Panphagia: verschil tussen versies
k r2.7.1) (Robot: toegevoegd: sk:Panphagia |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Taxobox reptiel |
|||
| ⚫ | |||
| titelweergave = ''Panphagia'' |
|||
| ⚫ | |||
| naam = ''Panphagia'' |
|||
| status = fossiel |
|||
| afbeelding = Panphagia fossil DSC 6168.jpg |
|||
| afbeeldingtekst = Een afgietsel van het holotype |
|||
| superorde = [[Dinosauria]] (Dinosauriërs) |
|||
| orde = [[Saurischia]] |
|||
| onderorde = [[Sauropodomorpha]] |
|||
| taxon = [[Geslacht (biologie)|Geslacht]] |
|||
| w-naam = ''Panphagia'' |
|||
| species = Panphagia |
|||
| commons = Category:Panphagia |
|||
}} |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Vondst en naamgeving == |
|||
De |
De [[typesoort]] '''''Panphagia protos''''' werd in 2009 beschreven en benoemd door [[Ricardo Martínez]], een [[paleontoloog]] van de [[Universidad Nacional de San Juan]], en [[Oscar Alcober]]. De geslachtsnaam is afgeleid van het [[Klassiek Grieks]]e ''pan'', "alles", en ''phagein'', "eten", een verwijzing naar de veronderstelde levenswijze als [[omnivoor]] ofwel alleseter. De soortaanduiding is het Klassiek Griekse ''protos'', "eerste", een verwijzing naar de basale positie in de Sauropodomorpha. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Het [[fossiel]], [[holotype]] '''PVSJ 874''', werd eind 2006 ontdekt door Martínez persoonlijk en bestaat uit een gedeeltelijk skelet, ongeveer 45% compleet, waaronder delen van de schedel en de onderkaken, drie nekwervels, (delen van) zes ruggenwervels, achttien staartwervels, een linkerschouderblad, de linkerhelft van het bekken, een rechterscheenbeen en -sprongbeen, een rechter- en linkermiddenvoetsbeen en vier teenkoten van onbestemde positie. Het skelet is van een nog onvolgroeid dier met een lengte van ongeveer 130 centimeter en een heuphoogte van dertig centimeter. De resten werden grotendeels los (afgezien van de staart), maar bij elkaar, aangetroffen op een vindplaats met een oppervlakte van een vierkante meter, gelegen in de [[Valle Pintado]], in het [[Ischigualasto]] Provinciaal Park, in de provincie [[San Juan (provincie van Argentinië)|San Juan]]. De aardlaag behoort tot de Ischigualastoformatie, uit het Onder-[[Carnien]], 228,3 miljoen jaar oud. ''Panphagia'' is daarmee een van de oudste bekende dinosauriërs. Het fossiel bevindt zich in de verzameling van het [[Museo de Ciencias Naturales de San Juan]] waarvan Alcober de directeur is. De opgraving werd betaald door een Japanse |
||
[[File:Panphagia skull.jpg|right|thumb|300px|Schedeldelen van het holotype]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Het [[fossiel]], [[holotype]] '''PVSJ 874''', werd eind 2006 ontdekt door Martínez persoonlijk en bestaat uit een gedeeltelijk skelet, ongeveer 45% compleet, waaronder delen van de schedel en de onderkaken, drie nekwervels, (delen van) zes ruggenwervels, achttien staartwervels, een linkerschouderblad, de linkerhelft van het bekken, een rechterscheenbeen en -sprongbeen, een rechter- en linkermiddenvoetsbeen en vier teenkoten van onbestemde positie. Het skelet is van een nog onvolgroeid dier met een lengte van ongeveer 130 centimeter en een heuphoogte van dertig centimeter. De resten werden grotendeels los (afgezien van de staart), maar bij elkaar, aangetroffen op een vindplaats met een oppervlakte van een vierkante meter, gelegen in de [[Valle Pintado]], in het [[Ischigualasto]] Provinciaal Park, in de provincie [[San Juan (provincie van Argentinië)|San Juan]]. De aardlaag behoort tot de Ischigualastoformatie, uit het Onder-[[Carnien]], 228,3 miljoen jaar oud. ''Panphagia'' is daarmee een van de oudste bekende dinosauriërs. Het fossiel bevindt zich in de verzameling van het [[Museo de Ciencias Naturales de San Juan]] waarvan Alcober de directeur is. De opgraving werd betaald door een Japanse tv-zender, [[TV Tokio]], die gehoopt had op een soort die meer de grootte van ''[[Argentinosaurus]]'' zou benaderen en slechts met moeite overtuigd kon worden van de grote wetenschappelijke waarde van deze vondst.. |
||
| ⚫ | De beschrijvers veronderstellen dat ''Panphagia'' een overgangsfase vertegenwoordigt van de |
||
| ⚫ | |||
== Fylogenie == |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | De beschrijvers veronderstellen dat ''Panphagia'' een overgangsfase vertegenwoordigt van de vleesetende levenswijze van de basale [[Saurischia|saurischische]] voorouders van de sauropodomorfen naar de volledig plantenetende levenswijze van de meeste latere leden van die groep. Hij zou dus zowel een vlees- als planteneter geweest zijn en dus een alleseter. De bouw van het dier zou daar op wijzen: de nek is (ondanks een zekere verlenging van de nekwervels) nog vrij kort als van een roofsauriër en ook de schedel heeft daarvan nog de spitse vorm maar de onderkaken zijn zwakker en dragen tanden die meer bladvormig zijn, rechter en sterker gekarteld zoals bij de plantenetende basale sauropodomorfen. ''Saturnalia'' heeft overigens meer oorspronkelijke tanden. Ook de staart is relatief kort. ''Panphagia'' heeft dus nog de proporties van een roofsauriër maar al aanpassingen aan het eten van planten; voordat dit laatste duidelijk werd, beschouwden de onderzoekers hun vondst nog als een [[Theropoda|theropode]]. Bepaalde overeenkomsten met ''[[Eoraptor]]'' wijzen er volgens de beschrijvers op dat deze laatste soort wel eens een basale saurischiër zou kunnen zijn in plaats van een basale theropode zoals meestal de uitkomst is van analyses. De grote ouderdom van ''Panphagia'' wijst er nog eens op dat de dinosauriërs al in het [[Ladinien]] ontstaan moeten zijn. |
