en afbeeldingen? niét in de zin dat het beiden auteursrechtelijk beschermenswaardige werken kunnen zijn, wèl in de zin dat ze elk hun specieke eigen aard hebben (een foto kan niet vertaald worden bijv.; een bijbehorend onderschrift daarentegen weer wel).

Wanneer een afbeelding "verminkt" wordt, kan de maker zich beroepen op het specifieke morele auteursrecht dat als "droit au respect" of "recht op integriteit" bekend staat. wanneer in een tekst iets veranderd wordt, dan kan dat onder de Wikipedia-plu "all in the game zijn" (en zelfs de toeevoeging van een enkel woordje kan de hele strekking òmkeren, of zelfs een enkele lettergreep kan dat al, bijv. het '"steretikon"' "on-", zoals voor het woord "logisch", "rechtmatig", "juist" enz.).
Van een foto of een schilderij m.i. kan eerder worden gesteld dat het een sterk door artistieke inzichten bepaalde prestatie is, waarbij de eigen oorspronkelijke keuzebepaling van de maker zwaar telt (Mondriaan hield van vakjes, daar mag je zonder toestemming van zijn erfgenamen géén rondjes van maken...) en bij tekst is veelal meteen aan de orde of iets fictie dan wel non-fictie betreft:
bij non-fictie kun je stellen dat een aanpassing als verbetering bedoeld is die helemaal niets met artistieke inzichten van doen heeft . Wat betreft tekst "binnen ons project (dus als onderdeel van het gezamenlijke product)" gelden in principe voor alle betrokkenen de condities onder welke de licentie is verleend, met dien verstande dat een licentie in beginsel opzègbaar is (daar wringt ook de schoen bij het misverstand over "onbepaalde tijd": dat betekent echt niet zoiets als "voor eeuwig") wel kan, men is daar in feite partners in een overeenkomst met een derdenbeding ten gunste van de andere Wikipedianen.
Buiten de context van Wikipedia kan m.i. inderdaad best bezwaar worden gemaakt, zolang het object nog tot iemands bijdrage / werk te herleiden valt: dan geldt men immers nog steeds als maker en als rechthebbende terzake een absoluut recht dat jegens ieder ander kan worden ingeroepen (ik ben eigenaar van mijn fiets tegenover iedereen, niet alleen tegenover mijn buurman of de stallinghouder of een voorbijganger, ongeacht of ik die wel aan een of meerdere anderen uitleen of het gebruik ervan toesta), mits ook dit weer niet in strijd met de redelijkheid is en bezien wordt of het al dan niet onder het wettelijk vrijgelaten beperkte eigen gebruik valt (zodra iets verveelvuldigd en verspreid wordt, of op een website gezet, niet meer. Mijn stokpaardje is nog steeds dat ik niet toe te staan hoef te dulden dat mijn werk zou worden gaan gebruikt bij bedrog of misleiding, of om de verspreiding van opvattingen op te luisteren waar ik me niet achter kan scharen.
Behalve die door mij reeds aangehaalde zaak ui tde jaren '80 van Koen Wessing is een ander voorbeeld in de jurisprudentie het bezwaar dat tekenaars hadden tegen gebruik van hun tekeningen in een verkiezingsprogramma van de CD (ik meen ooit bij de gemeenteraadsverkiezingen in Utrecht): zij hadden wel een licentie verleend aan de dagbladen waarin zij hun tekeningen publiceerden, maar niet aan die partij en hun eigen opvattingen wogen zwaarder dan een in te roepen vrijheid van citaat of bloemlezing. groetjes weer, --JanDeFietser 8 jan 2009 12:41 (CET)[reageren]

oeps, dat ik niet hoef toe te staan of te dulden dat mijn werk zou worden gaan gebruikt bij bedrog of misleiding, waaraan ik nog zou kunnen toevoegen oplichting, zwendel, wansmaak, Kitsch of wat dies meer zij. --JanDeFietser 8 jan 2009 12:44 (CET)[reageren]

Even opgezocht: zie over licenties evt. De licentie in het vermogensrecht van B.C. Wentink, uitg. W.E.J. Tjeenk Willink, Zwolle (1995) reeks Studiepockets privaatrecht nr. 51 ISBN 90-271-4271-8.

Hierin staan specifieke hoofdstukken over onder meer octrooi, kwekersrecht en auteursrecht. kDacht echter nog iets recenters dat helemaal aan licenties in het auteursrecht is gewijd en dat snor ik ook zo even op. groetjes weer, --JanDeFietser 8 jan 2009 14:06 (CET)[reageren]

De verlening van exploitatiebevoegdheden in het auteursrecht[bewerken | brontekst bewerken]

Deze titel bedoelde ik zojuist: De verlening van exploitatiebevoegdheden in het auteursrecht : een rechtsvergelijkend onderzoek naar overdracht en licentieverlening in auteursrechtelijke exploitatieverhoudingen naar Nederlands, Duits en Amerikaans recht van Bart Jan Lenselink, uitg. Sdu Uitgevers, Den Haag (2005) ISBN 90-12-11104-8.. Oorspronkelijk was dit een proefschrift waarop de auteur promoveerde aan de Universiteit van Utrecht. --JanDeFietser 8 jan 2009 14:09 (CET)[reageren]

licenties en auteursrechtelijke bevoegdheden[bewerken | brontekst bewerken]

n.a.v. Peter b: het verlenen van een licentie is een overeenkomst met degene die deze verkrijgt, en die behelst dat de rechthebbende/verlener tijdelijk bepaalde rechten niet zal uitoefenen jegens de tijdelijk verkrijgende. Het is geen eenzijdige rechtshandelimng in de zin van iets weggooien en aldus afstand doen van eigendom.

Een ter beschikking stellen van een tekst of foto voor plaatsing in de Wikipedia is echt niet hetzelfde als weggooien / afstand doen, maar het aangaan van de verplichting bepaalde rechten niet uit te oefenen jegens Wikipedia (bijv. niet aanklagen wegens een rechtsinbreuk) zolang de licentie (-overeenkomst) niet opgezegd is of door de maker een recht op intrekking is uitgeoefend. Overeenkomsten zijn in beginsel opzegbaar, mits daarvoor een geldige reden wordt aangevoerd en de daarbij gestelde feiten kloppen; wel kan een in acht nemen van een opzegtermijn aan de orde zijn en een eventuele schadeloosstelling indien er aantoonbare schade zou zijn.
Zodra iemand anders dan de maker of diens eventuele rechtverkrijgende een tekst of foto verveelvuldig en verspreidt en dit niet onder een der wettelijk geregelde uitzonderingen valt bijv. het wettelijk vrijgelaten "beperkt eigen gebruik", het citaatrecht of gebruik ten behoeve van het onderwijs enz.), dan is het moment van die openbaarmaking bepalend voor de vraag of dit als een inbreuk geldt, NIET het moment waarop hij ooit die foto of tekst kopiëerde, van het internet plukte enz.

Overigens is er pas nog een rechtszaak geweest over plaatsing op een website of weblog van een foto van een bekende voetballer: bepalend was de vraag of aan degene die publiceerde ooit toestemming was verleend door de maker en niet langs welke weg hij aan de afbeelding gekomen was,

Een afbeelding zelf of het bezit van een beelddrager mag trouwens nooit worden verward met het recht tot openbaarmaking ervan (van alle dia's die ik kwijt ben, ben ik echt nog steeds de maker en rechthebbende).

kZal zien of ik nog recente publicaties over deze materie kan vermelden (even nazoeken: er staat mij bij dat er een tamelijk recent boek is over dit onderwerp licenties in auteursrecht, ook rechtsvergelijkend met het het auteursrecht van andere landen. groetjes weer, --JanDeFietser 8 jan 2009 14:01 (CET)[reageren]

Toch weer enige nuancering. Dat het verlenen van een licentie steeds een overeenkomst is vraag ik me af. Dat overeenkomsten in beginsel steeds opzegbaar zijn lijkt mij de vraag, althans waar het Nederlands recht betreft. Het BW kent geen regeling voor het opzeggen van overeenkomsten iha, slechts een aantal benoemde overeenkomsten kent een wettelijke regeling. Bij duurovereenkomsten is naar mijn idee de hoofdregel dat een overeenkomst voor onbepaalde tijd idd steeds opzegbaar is, maar een overeenkomst voor bepaalde tijd zeker niet zonder meer. En, als je uitgaat van het axioma dat het verlenen van een licentie een overeenkomst is dan moet de conclusie zijn dat het dan een overeenkomst voor bepaalde tijd is. De licentie wordt verleend voor zolang het auteursrecht bestaat, en dat is voldoende bepaald om dan van een overeenkomst voor bepaalde tijd te spreken. Hoofdregel voor een overeenkomst voor bepaalde tijd, waarbij in de overeenkomst zelf geen opzegmogelijkheid is opgenomen, is dat die niet kunnen worden opgezegd tenzij zich onvoorziene omstandigheden voordoen. (HR 21-10-1988, NJ 1990,439). Peter b 8 jan 2009 15:50 (CET)[reageren]
Ik denk dat "Je eigen werk publiek domein maken, kan dat?" (Arnoud Engelfriet) wel interessant is. Met name ook de reacties op die pagina. ∼ Wimmel 8 jan 2009 23:03 (CET)[reageren]

