Ateneum

Ateneum
Ateneumin taidemuseo / Ateneum konstmuseet
	Ateneum
Locatie	Helsinki, Finland
Coördinaten	60° 10′ NB, 24° 57′ OL
Type	kunstmuseum
Opgericht	1887
Personen
Directeur	Marja Sakari
Huisvesting
Architect	Theodor Höijer
Gebouwd	1887
Aantal bezoekers	361.000 (2019)
	Officiële website;
Portaal	Kunst & Cultuur

Het Ateneum (Fins: Ateneumin taidemuseo/ Zweeds: Ateneum konstmuseet) is het grootste kunstmuseum van Finland. Het werd aanvankelijk geëxploiteerd door de Finse Kunstvereniging (Suomen Taideyhdistys) en maakt sinds 1990 deel uit van de Nationale Galerie van Finland.

Het museum is sinds de oprichting in 1887 gehuisvest in een neorenaissancegebouw aan het Stationsplein (Rautatientori) van Helsinki, waarin zich aanvankelijk ook het museum voor kunstnijverheid en twee kunstopleidingen bevonden. Basis was de verzameling van de in 1846 opgerichte Finse Kunstvereniging, die in 1863 voor het eerst voor het publiek werd opengesteld. Sinds het gebouw na een grondige restauratie in 1991 werd heropend, is het uitsluitend voor het Ateneum in gebruik.

De collectie omvat ruim 4300 schilderijen en ruim 750 beeldhouwwerken. De nadruk ligt op de Finse kunst tot 1960, maar het museum heeft ook 650 schilderijen en beeldhouwwerken van niet-Finse kunstenaars, waaronder Straat in Auvers-sur-Oise van Vincent van Gogh, dat in 1903 de eerste Van Gogh was die in een museumcollectie terechtkwam. In de internationale collectie zijn ook Paul Gauguin, Paul Cézanne, Marc Chagall, Edvard Munch, Ilja Repin en Auguste Rodin vertegenwoordigd. De basis van deze collectie werd gelegd door Herman Antell (1847-1893).

Het museumgebouw werd ontworpen door Theodor Höijer. De symmetrische façade is rijk gedecoreerd met beelden en reliëfs, grotendeels van de hand van Carl Eneas Sjöstrand. De bustes boven de hoofdingang stellen de architect Bramante, de schilder Rafaël en de beeldhouwer Phidias voor. Het fronton wordt ondersteund door vier kariatiden, die voor de architectuur, de schilderkunst, de beeldhouwkunst en de muziek staan. In het timpaan is Pallas Athena afgebeeld, de godin van de kunsten en naamgeefster van het museum. Eronder staat de tekst Concordia res parvae crescunt ("Door eendracht worden kleine dingen groter"). Tussen de vensters bevinden zich reliëfs van Ville Valgren, die verschillende kunstenaars afbeelden, waaronder Rembrandt en Rubens.