Compsocerops

Compsocerops Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Trias
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Amfibia (Amfibieën) Orde: Temnospondyli Onderorde: Stereospondyli Familie: Chigutisauridae
Geslacht
Compsocerops Sengupta, 1995
Typesoort
Compsocerops cosgriffi
Compsocerops cosgriffi
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal    Biologie Herpetologie

Compsocerops is een geslacht van uitgestorven temnospondyle Batrachomorpha (basale 'amfibieën'). Het leefde in het Laat-Trias (Carnien - Norien, ongeveer 225 - 206 miljoen jaar geleden) en zijn fossiele overblijfselen zijn gevonden in Azië en Zuid-Amerika.

Naamgeving

Compsocerops werd voor het eerst beschreven in 1995 door Dhurjati Prasad Sengupta, op basis van fossielen gevonden bij Rechni in Andhra Pradesh in India, in bodems van het Norien. De typesoort is Compsocerops cosgriffi. De geslachtsnaam is een combinatie van het Grieks kompsos, 'bevallig', keras, 'hoorn' en oops, 'gezicht'. De soortaanduiding eert John William Cosgriff.

Het holotype is ISI A 33, een schedel met onderkaken. Verder is een tiental lossen botten toegewezen, uit de kop en de postcrania.

Andere fossielen toegewezen aan het geslacht Compsocerops zijn gevonden in oudere bodems (Carnien) in Brazilië, wat getuigt van de opmerkelijke geografische expansie van deze amfibieën.

Beschrijving

Compsocerops leek op een gigantische salamander; de schedel alleen was zelfs vijftig centimeter breed. De schedel was extreem breed en kort, met een zeer korte snuit en kleine, goed gescheiden oogkassen die naar voren op de schedel waren geplaatst. Tabulaire hoorns waren aanwezig op de achterkant van de schedel en het dolkvormig uitsteeksel van de parasphenoïde op het verhemelte was lang en smal. Op de botten van het verhemelte (ploegschaarbeen, verhemeltebeen en ectopterygoïde) waren er ook talrijke tanden, gescheiden door een diepe en brede groeve van de tanden langs de rand van de kaken. Compsocerops had ook een foramen pineale aan de voorzijde.

Fylogenie

Compsocerops maakt deel uit van de chigutisauriden, een groep temnospondyle amfibieën met een korte en brede schedel, typisch voor het eerste deel van het Mesozoïcum, maar met enkele vertegenwoordigers die overleefden tot het Krijt. Compsocerops lijkt een afgeleid lid van de groep te zijn, zoals de verwante Kuttycephalus, ook uit India.

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

• D. P. Sengupta. 1995. Chigutisaurid temnospondyls from the Late Triassic of India and a review of the Family Chigutisauridae. Palaeontology 38(2):313-339
• A. Warren and C. Marsicano. 2000. A phylogeny of the Brachyopoidea (Temnospondyli, Stereospondyli). Journal of Vertebrate Paleontology 20:462-483
• S. Dias-da-Silva, D. P. Sengupta, S. F. Cabreira and L. R. Silva. 2012. The presence of Compsocerops (Brachyopoidea: Chigutisauridae) (Late Triassic) in southern Brazil with comments on chigutisaurid palaeobiogeography. Palaeontology 55(1):163-172

Noten

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Compsocerops op de Italiaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.