De wijze waarop de licentie die Wikipedia hanteert is geformuleerd betekent in de praktijkm.i. NIET dat het verlenen van de licentie door een gebruiker die hier een tekst of een foto plaatst meer een "eenzijdige rechtshandeling" zou zijn: het betreft immers een instemmen met dooreen ander voorgehouden voorwaarden en dan heb je een overeenkomst. Overigens is een rechtshandeling ook een overeenkomst indien die niet zo genoemd wordt, maar het wel een wederzijds aangaan van verplichtingen betreft (i.c. een aanleveren van tekst of plaatje en de toezegging de auteursrechtelijke exploitatiebevoedgheid in de zin van art.1 Aw niet uit te oefenen). De licentie (toestemming) die verleend wordt is wel opzegbaar, want overeenkosmten zijn wel degelijk opzegbaar, zij het dan niet willekeurig. Verder is er de uitoefening van de morele en/of persoonlijkheidsrechtelijke bevoegdheden (zie eerder). Zoals ik reeds opmerkte: effectuering is een heel ander verhaal. De tekst die ik "vrijgeeft" (het lijkt mij beter dergelijke bewoordingen te vermijden vanwege de misverstanden waartoe ze aanleiding kunnen bieden) mag door een ander, binnen de beperkingen van de licentie, gebruikt worden, maar echt niet oneindig vrij, ook weer i.v.m. die morele en/of persoonlijkheidsrechten die onvervreemdbaar zijn en altijd bij de maker blijven. Die kunnen zelfs ook zonder een opzegging worden uitgeoefend: ik kan iemand toestaan door mij gemaakt werk te verveelvuldigen en verspreiden, maar vervolgens kan ik er toch bezwaar tegen maken indien dat blijkt te gebeuren in een vorm of context waar ik mij niet achter kan scharen. Toen ik journalist was, maakte ik ooit bezwaar tegen gebruik van een door mij gemaakte foto door een derde bij bedrog / misleiding (want als journalist heb je niet aan de verspreiding van onwaarheden mee te werken); of die derde over die foto beschikte al dan niet door een overeenkomst met mij of de uitgever deed niet ter zake. --JanDeFietser 9 jan 2009 10:22 (CET)[reageren]

onderscheid verminking en wijziging[bewerken | brontekst bewerken]

voor de duidelijkheid in discussies is het altijd wel zo verstandig onderscheid te maken tussen de verschillende begrippen (oog hebben voor overeenkomsten èn verschillen en niks met elkaar verwarre, da's pas redeneren).

Inderdaad zijn er dat morele recht van de maker zich te verzetten tegen verminking (in de Nederlandse auteurswet artikel 25 lid 1 sub d,) en ook is er het recht om zich te verzetten tegen het wijzigen van het werk, zonder dat sprake is van een verminking (25 lid 1 sub c).

Door akkoord te gaan met de licentie verklaart de auteur weliswaar dat hij of zij dan akkoord gaat met het bewerken, en dus ook het wijzigen, MAAR een overeenkomst met een onredelijk bezarend beding is niet onverkort van kracht (het onredelijk bezwarend beding kan terzijde worden geschoven) en een die zelfs meebrengt dat men doodleuk afstand zou doen van een recht dat onvervreemdbaar is, is wegens strijd met de wet nietig. Wel kunnen er regelingen worden getroffen over de uitoefening van dat recht (wanneer wel en op welke wijze, bijv. middels arbitrage i.p.v. procederen, maar ook daarover zal dan zonodig toch moeten kunnen worden geprocedeerd...) Een beroep op de c. grond hoeft dus niet kansloos te zijn. Een beroep op de d. grond zal imo wel steeds kunnen, van dat recht wordt door de verklaring geen afstand gedaan. lid 3 van artikel 25 erkent uitdrukkelijk de mogelijkheid dat van het recht van de c.-grond afstand kan worden gedaan: dat is m.i. bedoeld voor ghost-writers, die wel een tekst schrijven, maar uit hoofde van de overeenkomst niet mogen claimen de auteur te zijn (kben benieuwd naar dat boek van "George Bush"). --JanDeFietser 9 jan 2009 10:47 (CET)[reageren]

voor de zekerheid heb ik het artikel er even over op nageslagen en de tekst hieronder geplaatst zodat iedereen even kan meelezen (wetteksten zijn op zich niet auteursrechtelijk beschermd); dat die bepaling op ghost writers sloeg klopt niet (zie sub a), dat betreft een uitzondering in de praktijk (de rechtsbron "het gebruik"!) en die wordt er in de wet juist niet bij vermeld.

Artikel 25

1. De maker van een werk heeft, zelfs nadat hij zijn auteursrecht heeft overgedragen, de volgende rechten:

a. het recht zich te verzetten tegen openbaarmaking van het werk zonder vermelding van zijn naam of andere aanduiding als maker, tenzij het verzet zou zijn in strijd met de redelijkheid; b. het recht zich te verzetten tegen de openbaarmaking van het werk onder een andere naam dan de zijne, alsmede tegen het aanbrengen van enige wijziging in de benaming van het werk of in de aanduiding van de maker, voor zover deze op of in het werk voorkomen, dan wel in verband daarmede zijn openbaar gemaakt; c. het recht zich te verzetten tegen elke andere wijziging in het werk, tenzij deze wijziging van zodanige aard is, dat het verzet zou zijn in strijd met de redelijkheid; d. het recht zich te verzetten tegen elke misvorming, verminking of andere aantasting van het werk, welke nadeel zou kunnen toebrengen aan de eer of de naam van de maker of aan zijn waarde in deze hoedanigheid.

2. De in het eerste lid genoemde rechten komen, na het overlijden van de maker tot aan het vervallen van het auteursrecht, toe aan de door de maker bij uiterste wilsbeschikking aangewezene.

3. Van het recht, in het eerste lid, onder a genoemd kan afstand worden gedaan. Van de rechten onder b en c genoemd kan afstand worden gedaan voor zover het wijzigingen in het werk of in de benaming daarvan betreft.

4. Heeft de maker van het werk het auteursrecht overgedragen dan blijft hij bevoegd in het werk zodanige wijzigingen aan te brengen als hem naar de regels van het maatschappelijk verkeer te goeder trouw vrijstaan. Zolang het auteursrecht voortduurt komt gelijke bevoegdheid toe aan de door de maker bij uiterste wilsbeschikking aangewezene, als redelijkerwijs aannemelijk is, dat ook de maker die wijzigingen zou hebben goedgekeurd.

--JanDeFietser 9 jan 2009 11:12 (CET)[reageren]

Ik dank jullie wel voor deze diepgravende discussie, met name Jan en Peter. Hoewel het - uit de aard der zaak - af en toe nogal ingewikkeld werd, is er veel genoemd dat de kwestie beter in perspectief plaatst. Vooral het onderscheid tussen veranderen en verminken is verhelderend. In feite is iedere weergave op een beeldscherm een verandering omdat kleuren en afmetingen nooit conform het origineel zijn...

Ik denk dat ik het nu kan samenvatten als "verminking van foto's van WikiMedia mag nooit". Het is me onduidelijk wat de -nd-optie daar nog aan toevoegt (en waarom die mogelijk is als de upload vervolgens meteen een delete-aanmelding krijgt). Ook verwacht ik dat als er niet bijstaat dat je de foto niet mag bewerken, dat de meeste mensen redeneren dat je hem dan dus wel mag bewerken, en dat dat gelijk staat aan ongelimiteerd bewerken. Zou daar niet een opvallende melding in simpele bewoording over kunnen komen, op analoge wijze als mijn -nd- nu Gevlagd wordt? Wimw 9 jan 2009 16:27 (CET): {{self|cc-by-nd-2.5}}[reageren]

Ik heb hier wel wat kanttekeningen bij.
  • De discussie hierboven gaat over het nederlandse recht. Door een foto op wikipedia te uploaden is niet vanzelfsprekend het Nederlandse recht van toepassing. Als je als Nederlander een foto van wikipedia verminkt die in Nederland gemaakt is en door een andere Nederlander op wikipedia gezet is onder een cc licentie naar Nederlands recht (bijv. {{Cc-by-1.0-nl}}), mag je er wel vanuit gaan dat het Nederlands recht van toepassing is, maar ook dan kan alleen een rechter dat uiteindelijk beslissen (de wikipedia servers blijven Amerikaans).
  • (Voor de volledigheid, het nederlands taalgebied is groter dan alleen Nederland, ik lees hier helemaal niets over België).
  • De -nd-optie verbied elke vorm van bewerking, niet alleen verminking.
  • Er staan afbeeldingen op wikipedia die wel verminkt mogen worden, bijvoorbeeld omdat het auteursrecht verlopen is.
  • Dat cc-by-nd niet is toegestaan, is een eigenlijk gewoon een keuze. Op de Engelstalige wikipedia accepteren ze bijvoorbeeld fair use, dat is hun keuze, op de Nederlandstalige wikipedia wordt dat niet geaccepteerd. Als je genoeg medestanders kunt vinden, is dat te veranderen.
  • cc-by-nd is overigens wel toegestaan als het ook onder een andere licentie zoals GFDL wordt vrijgegeven.
  • Een van de redenen dat "men" geen -nd wil, is volgens mij dat "men" zo min mogelijk restricties wil leggen op het hergebruik van wikipedia content.
Wimmel 9 jan 2009 20:06 (CET)[reageren]
Nu ik er wat beter over nadenk, is -nd helemaal niet geschikt voor wikipedia. Als je een afbeelding is een wikipedia pagina gebruikt, heb je al een derivative work. Dus je kunt er niets mee....Wimmel 9 jan 2009 20:09 (CET)[reageren]
Nee, dat lijkt me wat al te kort door de bocht. Paul B 9 jan 2009 20:14 (CET)[reageren]
Iets eenvoudigs wordt op deze manier dus heel ingewikkeld. Ik zal er voorlopig vanafzien om foto's bij te dragen. Wimw 9 jan 2009 20:26 (CET)[reageren]
Mijn laatste opmerking was inderdaad iets te kort door de bocht. Ik heb het doorgestreept. ∼ Wimmel 9 jan 2009 20:38 (CET)[reageren]

Opzegging van onbenoemde overeenkomsten[bewerken | brontekst bewerken]

Reactie op de nuancering: het verlenen van een licentie is een overeenkomst (eventuéél "om niet", d.w.z. zonder tegenprestatie, maar desalniettemin met andere verplichtingen voor de wederpartij).