||
Een mogelijke stamboom is de volgende: |
Een mogelijke stamboom is de volgende: |
||
| Regel 40: | Regel 57: | ||
}}</center> |
}}</center> |
||
{{Appendix||2= |
|||
==Literatuur== |
==Literatuur== |
||
*Martínez |
* {{ref tijdschrift|Martínez|R.N.|Alcober|O.A.|datum=2009|titel=A Basal Sauropodomorph (Dinosauria: Saurischia) from the Ischigualasto Formation (Triassic, Carnian) and the Early Evolution of Sauropodomorpha|tijdschrift=PLoS ONE|jaargang=4|nummer=2|pp=e4397|doi=10.1371/journal.pone.0004397}} |
||
}} |
|||
Versie van 18 dec 2011 20:20
| Panphagia Status: Uitgestorven, als fossiel bekend | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Een afgietsel van het holotype | |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||
| Panphagia | |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Panphagia op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Panphagia is een geslacht van dinosauriërs, behorend tot de groep van de Sauropodomorpha, dat tijdens het Trias leefde in het gebied van het huidige Argentinië.
Vondst en naamgeving
De typesoort Panphagia protos werd in 2009 beschreven en benoemd door Ricardo Martínez, een paleontoloog van de Universidad Nacional de San Juan, en Oscar Alcober. De geslachtsnaam is afgeleid van het Klassiek Griekse pan, "alles", en phagein, "eten", een verwijzing naar de veronderstelde levenswijze als omnivoor ofwel alleseter. De soortaanduiding is het Klassiek Griekse protos, "eerste", een verwijzing naar de basale positie in de Sauropodomorpha.
Het fossiel, holotype PVSJ 874, werd eind 2006 ontdekt door Martínez persoonlijk en bestaat uit een gedeeltelijk skelet, ongeveer 45% compleet, waaronder delen van de schedel en de onderkaken, drie nekwervels, (delen van) zes ruggenwervels, achttien staartwervels, een linkerschouderblad, de linkerhelft van het bekken, een rechterscheenbeen en -sprongbeen, een rechter- en linkermiddenvoetsbeen en vier teenkoten van onbestemde positie. Het skelet is van een nog onvolgroeid dier met een lengte van ongeveer 130 centimeter en een heuphoogte van dertig centimeter. De resten werden grotendeels los (afgezien van de staart), maar bij elkaar, aangetroffen op een vindplaats met een oppervlakte van een vierkante meter, gelegen in de Valle Pintado, in het Ischigualasto Provinciaal Park, in de provincie San Juan. De aardlaag behoort tot de Ischigualastoformatie, uit het Onder-Carnien, 228,3 miljoen jaar oud. Panphagia is daarmee een van de oudste bekende dinosauriërs. Het fossiel bevindt zich in de verzameling van het Museo de Ciencias Naturales de San Juan waarvan Alcober de directeur is. De opgraving werd betaald door een Japanse tv-zender, TV Tokio, die gehoopt had op een soort die meer de grootte van Argentinosaurus zou benaderen en slechts met moeite overtuigd kon worden van de grote wetenschappelijke waarde van deze vondst..
Fylogenie
Volgens een eerste cladistische analyse is Panphagia de meest basale bekende sauropodomorf, nog eerder afgesplitst dan Saturnalia, en dus van groot belang voor ons begrip van de evolutie van die groep.
De beschrijvers veronderstellen dat Panphagia een overgangsfase vertegenwoordigt van de vleesetende levenswijze van de basale saurischische voorouders van de sauropodomorfen naar de volledig plantenetende levenswijze van de meeste latere leden van die groep. Hij zou dus zowel een vlees- als planteneter geweest zijn en dus een alleseter. De bouw van het dier zou daar op wijzen: de nek is (ondanks een zekere verlenging van de nekwervels) nog vrij kort als van een roofsauriër en ook de schedel heeft daarvan nog de spitse vorm maar de onderkaken zijn zwakker en dragen tanden die meer bladvormig zijn, rechter en sterker gekarteld zoals bij de plantenetende basale sauropodomorfen. Saturnalia heeft overigens meer oorspronkelijke tanden. Ook de staart is relatief kort. Panphagia heeft dus nog de proporties van een roofsauriër maar al aanpassingen aan het eten van planten; voordat dit laatste duidelijk werd, beschouwden de onderzoekers hun vondst nog als een theropode. Bepaalde overeenkomsten met Eoraptor wijzen er volgens de beschrijvers op dat deze laatste soort wel eens een basale saurischiër zou kunnen zijn in plaats van een basale theropode zoals meestal de uitkomst is van analyses. De grote ouderdom van Panphagia wijst er nog eens op dat de dinosauriërs al in het Ladinien ontstaan moeten zijn.
Een mogelijke stamboom is de volgende:
| Saurischia |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatuur
|