Overenkomsten zijn wel degelijk opzegbaar, ook in het Nederlands recht: dat kan zelfs bij het aangaan ervan zijn overeengekomen of bijvoorbeeld voortvloeien uit een wettelijke regeling (bijv. ontslag bij de rechtsfiguur arbeidsovereenkomst).

Dat overeenkomsten in beginsel steeds opzegbaar zijn indien daarover door partijen bij het aangaan ervan niets was overeengekomen, dat is in het Nederland recht wel lang de vraag gewéést.

Het BW kent wel degelijk bepalingen voor het ontbinden van overeenkomsten: daarom kan door partijen aan de rechter worden verzocht. Een aantal benoemde overeenkomsten kent inderdaad een sprecifieke wettelijke regeling, want daar zijn het immers benoemde overeenkomsten voor...

(het verschil tussen een onbenoemde en een benoemde overeenkomst is dat de laatsten wettelijk geregeld zijn en de eersten niet: dan moeten de bepalingen van de overeenkomst zelf soelaas bieden, en de algemene bepalingen en beginselen van het overeenkomstenrecht, en het gebruik en de redelijkheid en billijkheid).

Bij duurovereenkomsten is de hoofdregel inderdaad dat een overeenkomst voor onbepaalde tijd steeds opzegbaar is, MITS daarvoor een geldige reden bestaat en de gestelde feiten kloppen (bijv. het mag niet bedoeld zijn om te plagen en er moet bijv. een vastgestelde wanprestatie zijn die voldoende zwaarwegend is, terwijl altijd de redelijkheid en billijkheid in acht genomen moeten worden, ook wat de aard van de overeenkomst en de gevolgen voor de wederpartij zijn (bijv. indien het diens broodwinning betreft). In de jaren '60 was hierover een belangrijk arrest Sanders-Sanders' van de Hoge raad (uit 1966) en daarna is er nog een aantal uitspraken gedaan en lijk tde ontwikkeling tot rust gekomen met het arrest in de zaak Latour-De Bruyn in december 1999.

Een overeenkomst voor bepaalde tijd eindigt na het verstrijken van de overeengekomen periode: bij een eerdere opzegging is er sprake van een voortijdig verbreken: de andere partij kan dan nakoming verlangen of schadeloosstelling vorderen.

Als je uitgaat van het axioma dat het verlenen van een licentie een overeenkomst is dan hoeft de conclusie niet te zijn dat het dan een overeenkomst voor bepaalde tijd is. Onbepaalde tijd betekent immers echt NIET "voor eeuwig" (dit is een hardnekkig misverstand!) maar gewoon dat er door partijen bij het aangaan van de overeenkomst geen periode tevoren is vastgesteld. Ik kan nu een overeenkomst voor onbepaalde tijd met iemand aangaan (bijv. bij de benoemde overeenkomst bruikleen het lenen van een boek, maar ook bij onbenoemde overeenkomsten, zoals het gebruik maken van de diensten van een masseuse) en die zelfs kort daarop nog bij nader inzien opzeggen, mits daar goede gronden voor zijn en er geen opzeggingstermijn aan de orde is (dat is echter meestal wel het geval: de wederpartij zal zich immers moeten kunnen aanpassen aan de veranderde situatie of zich kunnen beraden over de vraag of hij ermee instemt). Verder kunnen overeenkomsten altijd worden ontbonden wegens dwaling of bedrog (indien de wederpartij niet daarmee instemt via de rechter).

Dat de licentie wordt verleend voor "zolang het auteursrecht bestaat" voldoende bepaald zou zijn om dan van een overeenkomst voor "bepaalde tijd" te spreken lijkt me niet juist: het vervalt immers een aantal jaren na het overlijden van de maker en wanneer dat zal zijn staat niet vast (bij "bepaalde tijd" moet je een datum of een bepaald aantal jaren, maanden, weken, dagen kunnen vermelden: dat is namelijk de essentie van "bepààld". groetjes, --JanDeFietser 9 jan 2009 10:05 (CET)[reageren]

Voordat dit geheel een zijspoor wordt even terug naar het begin. Mijn kanttekening plaatste ik nav jouw opmerking dat de gegeven toestemming ingetrokken kan worden, waar je juridisch dan het opzeggen van de overeenkomst van maakt. Als de mogelijkheid van opzeggen in de overeenkomst is opgenomen dan mag je uiteraard opzeggen, maar die constatering levert ons niets op. Als je je tekst/afbeelding onder GFDL plaats en dat zou volgens jou het aangaan van een overeenkomst zijn, dan is in die overeenkomst de mogelijkheid van opzegging niet opgenomen, sterker nog, ik zou zeggen, gezien de tekst van GFDL, die mogelijkheid wordt eigenlijk uitdrukkelijk verworpen.
We zijn het er geloof ik wel over eens dat een overeenkomst voor bepaalde tijd (termijn) in principe niet opzegbaar is. Jij meent echter dat het verlenen van een licentie een overeenkomst voor onbepaalde tijd (termijn) is. Om te kunnen spreken van bepaalde tijd is het m.i. voldoende dat de einddatum van de overeenkomst objectief, dwz los van de wil van partijen, bepaalbaar is. De einddatum hoeft dus niet al op de dag nauwkeurig vast te staan, maar moet zonder dat partijen daar invloed op kunnen uitoefenen kunnen worden vastgesteld. Bij het auteursrecht, en de licentie die verleend wordt voor de duur van dat auteursrecht, wordt aan die voorwaarde voldaan. (Ik geef direct toe, de auteursrechthebbende kan theoretisch invloed uitoefenen op de dag waarop de 70-jaarstermijn begint, maar dat is erg theoretisch). Op vrijdagmiddag ga ik geen jurisprudentie meer opzoeken, maar ik ben er redelijk zeker van dat dit de heersende leer is. Uit mijn hoofd wijs ik op de arbeidsovereenkomst voor de duur van een project. Hoe lang dat project duurt staat van te voren niet vast, desondanks is een dergelijke overeenkomst er een voor bepaalde tijd.
Als een overeenkomst niet kan worden opgezegd bestaat nog de mogelijkheid van ontbinding. Dat is op zich juist, maar voor ontbinding is wel nodig dat de wederpartij wanprestatie verweten kan worden. Oftewel, zolang de wederpartij handelt conform de verleende licentie kan er niet ontbonden worden.
Tenslotte dwaling. Als ik aannemlijk kan maken dat ik heb gedwaald toen ik mijn tekst hier plaatste en daarbij toestemming verleende om die tekst te bewerken etcetera (conform de GFDL), én we nemen aan dat die toestemming het aangaan van een overeenkomst is, dan kan ik wellicht een beroep op dwaling doen. Dwaling is echter geen grond voor ontbinding maar voor vernietiging van de overeenkomst. De eisen die aan een succesvol beroep op dwaling worden gesteld zijn bijzonder hoog. (zie BW 6:228). Gezien de duidelijke tekst die ik kan lezen als ik een bewerking opsla lijkt mij dat we het er over eens moeten kunnen zijn dat een beroep op dwaling volstrekt kansloos zou zijn.
Conclusie: de kans dat een gebruiker die hier tekst toevoegt dan wel een afbeelding plaatst en daarbij uitdrukkelijk een licentie verleent onder GFDL, daar met enige kans op succes op kan terugkomen, lijkt mij minder dan theoretisch, althans zolang dit projekt de uitgangspunten die het nu hanteert blijft hanteren en GFDL niet ingrijpend wordt gewijzigd. Peter b 9 jan 2009 17:12 (CET)[reageren]
Of de conclusie juist is dat een gebruiker die tekst toevoegt dan wel een afbeelding plaatst en daarbij uitdrukkelijk een licentie verleent onder GFDL, daar niet met kans op succes op kan terugkomen, lijkt mij iets dat de praktijk zal moeten uitwijzen. M.i. is namelijk ook de GFDL voor in Nederland openbaar gemaakte werken in de zin van de Auteurswet gewoon ondergeschikt aan de bepalingen in deze wet en de overige Nederlandse regels: derhalve ook die auteursrechtelijke morele en/of persoonlijkheidsrechten en die mogelijkheid van opzegging, zij het dat beiden geen uiting van willekeur mogen zijn. Overigens kan, ook een voor een bepáálde tijd aangegane, overeenkomst (op verzoek door een der partijen aan de rechter) niet alleen op grond van wanprestatie (d.w.z. niet-nakoming, niet-volledige nakoming, te late of onbehoorlijke nakoming), maar tévens ontbonden worden wegens dringende omstandigheden, mits die omstandigheden naar dringend genòeg zijn en er een eventuele schadevergoeding wordt verdisconteerd. --JanDeFietser 13 jan 2009 13:40 (CET)[reageren]

Voor wie zich interesseert voor de auteursrechten op (dure) NEN-normen die vaak verplicht zijn om aan te schaffen:

De petitie op Knooble die er al een hele tijd staat kan je nog steeds tekenen. Dat wil zeggen voor het vrijgeven van de NEN normen. Elly 15 jan 2009 00:10 (CET)[reageren]

Bedankt voor de melding Elly, het lijkt me overigens wel ws dat de Staat in hoger beroep zal gaan. Maar ook als de staat dat niet doet, of het hoger beroep verliest, dan blijft de vraag wat dat voor het auteursrecht van het NNI zal gaan betekenen. Als de staat de NEN-normen dan gaat publiceren in het kader van de wettelijk voorgeschreven bekendmakingsplicht van algemeen verbindende voorschriften is het auteursrecht dan verloren of verlopen? Zeer interessante vraag die verstrekkende gevolgen kan hebben, en wellicht niet alleen door de Nederlandse rechter beantwoord kan worden. Peter b 15 jan 2009 13:03 (CET)[reageren]

Het einde van GFDL?[bewerken | brontekst bewerken]

Op meta staat een voorstel waarover binnenkort gestemd mag gaan worden om de GFDL-licentie op termijn te vervangen door CC-BY-SA (formeel is het voorstel om na aanname alle bijdrages onder beide licenties vrij te geven, maar in de praktijk betekent het de afschaffing van GFDL op alle wikiprojecten). Het heeft mij verbaast dat deze wijziging nergens wordt aangekondigd, vandaar maar even hier. Voor wie er lol in heeft, er kan nog gediscussieerd worden, en straks gestemd, zie hier Peter b 22 jan 2009 22:43 (CET)[reageren]

"copyright" vrijgeven, "intellectual rights niet": morele auteursrechten blijven ALTIJD bij de maker[bewerken | brontekst bewerken]

Reactie op het bovenstaande (het navolgende had ik al eerder te berde gebracht, overigens met teleurstellende reacties: kennis omtrent betreffende materie lijkt me een blinde vlek op Wikipedia):

zelfs indien de maker van een auteursrechtelijk beschermd werk (in dit geval dus een of meerdere foto's) de exploitatierechten zou hebben afgestaan, die doorgaans worden gebruikt voor de bescherming van zijn of haar materiële belangen, dan blijft hij/zij de auteursrechtelijke morele en/of persoonlijkheidsrechten behouden, die kunnen worden ingeroepen ter bescherming van immateriële belangen.
Dit is internationaal bepaald in art. 6 bis van de Berner Conventie en nationaal in art.25 Aw. Een van die rechten behelst trouwens het kunnen herroepen van een vrijgeven, bijv. wegens gewijzigde opvattingen (gechargeerd voorbeeld: libertijnse pornograaf is bekeerd tot conservatieve zedenpreker)
Op grond van deze laatste rechten kan de maker altijd bezwaar maken tegen vormen van misbruik van zijn werk (gebruik dat bijv. niet overeenstemt met de bedoeling waarmee het werd gemaakt). Deze rechten zijn onvervreemdbaar, d.w.z. er kan in beginsel nooit afstand van worden gedaan (wel geldt een relativering: wel is de handhaving of uitoefening ervan onderworpen aan de redelijkheid en billijkheid: geen willekeur of bijv. misbruik van recht).
De componist van kerkmuziek kan er bijv. bezwaar tegen maken dat zijn werk ten gehore wordt gebracht in het spookhuis op de kermis. Voor een ander voorbeeld zie mijn bijdrage aan de pagina over fotograaf Koen Wessing. En denk ook aan het bezwaar van de Deense tekenaar Kurt Westergaard tegen het gebruik van zijn Mohammed-cartoon door de heer G.Wilders in zijn film Fitna (de pendant van ons art.25 Aw in de Deens auteurswet rept zelfs letterlijk over de context van het gebruik die door de maker bezwaarlijk kan worden geacht; ik zou het even moeten opzoeken).
Nu is het zo dat wanneer men dergelijk materiaal op Wikipedia plaatst er dan nog niet eens reeds sprake is van een afstand van rechten: men verleent namelijk slechts een licentie en behòudt het auteursrecht (alleen kan men tegen de openbaarmaker niet meer het ontbreken van de daarvoor op grond van art.1 Aw vereiste toestemming tegenwerpen) er blijken nogal wat misverstanden te bestaan omtrent wat een licentie inhoudt (en ook: "onbepaalde tijd"), zo merkte ik bij dat eerder te berde brengen dat ik zojuist bedoelde),
In het Nederlandse auteursrecht kunnnen de exploitatierechten enkel schríftelijk worden afgestaan: ontbreekt een schriftelijk bewijs, dan was er geen afstand (een uitzondering hierop is evenwel werkzaamheid in loondienst, dan mag afstand of overgang naar de werkgever stilzwijgend worden aangenomen, tenzij uitdrukkelijk anders overeengekomen): art.7 Aw). Maar zèlfs al zóu dat het geval zijn dat het plaatsen van een auteursrechtelijk beschermd werk op Wikipedia al een metterdaad áfstaan van rechten zóu inhouden, even for the sake of argument, dan kan de maker dus toch nog die altijd bij hem of haar blijvende morele en/of persoonlijkheidsrechten inroepen (de effectiviteit ervan, het áfdwingen, is dan wel een heel ánder verhaal).
Wanneer ik zou constateren dat een ooit door mij geschreven tekst of een door mij gemaakte foto van de Wikipedia blijkt te zijn geplukt en doodleuk zou worden misbruikt voor bijv. racistische of politieke propaganda, dan kan ik dat de kop indrukken door die rechten uit te oefenen, mij beroepend op art.25 Aw. Wie dan echter zou tegenwerpen dat dit volgens de een of andere mooie afkorting, d.w.z. de van toepassing geachte "standaardvoorwaarden" van de Wikipedia zogenaamd "niet" zou kunnen, moet ik teleurstellen: bedingen in overeenkomsten die strijdig zijn met de wet (in dit geval dus met art.25 Aw), zijn namelijk nietig. --JanDeFietser 8 jan 2009 09:59 (CET)[reageren]
Hallo Jan, dank voor je uiteenzetting. Ik kan het goed volgen, maar wat me nog onduidelijk is is wat de implicaties hiervan zijn voor de vraag van Wim. Als hij wil dat zijn foto's op geen enkele manier (dus niet alleen op moreel verwerpelijke manieren) bewerkt mogen worden, dan kan hij hiertegen geen bezwaar maken wanneer hij deze foto's onder de GFDL of een CC-licentie (zonder ND-clausule) heeft vrijgegeven. Hij kan de licentie intrekken, maar dit heeft dan geen effect meer voor bewerkers die de foto voor die tijd volgens de vrije licentie hebben verkregen en dit kunnen aantonen. Of mis ik iets? PiotrKapretski 8 jan 2009 10:15 (CET)[reageren]
Nee, het gaat er niet om of iemand iets eerder heeft verkregen, want die vrije licentie hield m.i. in een tot dan niet zullen uitoefenen van het auteursrecht en het gaat om de rechtsverhouding op het moment dat het werk openbaar gemaakt wordt. Daarbij is van minder belang hoe de openbaarmaker aan het betreffend werk of de kopie ervan is gekomen en wat diegene er voorheen misschien nog wel mee mocht doen. Vergeet niet dat dat zogenaamde "vrijgeven" eigenlijk dít is: een belofte of toezegging van de maker tot een opschorting van uitoefening van rechten. --JanDeFietser 25 jan 2009 20:04 (CET)[reageren]
na bc: dit alles zou, als het klopt, betekenen dat Piotrs stelling "Het wijzigen van afbeeldingen valt [...] onder het gebruiksrecht" niet klopt. Of liever: niet helemaal klopt. Als ik het goed begrijp kan een afbeelding gewijzigd worden totdat de rechthebbende bezwaar maakt. Wat dus niet betekent dat voor elke wijziging vooraf toestemming moet worden verleend. Is dat juist?
Overigens: wat impliceert de lezing van JanDeFietser voor tekst op Wikipedia? Kan een auteur met de auteurswet in de hand bezwaar maken tegen aanpassingen in zijn tekst? Dat betekent nogal wat... Fransvannes 8 jan 2009 10:20 (CET)[reageren]
Of een afbeelding gewijzigd mag worden totdat de maker bezwaar maakt? wanneer enkel die auteursrechtelijke morele en/of persoonlijkheidsrechten aan de orde zijn lijkt me dat vooralsnog geen verkeerde interpretatie zolang de maker zich niet in zijn of haar waardigheid als zodanig aangetast voelt (ík persoonlijk zou me als maker wel degelijk meteen fel verzetten bij misbruik van door mij gemaakt werk bij misleiding of bedrog. of voor racistische propaganda enz.), míts er niet al een exploitàtierechtelijk beletsel bestond. Of de maker een bepaalde wijziging inderdaad bezwaarlijk vindt, zal in nogal wat gevallen pas blijken wanneer deze daadwerkelijk wordt geconfronteerd met de wijze waarop die wijziging dan gestalte heeft gekregen. Het kan echter ook zijn dat de maker èlke wijziging al in strijd met zijn waardigheid en daarom al bezwaarlijk acht, en dan is de vraag aan de orde of een verzet daartegen al dan niet redelijk is - want dit laatste is in het Nederlands auteursrecht volgens art.25 Aw toch een belangrijke beperking of relativering. Degene die zo graag iets wézenlijks wil wijzigen doet er hoedanook goed aan de maker daarover in te lichten indien diens verzet inderdaad denkbaar is en zéker zich te onthouden van wijzigingen waarvan men op voorhand al kan vermoeden dat de maker zich ertegen zou verzetten indien hij er weet van had.
Of een auteur met de auteurswet in de hand bezwaar kan maken tegen een aanpassing in zijn tekst? Wel, de essentie van het leveren van een tekstbijdrage aan Wikipedia, hetgeen een uit een overeenkomst voortvloeiende handeling is (zodra je al dan niet stilzwijgend instemt met door een ander opgestelde voorwaarden word je partij in een overeenkomst) is dat de gebruikers over en weer elkaars bijdragen kunnen wijzigen / redigeren en dat zodra zo'n wijziging plaatsgevonden heeft, de tekst dan niet langer nog die oorspronkelijke tekst van de oorspronkelijke schrijver is.
Bedenk dat je bij elke voorstelling van zaken waarbij je zelf al zegt "met de wet in de hand" ook rekening hebt te houden met deze belangrijke relativeringen: de begrippen misbruik van recht, misbruik van bevoegdheid of overschrijding van bevoegdheid (de Zuidafrikaanse schrijver Neels geeft in een interessant proefschrift over die materie de voorkeur aan deze laatste term, maar daarover hier nu even geen college) en de beperkende werking van de goede trouw bìnnen een overeenkomst en van de redelijkheid en billijkheid daarbúiten. De Auteurswet kende die beperking door de redelijkheid meen ik al vòòrdat het leerstuk van het (verbod op) misbruik van recht in de civielrechtelijke jurisprudentie gestalte kreeg (dat was in 1927/1928), die uiteindelijk in 1992 in het NBW zou worden gecodificeerd. Als je als maker je rechten met een zekere willekeur uitoefent of met een kennelijk vexatoir motief, d.w.z. om een ander te plagen of om dwars te liggen, dan zal dat in de rechtspraak niet worden gehonoreerd. Gaat het echter om oirbare motieven, dan ligt dat anders.--JanDeFietser 25 jan 2009 20:04 (CET)[reageren]

morele auteursrechten en licenties (n.a.v. Piotr)[bewerken | brontekst bewerken]

"dat de licentie intrekbaar is, maar niet de overeenkomst tussen twee personen die op zo'n licentie gebaseerd is"? het verlenen van licentie is een overeenkomst. misschien speelt je hier parten dat je de standaardvoorwaarden van de licentie ermee vereenzelvigd?

Een licentie verlenen is het aangaan van de verplichting dat je jegens de wederpartij geen ontbreken van toestemming kunt inroepen (art.1 Aw), maar je bent nog wel nog steeds de rechthebbende gebleven.

Wanneer je als maker een foto "onder een vrije licentie" publiceert, dan ben je nog steeds de rechthebbende terzake je eigen auteursrecht; voor de vraag of meneer X die kan downloaden en gebruiken ter illustratie van zijn eigen website is van belang of hij partij is bij die licentie-overeenkomst. Indien je in maart de licentie-overeenkomst opzegt (mits je daarmee niet in botsing komt met bevoorbeeld een geldende opzeggingstermijn en er geen verplcihtingen tot schadeloosstelling uit voortvloeien) dan vervallen de verplichtingen die je jegens de wederpartij had en die onderwerp waren van die overeenkomst (er zouden wel afwikkelingsverplichtingen kunnen rijzen), en jegens alle derden, die geen partij waren bij die licentie-overeenkomst blijf het "business as usual": die hadden al geen recht en wat je niet had kon je niet verliezen. Je kunt niet zeggen dat "het publiek" of "de rest van de wereld" partij was bij die door jou opgezegde overeenkomst.

Meneer X had nimmer "via een geldige licentie" een recht op publiceren van de foto verkregen indien hij geen partij was. Wel had jij voordien je rechten als maker niet uitgeoefend --JanDeFietser 8 jan 2009 13:08 (CET)[reageren]

Dat een licentie meestal verleend wordt in het kader van een overeenkomst hoeft m.i. niet te betekenen dat een licentie steeds als overeenkomst gezien moet worden. De licentie zelf is in de kern beschouwd een toestemming. De wijze waarop de licentie die wikipedia hanteert is geformuleerd betekent in de praktijk dat het verlenen van de licentie door een gebruiker die hier een tekst of een foto plaatst meer een eenzijdige rechtshandeling is dan het aangaan van een overeenkomst. De licentie (toestemming) die verleend wordt lijkt mij eerlijk gezegd ook niet opzegbaar, althans niet in de zin dat een dergelijke opzegging enig effect zou hebben. De tekst die jij vrijgeeft mag door mij, binnen de beperkingen van de licentie, vrij gebruikt worden. Daar kan een opzegging niets aan veranderen zou ik zeggen. Peter b 8 jan 2009 13:29 (CET)[reageren]
Zodra je al dan niet stilzwijgend instemt met door een ander gestelde (standaard-)voorwaarden, word je daarmee partij in een overeenkomst. --JanDeFietser 25 jan 2009 20:08 (CET)[reageren]

Elektronisch factureren[bewerken | brontekst bewerken]

Hallo lezer(es),

Ik zou graag bevestigd willen zien dat ik mijn eigen tekst, die ik ook voor mijn werk gebruik, maar in mijn vrije tijd heb vervaardigd, vrij kan publiceren. Ik werk in overheidsdienst. Delen van de door mij geschreven teksten zijn ook in brochures van de overheid weer te vinden. Niet omdat zij mijn teksten gebruiken of ik die van hen maar omdat de formulering van het probleem eigenlijk steeds tot dezelfde tekst leidt.

Ik beroep me er in het algemeen op dat ik de oorspronkelijke schrijver ben van mijn tekst(en). Dat ik dit in mijn baas zijn tijd gebruik voor voorlichting maakt hem nog geen eigenaar van mijn tekst.

Verder beroep ik mij op art. 15b van de auteurswet.

Het antwoord is minder van belang voor mij maar meer voor Wikipedianen.


Met dank in het vooruit en een vriendelijke groet,


--Vermp01 31 jan 2009 15:58 (CET)[reageren]

Lees dit eens. Volgens mij vind je daar je antwoord wel. ∼ Wimmel 1 feb 2009 02:49 (CET)[reageren]
Daarnaast weet ik niet precies wat je bedoelt met "omdat de formulering van het probleem eigenlijk steeds tot dezelfde tekst leidt", maar dit zou kunnen betekenen dat de tekst niet origineel genoeg is om auteursrecht op te claimen. Althans, toen mijn universitair docent auteursrecht aan ons leken (namelijk van een ander vakgebied) uitlegde wat de wet als 'originaliteit' verstaat, gaf hij als ezelsbruggetje dat het niet waarschijnlijk moet zijn dat verschillende personen in dezelfde situatie (bij dezelfde opdracht) hetzelfde resultaat produceren. Vandaar ook dat ik geen auteursrecht kan claimen op alleen een door mij getekende cirkel, of een eenvoudige zin als "Ik weet niet precies wat je bedoelt." Maar IANAL en laat me graag corrigeren. PiotrKapretski 1 feb 2009 22:09 (CET)[reageren]

Recente jurisprudentie over auteursrechtelijke inbreuk door ongeoorloofde plaatsing van foto bij weblog (foto Johan Cruijff)[bewerken | brontekst bewerken]

Een interessante recente uitspraak m.b.t. een ongeoorloofd geplaatste foto op een website is te vinden op www.rechtspraak.nl onder nr. LJN: BG5139: Sector kanton Rechtbank Haarlem d.d. 19 november 2008. Daaraan is het navolgende ontleend (hier geplaatst ter lering / als waarschuwing):

De feiten

a. [eiser 1] is beroepsfotograaf gespecialiseerd in sportfotografie. Hij exploiteert een beeldarchief van door hem gemaakte foto?s. b. [eiser 1] is de maker van en de rechthebbende op een foto van Johan Cruijff, in een voor de voetballer typerende houding, met de armen uitgespreid, tijdens een wedstrijd van het Nederlands elftal, de finale van het WK van 1974 . De foto is opgenomen in de ANP beeldbank met toestemming van [eiser 1] en met vermelding van diens naam als maker. c. Deze foto is zonder voorafgaande mededeling of toestemming van de maker en zonder vermelding daarbij van de naam van de maker, gepubliceerd op de website [naam website], een weblog die toebehoort aan [gedaagde]. Ook is de foto daarbij bewerkt. d. [gedaagde] heeft voor het gebruik van die foto niets betaald.

De vordering

[eiser 1], [eiser 2] en Swordstone vorderen (samengevat en na vermindering en vermeerdering van eis) dat i) [gedaagde] wordt veroordeeld tot betaling van ? 2.400,-- of enig ander bedrag door de kantonrechter te bepalen voor de inbreuk op auteursrechten van [eiser 1], vermeerderd met de wettelijke rente over dat bedrag vanaf de dag van de dagvaarding; ii) [gedaagde] wordt gelast om gedurende zes weken de volgende tekst in een duidelijke letter en zonder commentaar te publiceren op de homepage van de website van [gedaagde] [naam website]: De kantonrechter te Haarlem heeft [gedaagde] veroordeeld tot het plaatsen op deze homepage van de navolgende tekst: De openbaarmaking van een fotografisch portret van Johan Cruijff van de hand van fotograag [eiser 1] op deze site was in strijd met de auteurswet 1912 wegens het ontbreken van toestemming en naamsvermelding; De telastlegging van oplichting, bedrog, afpersing en ander misdrijf door [eiser 2] en de Stichting Swordstone is niet gebaseerd op enig feit en daarom onrechtmatig.? iii) [gedaagde] wordt verboden zich publiekelijk op smadelijke en/of beledigende wijze uit te laten over eisers, zo mogelijk gekoppeld aan een passende dwangsom; iv) [gedaagde] wordt veroordeeld tot betaling van de in werkelijkheid gemaakte kosten ex artikel 1019 h Rv, met de kosten van de deurwaarder en griffierechten.

[eiser 1] stelt onder meer het volgende. Niet alleen loopt [eiser 1] door deze plaatsing van de foto door [gedaagde], een inbreuk op zijn auteursrecht, zijn gebruikelijke honorarium mis, maar door het ontbreken van zijn naam bij de foto is de kans dat deze door anderen ook weer anoniem wordt ?geplaatst? toegenomen. Ook heeft [gedaagde] de foto in verminkte en geknipte vorm gepubliceerd, hetgeen eveneens een inbreuk vormt op het auteursrecht van [eiser 1]. Als richtlijn voor de berekening van zijn schade hanteert [eiser 1] de algemene voorwaarden FotografenFederatie die hij doorgaans gebruikt. [gedaagde] heeft de foto eenmaal v??r en eenmaal n? de dagvaarding gepubliceerd, zodat hij 2 maal het basistarief licentievergoeding van ? 240,00 is ? 480,00 verschuldigd is. Voor de inbreuk op en waardevermindering van het auteursrecht vordert [eiser 1] betaling van ? 960.Voor het ontbreken van de naamsvermelding berekent [eiser 1] overeenkomstig artikel 19 van die voorwaarden een vergoeding van 100 % van die licentievergoeding, dus nog eens ? 480,00. Voor de verminking van zijn werk tot tweemaal toe vordert [eiser 1] een vergoeding van ? 480,00. In totaal komt [eiser 1] ? 2.400,00 toe, nog vermeerderd met de rente en de proceskosten waaronder het gemachtigdensalaris dat tot en met de comparitie van partijen van ? 1.441,39 bedraagt.

Verder wordt gesteld dat [gedaagde] zich schuldig heeft gemaakt aan het uiten van ongegronde en ongefundeerde beschuldigingen over [eiser 2] en Swordstone op zijn website, waarbij hij de in acht te nemen grenzen die ook gelden voor de vrijheid van meningsuiting (persvrijheid), heeft overschreden, onder meer door [eiser 2] en Swordstone als criminelen af te schilderen, zonder dat die beschuldigingen en kwalificaties op enig vaststaand feit zijn gebaseerd. Mocht de kantonrechter van oordeel zijn niet bevoegd te zijn om over die vorderingen van [eiser 2] en Swordstone te oordelen, dan moet verwijzing naar de bevoegde rechter volgen.

Het verweer

[gedaagde] betwist de vordering van [eiser 1]. Hij voert daartoe onder meer het volgende aan. De foto wordt wel vaker gepubliceerd zonder naamsvermelding van de maker en dat gaf [gedaagde] de indruk dat op die foto geen auteursrecht rustte. [gedaagde] erkent nu dat hij met de plaatsing van de foto van [eiser 1] inbreuk heeft gemaakt op diens auteursrecht. [gedaagde] is goed bekend met het auteursrecht en hij doet altijd pogingen de naam van de rechthebbende te achterhalen. De vergoeding die [eiser 1] vordert is veel te hoog. De algemene voorwaarden van [eiser 1] zijn niet van toepassing. De gevorderde buitengerechtelijke kosten zijn niet in redelijkheid gemaakt omdat [gedaagde] niet onwillig was te betalen maar dat hij eerst zeker wilde weten of het [eiser 1] was die aanspraak kon maken op het auteursrecht van die foto en of zijn gemachtigde die [gedaagde] tot betaling had aangemaand gerechtigd was namens hem enige vergoeding te verlangen. Zogenaamde scammers sturen namelijk spookrekeningen voor niet geleverde of door anderen geleverde diensten. [gedaagde] wachtte op kopie?n van rijbewijs of paspoort van de gemachtigde. Ook voor een proceskostenvergoeding is geen aanleiding.

Ten aanzien van de vorderingen van [eiser 2] en Swordstone voert [gedaagde] onder meer aan dat de kantonrechter niet bevoegd is om daarover te oordelen, omdat die vorderingen de competentie van de kantonrechter te boven gaan.

De beoordeling van het geschil

1. Vorderingen van onbepaalde waarden worden in beginsel behandeld en beslist door de sector civiel van de rechtbank. Zijn er echter duidelijke aanwijzingen dat de vordering geen hogere waarden dan ? 5.000,00 vertegenwoordigt, dan wordt de zaak door de sector kanton behandeld en beslist.

2. [eiser 2] en Swordstone vorderen onder meer dat [gedaagde] gelast wordt een door de kantonrechter te bepalen tekst te publiceren en dat [gedaagde] verboden wordt zich publiekelijk op smadelijkeen/of beledigende wijze over hen uit te laten, zo mogelijk gekoppeld aan een dwangsom. Dit zijn naar het oordeel van de kantonrechter vorderingen van onbepaalde waarde, waarbij geen duidelijke aanwijzingen bestaan dat de vorderingen geen hogere waarde vertegenwoordigen dan ? 5.000,00, zodat de sector civiel van deze rechtbank bevoegd is. Dat [eiser 2] en Swordstone hun vordering in de dagvaarding hadden beperkt tot de somma van ? 5.000,00 doet aan dit oordeel niet af.

3. De vorderingen van [eiser 1] enerzijds en [eiser 2] en Swordstone anderzijds staan niet in direct verband met elkaar. De vordering van [eiser 1] is deels van een bepaalde waarde en deels van onbepaalde waarde. Er zijn aanwijzingen dat de vordering van [eiser 1] tot publicatie van het oordeel van de kantonrechter in dezen over de gestelde inbreuk de waarde van ? 5.000,00 niet overstijgt, mede gelet op de bedragen die [eiser 1] vordert vanwege de gestelde inbreuk. Ter zake van die vorderingen is de kantonrechter van oordeel dat zij bevoegd is daarvan kennis te nemen.

4. [gedaagde] heeft aanvankelijk betwist maar ter zitting erkend dat hij inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van [eiser 1]. Hij heeft onvoldoende gemotiveerd de stelling van [eiser 1] betwist dat via het ANP of De Telegraaf eenvoudig de rechthebbende op de foto had kunnen achterhalen. Zo hij dat al mocht hebben gedaan, hij heeft daar niet naar gehandeld maar zonder meer die foto gebruikt. Hij heeft erkend dat die foto deel heeft uitgemaakt van een publicatie van hem op zijn website van 25 april 2007. Dat die foto ook na de dagvaarding op die site door [gedaagde] is gepubliceerd heeft [gedaagde] niet betwist. Daarmee staat vast dat hij tweemaal de foto heeft gepubliceerd en dat hij daarvoor geen toestemming had gevraagd. Ook is de naam van de fotograaf daarbij niet vermeld en de foto is bewerkt; de zijkanten en bovenkant zijn ingekort. Ook deze inbreuken staan daarmee vast.

5. [eiser 1] heeft er een gerechtvaardigd belang bij dat dit oordeel via hetzelfde kanaal wordt gepubliceerd als waarvoor/waarmee de inbreuk heeft plaatsgevonden. In zoverre is de vordering sub ii ten aanzien van [eiser 1] toewijsbaar.

6. De vraag is verder welke schadevergoeding [gedaagde] [eiser 1] moet betalen voor die onrechtmatige daad die [gedaagde] kan worden toegerekend. Dat [eiser 1] voor de bepaling van de schadevergoeding inzake deze verbintenis uit de wet aansluiting heeft gezocht bij de door hem bij overeenkomsten gehanteerde algemene voorwaarden valt te billijken. Als [gedaagde] dat had willen voorkomen dan had hij een overeenkomst met [eiser 1] moeten sluiten. [gedaagde] heeft de keus gemaakt om zonder toestemming van [eiser 1] zijn foto te gebruiken en hij dient daarvan nu de gevolgen te dragen.

7. Naar het oordeel van de kantonrechter is [gedaagde] [eiser 1] in ieder geval het bedrag van het honorarium verschuldigd dat [eiser 1] als beroepsfotograaf had kunnen ontvangen als [gedaagde] zich wel aan de regels had gehouden en toestemming had gevraagd. [gedaagde] heeft niet gemotiveerd betwist dat het gebruikelijke, niet onredelijke honorarium van [eiser 1] ? 240,00 per licentie/publicatie bedraagt. Niet alleen heeft [gedaagde] de foto zonder toestemming van [eiser 1] gebruikt, [eiser 1] moest ook nog eens zelf achterhalen dat zijn foto was gebruikt, naar later is gebleken door een publicist die naar eigen zeggen bekend is op het gebied van auteursrecht. Deze inbreuk op het auteursrecht rechtvaardigt een hogere schadeloosstelling dan enkel dat honorarium dat [eiser 1] bij regulier gebruik van zijn foto zou hebben ontvangen. De kantonrechter is van oordeel dat daarom een vergoeding van ? 480,00 per publicatie billijk is, zodat een bedrag van ? 960,00 daarvoor toewijsbaar is.

8. Verder is het feit dat [gedaagde] de naam van [eiser 1] niet heeft vermeld bij de foto een schadevergrotende omstandigheid. Zoals [gedaagde] zelf tijdens deze procedure heeft betoogd, meende hij aanvankelijk dat hij uit feit, dat die foto wel vaker zonder de naam van de maker wordt gepubliceerd, mocht concluderen dat het gebruik op die wijze legitiem was. Met zijn handelen heeft hij mogelijkerwijs bij anderen ook die ?onjuiste- indruk gewekt en [eiser 1] daarmee mogelijk verdere schade berokkend. Ook daarvoor wordt ? 480,00 toegewezen.

9. Tot slot heeft [gedaagde] het werk van [eiser 1] ook nog eens verminkt/aangetast weergegeven. [eiser 1] heeft het recht zich te verzetten tegen elke misvorming, verminking of andere aantasting van zijn foto die nadeel zou kunnen toebrengen aan zijn eer of naam. [eiser 1] heeft onbetwist gesteld dat de compositie van de foto voor een zeer belangrijk deel de kwaliteit daarvan bepaalt en dat deze verminking hem nadeel toebrengt. De kantonrechter is van oordeel dat voor deze inbreuk [eiser 1] een vergoeding van ? 480,00 toekomt.

10. In totaal moet [gedaagde] voor deze inbreuken [eiser 1] een schadevergoeding betalen van ? 1.920,00.

11. Hetgeen partijen verder nog naar voren hebben gebracht behoeft geen bespreking meer, nu dit in het licht van hetgeen in dit vonnis is vastgesteld en overwogen, niet tot een andere beslissing kan leiden.

12. De proceskosten van [eiser 1] komen voor rekening van [gedaagde] omdat deze in het ongelijk wordt gesteld. [gedaagde] heeft weliswaar betoogd dat [eiser 1] te snel tot dagvaarding is overgegaan omdat [gedaagde] nog in onderhandeling meende te zijn over de te betalen vergoeding, maar uit de overgelegde correspondentie en andere in het geding gebrachte stukken valt te concluderen dat partijen zodanig van standpunt verschilden dat een rechterlijke uitspraak uitkomst moest bieden. Gelet op het bepaalde in artikel 1019 h Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering wordt [gedaagde] veroordeeld in redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten. Voor salaris heeft de gemachtigde van [eiser 1] ? 1.441,39 begroot, maar dat salaris is volgens de processtukken deels voor de vorderingen [eiser 2] en Swordstone, waarin vandaag geen eindoordeel wordt gegeven. Aan salaris voor de gemachtigde van [eiser 1] acht de kantonrechter 10 uur ? ? 113,05 is ? 1.130,50 toewijsbaar.


Beslissing

De kantonrechter:

- verwijst de zaak ter zake van de vorderingen van [eiser 2] en Swordstone gericht tegen [gedaagde] naar de sector civiel van deze rechtbank voor voortzetting van de procedure;

- bepaalt dat die zaak wordt ingeschreven op de rolzitting van die sector op woensdag 17 december 2008 te 10.00 uur voor voortprocederen;

- wijst partijen erop dat zij na deze verwijzing alleen nog door tussenkomst van een advocaat in rechte kunnen verschijnen en proceshandelingen mogen verrichten;

- veroordeelt [gedaagde] tot betaling aan [eiser 1] van ? 1.920,00 te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag vanaf 23 mei 2008 tot aan de dag van de algehele voldoening;

- gelast [gedaagde] om gedurende zes weken na betekening van dit vonnis de volgende tekst in een duidelijke letter en zonder commentaar te publiceren op de homepage van de website van [gedaagde] [naam website]: De kantonrechter te Haarlem heeft [gedaagde] veroordeeld tot het plaatsen op deze homepage van de navolgende tekst: De openbaarmaking van een fotografisch portret van Johan Cruijff van de hand van fotograaf [eiser 1] op deze site was in strijd met de auteurswet 1912 wegens het ontbreken van toestemming en naamsvermelding.

-- jan (= JanDeFietser alias ためしわり) 31 jan 2009 17:51 (CET)[reageren]

Misschien kun je hierbij aangeveen wat je er interessant en opmerkelijk aan vindt? Ik ga ervan uit dat jouw interesse zich vooral richt op de verminking van de foto (art. 25 sub 1 d Auteurswet). Paul B 1 feb 2009 03:05 (CET)[reageren]
Dit is vooral bedoeld als waarschuwing, zodat men ook een indruk krijgt welke bedragen aan de orde (kunnen) zijn en wat voor verweer zeker niet steekhoudend is in zulke zaken, alsook dat er dat bedrijfje Swordstone zich er actief op toelegt dergelijke zaken voor de rechter de brengen. -- jan (= JanDeFietser alias ためしわり) 2 feb 2009 13:23 (CET)[reageren]

NO-FOP België[bewerken | brontekst bewerken]

Beste allen,

Enkele weken terug heb ik een aantal foto's van standbeelden in België genomineerd voor verwijdering. Met als argument dat deze pagina [1] dat duidelijk stelt. Dat bleek niet in goede aarde te vallen bij enkele leden van Commons en de actie werd getypeerd als "een olifant door de porselein kast".
Op de overlegpagina van Limowreck [2] is toen een kleine discussie ontstaan waar uiteindelijk werd afgesproken deze discussie verder te voeren op het Auteursrechtencafé (En op de Franstalige wiki, maar wij kennen beide geen Frans).
Een kleine samenvatting; Commons beweert dat er in België geen Freedom Of Panorama bestaat. Zij verwijzen hierbij naar de wet, waar dit echter niet expliciet in staat. Anderzijds verwijzen ze in de discussie wel naar de reacties van het Atomium (SOFAM) op het plaatsten van foto's. Blijkbaar heeft SOFAM wel de wet aan zijn kant als het sites wil laten betalen voor het plaatsen van foto's van het Atomium. De (Nederlandsetalige) gebruikers die zich hebben toegelegd op België leggen zich niet neer bij deze consensus en hebben onderling hun eigen consensus "niet roomser dan de paus zijn".
Wat Wouter en ik willen weten is of iemand ooit te maken heeft gehad met het SOFAM die de auteursrechten beheert van het Atomium. En of het SOFAM zich met bluf de rechten toe-eigent of dat het daadwerkelijk al zaken heeft gewonnen en of deze zaken ergens te vinden zijn. Ikzelf wil ook graag weten wat hier de consensus is, en of een consensus die tegen de wet is wel zinnig is. Alvast bedankt voor de reacties--brbbl 28 jan 2009 08:17 (CET)[reageren]

Op de [Franse discussiepagina] is het volgende antwoord gekomen dat alles goed samenvat.
Voir fr:Discuter:Atomium, où cette question est évoquée. En gros, dans notre analyse, la Sabam (sofam?) ne paraît pas avoir le droit d'interdire quoi que ce soit. Mais ils prétendent qu'ils ont le droit exclusif à l'image, et ça suffit pour poser des problèmes, et par prudence on fait ce qu'ils disent. C'est une stratégie de “Fear, uncertainty and doubt”, qui marche très bien...
Vrij vertaald: Zie de lange discussie bij fr:Discuter:Atomium waar deze vraag is opgeworpen. Samengevat kan worden geconcludeerd dat SABAM niet het recht heeft om dit soort afbeeldingen te verbieden. maar ze beweren dat ze het exclusieve recht op de afbeeldingen van het Atomium hebben en dat is voldoende om problemen te maken voor degenen die toch een foto van het Atomium publiceren. Het is een duidelijk voorbeeld van de stategie Angst, Onzekerheid en Twijfel dat uitstekend werk..... Wouter 6 feb 2009 00:27 (CET)[reageren]
Voorlopig nog zonder commentaar van mijn kant een kopie van een bericht dat ik kreeg van gebruiker Stéphane op mijn overlegpagina op de Franse wikipedia en de (vrije) vertaling. Wouter 8 feb 2009 13:05 (CET)[reageren]
I don't think you can "just change from NO-FOP to OK". If the Belgium copyright law doesn't clearly say that there's a freedom of panorama, as this seems to be clearly stated for Germany and Hungary (I haven't read the texts) for example, then that's how things are. I don't know if you're very familiar with Commons but there, you have to bring evidence that a picture isn't copyrighted. You cannot just assume that it's free because you haven't found anything in the law saying that this kind of pictures is protected.
I also think this situation is unfair but this is not our role (as editors) to try to change the legislation or ignore it when we want to keep pictures on Commons.
However, Wikimedia or Wikimedia Belgium (does that exist?) could try to challenge or sign a deal with the SABAM or even with the Belgium gouvernement (just like Wikimedia Commons did with the Bundesarchiv in Germany) to release pictures under a GFDL-compatible licence...
I think everything has been said. Sabam refuses the re-use of pictures of the Atomium and we cannot cite a freedom of panorama in Belgium... I can't really help more, sorry. Stéphane (d) 7 février 2009 à 12:24 (CET)
Vertaling:
Ik denk niet dat je zomaar de No-FOP naar OK kunt veranderen. Als de Belgische wet niet duidelijk formuleert dat er vrijheid van panorama is, zoals het geval is in Duitsland en Hongarije, dan is dat een gegeven. Voor Commons moet duidelijk worden aangetoond dat er geen copyright is voor een afbeelding; Je kunt niet aannemen dat het copyright vrij is omdat je in de wet niets hebt gevonden waaruit duidelijk is dat dit soort afbeeldingen zijn beschermd. Ik denk ook niet dat het onze taak is (als editors) om te proberen de wetgeving te veranderen of te ontkennen wanneer we plaatjes op Commons willen bewaren. Wikimedia of Wikimedia België (bestaat dat?) daarintegen zou kunnen proberen een overeenkomst te sluiten met SABAM of zelfs met de Belgische regering (net zoals Wikimedia Commons deed met het Bundesarchiv in Duitsland) om plaatjes onder een GFDL compatibele licentie vrij te geven....Ik denk dat alles is gezeg. SABAM weigert het her-gebruik van afbeeldingen van het Atomium en wij kunnen niet verwijzen naar een vrijheid van panorama in België. Ik kan echt niet verder helpen, sorry. Stéphane (d) 7 februari 2009 12:24 (CET)
Zoals Stéphane zegt, wanneer er niet uitdrukkelijk in de wet iets is geregeld over FOP geldt dat je niet zomaar mag aannemen dat er geen copyrights zijn. In dat geval geld m.i. de algemene regel dat -tenzij de kunstenaar de rechten uitdrukkelijk heeft vrijgegeven- de rechten pas vervallen op het moment dat de kunstenaar 70 jaar of langer overleden is. Dus nog steeds NO-FOP voor België. Helaas... Gr. RONN (overleg) 8 feb 2009 15:07 (CET)[reageren]
De beste oplossing die ik zie ten aanzien van de FOP in België is het aanpassen van de wet zodat er duidelijkheid komt. Bijvoorbeeld dat het mag zoals de “Panoramafreitheit” in Duitsland of dat sommige dingen expliciet niet mogen. Eén optie is dat iemand in België zelf mogelijkheden ziet om mensen te overtuigen iets aan die wet te veranderen. De andere - en mogelijk beste - mogelijkheid is dat een plaatselijke afdeling van de [Wikimedia Foundation] dat doet. Helaas is er geen afdeling (bijvoorbeeld in de vorm van een vereniging zonder winstoogmerk) in België. In bijvoorbeeld Nederland en Frankrijk zijn wel afdelingen. Is er iemand die daarvoor het initiatief wil nemen? Wouter 10 feb 2009 23:16 (CET)[reageren]
Tot mijn verrassing blijkt er al een [Wikimedia België in oprichting] te zijn. Wouter 13 feb 2009 10:16 (CET)[reageren]

Bronvermelding[bewerken | brontekst bewerken]

Inmiddels heb ik aardig wat foto's op Wikipedia geplaatst. De meeste afbeeldingen heb ik in het publieke domein geplaatst. Hetgeen wmb betekent dat de afbeeldingen vrij gebruikt mogen worden door derden, maar naar ik aanneem wel met bronvermelding. In dit geval zou dus Wikipedia als bron vermeld moeten worden bij gebruik door derden van deze afbeeldingen. Mijn naam doet daarbij niet terzake (ik heb de afbeeldingen immers onder mijn Wikipedia-gebruikersnaam geplaatst). Ik zie steeds meer van mijn afbeeldingen elders verschijnen soms wel en soms niet met bronvermelding. Het AD doet het keurig en geeft duidelijk Wikipedia als bron aan. VVV's zijn daar wat slordig in. De Nederlandse omroepen doen het echter nooit. Een willekeurig voorbeeld. Op de site van Radio 1 trof ik deze door mij gemaakte foto aan, die afkomstig moet zijn van Wikipedia (echter zonder bronvermelding). Is dit de gebruikelijke gang van zaken. Nogmaals mijn naam interesseert mij niet, maar de vermelding dat het materiaal afkomstig is van Wikipedia lijkt mij niet meer dan vanzelfsprekend. Gouwenaar 25 jan 2009 20:25 (CET)[reageren]

Bij publiek domein is bronvermelding niet verplicht. Het is natuurlijk wel altijd netjes om te doen, maar als je wilt kunnen eisen dat ze de bron vermelden zul je een andere (echte) licentie moeten kiezen. - Berkoet (voorheen Dammit) 25 jan 2009 20:29 (CET)[reageren]
Dank voor je reactie. Het is voor mij meer een principekwestie. Van een serieuze media, zoals de publieke omroep, verwacht ik dat ze per definitie aan bronvermelding doen. Wmb had men in dit geval kunnen volstaan met de vermelding als bron:Wikipedia. Nu denkt de argeloze lezer van die site dat het eigen werk van de redactie van radio 1 is. Ik vind dit een vorm van al te gemakkelijke journalistiek. Ik zie overigens net, dat foto verwijderd is, waarschijnlijk n.a.v. mijn bericht aan hen. Gouwenaar 26 jan 2009 15:11 (CET)[reageren]
Berkoet & Gouwenaar: het behoort ook tot de eerdergenoemde onvervreemdbare morele en/of persoonlijkheidsrechten van de maker in het auteursrecht te verlangen dat zijn/haar naam al dan niet bij openbaarmaking vermeld wordt en hij/zij erkend wordt als maker (droit de paternité): makers die echter anoniem willen blijven of onder een pseudoniem werkzaam zijn, kunnen daarvoor eveneens respect verlangen, evengoed als de makers die erop stáán dat hun namen juist wel vermeld worden. Helaas is het zo dat het niet-vermelden van namen het populaire misverstand bestendigt dat een foto dan zonder verdere plichtplegingen (verder) zou mogen worden verveelvuldigd en verspreid. --JanDeFietser 26 jan 2009 15:19 (CET)[reageren]
In dit geval is dat waarschijnlijk in strijd met de redelijkheid. Bij de afbeelding staat immers een tekst als "... grants anyone the right to use this work for any purpose, without any conditions, unless such conditions are required by law." Je kunt niet eerst zeggen dat je geen condities aan het gebruik verbindt en dan achteraf op die rechten beroepen. Als je dat wilt zul je het er meteen bij moeten zetten, maar wat je in dat geval eist komt eigenlijk meer overeen met de andere licenties die je kunt kiezen. Dan is het toch een stuk handiger die te kiezen? Daar komt nog bij dat een eventuele gebruiker in het buitenland weinig boodschap heeft aan de Nederlandse morele rechten, terwijl ie wel gebonden is aan de licentieteksten. - Berkoet (voorheen Dammit) 26 jan 2009 15:56 (CET)[reageren]
Wel, ke junt je afvragen of juist zo'n bizar"beding" als "for any purpose, without any conditions"" eigenlijk nog wel redelijk is en niet in strijd komt of zou kunnen komen met de goede zeden (even gechargeerd: kon de maker van Zyklon B zich voor alle verschrikkelijks wat ermee gedaan werd beroepen nu eenmaal het patent daarop te hebben?). Volgens mij kan men wel degelijk eerst zeggen dat je geen condities aan het gebruik verbindt en je dan achteraf op die rechten beroepen: er is een recht op inkeer. Benadeel je daarmee echter iemand jegens wie je contractueel verbonden zou zijn, dan kan zich dat eventueel vertalen in een verplichting tot schadeloosstelling wanneer je verlangt dat die ander van verder gebruik zal afzien. Der meteen bij moeten zetten valt niet te rijmen me tdat recht op inkeer (wederom maar als voorbeeld de livertijnse pornograaf die zicg bekeert tot conservatieve zedenprediker) Dat een eventuele gebruiker in het buitenland weinig boodschap zou hebben aan de Nederlandse morele rechten lijkt me niet juist, want art.25 Aw is juist de Nederlandse weerslag van art.6 bis in de Berner Conventie. --JanDeFietser 26 jan 2009 16:15 (CET)[reageren]
Nogmaals voor de duidelijkheid, mijn naam (nog mijn pseudoniem) behoeft vermeld te worden. Dat is wmb volstrekt niet aan de orde. Er is wmb dus ook geen sprake van inkeer. Het gaat mij er om, dat iemand die materiaal van Wikipdia gebruikt (teksten of beelden) imo de plicht heeft om aan bronvermelding te doen. In dit geval de uitdrukkelijke vermelding dat het materiaal afkomstig is van Wikipedia. Zeker als dit materiaal door de persmedia gebruikt wordt is een deugdelijke bronvermelding, lijkt mij, een eerste vereiste. Kortom de juridische kanten van de zaak zijn voor mij in dit geval iets minder interessant. Waar het mij hier om gaat zijn de journalistieke/ethische normen, die gehanteerd moeten/mogen worden. Ik weet wel dat dit de plek is om vooral de juridische kanten te bespreken, maar ik heb mijn vraag hier toch maar gedeponeerd, omdat dit platform binnen Wikipedia mij het meest geschikt leek. Overigens ben ik een groot voorstander van het zo ongeclausuleerd mogelijk verstrekken van informatie. Ik blijf mijn materiaal dan ook in het publieke domein plaatsen. Dat laat onverlet dat imo lezers, kijkers, consumenten etc. wel moeten/mogen weten waar de aan hen geleverde informatie vandaan komt. Gouwenaar 26 jan 2009 16:56 (CET)[reageren]
Je kunt gebruik maken van {{Bronvermelding}} ipv public domain. Je kunt dan precies invullen wat je verwacht van degene die je afbeelding gebruikt. {{Cc-by-1.0-nl}} is iets formeler, maar komt eigenlijk op hetzelfde neer als het om bronvermelding gaat. ∼ Wimmel 26 jan 2009 20:26 (CET)[reageren]
In het publiek domein plaatsen én toch een bronvermelding verwachten gaat moeilijk samen Gouwenaar. In die zin geheel eens met Wimmel. De opmerking van Jan vind ik ook wel interessant, als hij gelijk heeft, en dan niet op basis van een overeenkomst want daar geloof ik niet in, dan zou je je moeten afvragen of het feitelijk wel mogelijk is om iets in het publiek domein te plaatsen. Want als dat daadwerkelijk zou zijn gebeurd dan heb je afstand gedaan van ieder denkbaar recht, ook dat inkeerrecht. Immers, wat in het PD staat is per definitie rechtenvrij. Peter b 20 feb 2009 17:48 (CET)[reageren]