Gebruiker:Wittefraneker/Kladblok
| Vera Witte | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Vera Witte
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Veronica Agatha Maria Witte | |||
| Geboren | 24 december 1918 | |||
| Geboorteplaats | Harlingen | |||
| Overleden | 28 november 1994 (75 jaar) | |||
| Overlijdensplaats | Leeuwarden | |||
| Land | Nederland | |||
| Werk | ||||
| Genre | gedichten, verhalen, toneelstukken en operettes voor kinderen | |||
| ||||
Vera Witte (Harlingen, 24 december 1918 – Leeuwarden, 28 november 1994) was een Friese schrijfster van Nederlandstalige kindergedichten, -verhalen en -toneelstukken, schrijfster van leerboeken voor de lagere school en onderwijzeres te Franeker.
Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]
Jeugd in Friesland[bewerken | brontekst bewerken]
Veronica (Vera) Agatha Maria Witte is het 9e kind uit het gezin van 13 kinderen van Jan Ypeus Witte (Harlingen 4 januari 1881 – Franeker, 25 november 1963) en Christina Maria Woltring (IJsselstein, 3 augustus 1884– Franeker 4 januari 1967). Haar vader was meubelmaker en stoffeerder. Met zijn broer Harry Witte was hij eigenaar van een manufacturenzaak in Harlingen. Later breidde de zaak zich uit en begonnen zij met hun zoons een gelijksoortige zaak in Franeker. Vera Witte ging in Harlingen naar de R.K. Meisjesschool St. Anna. Daarna ging zij naar de Katholieke Ulo van de Zusters_Franciscanessen van Bennebroek in Harlingen.
Studie in Den Haag[bewerken | brontekst bewerken]
Na de 2e klas van de Ulo ging Vera Witte rond 1932 naar Den Haag. Zij woonde daar bij een oom en tante. Na de Ulo is ze daar naar de Pedagogische Academie gegaan. Oom en tante waren kinderloos. Zij hebben Vera in contact gebracht met een groot aantal mensen met vaak heel verschillende achtergrond. Een invalide meisje, waarmee zij zeer goed overweg kon, kwam inwonen en verder had ze veel vriendinnen, waarmee zij haar hele leven contact heeft gehouden. Uit de contacten in Den Haag kwam het volgen van muzieklessen voort.
Tweede wereldoorlog[bewerken | brontekst bewerken]
In 1936 was haar familie als gevolg van de crisis van Harlingen naar Franeker verhuisd. In 1942 kwam Vera Witte terug naar Franeker. Omdat elders in het land hongersnood optrad, kwamen er vooral in 1944 veel mensen naar het voedselrijke Friesland. Haar oom en tante hielden in Den Haag de bonnen van Vera Witte en konden daardoor wat makkelijker leven. Vera Witte solliciteerde in 1942 bij de R.K. St. Josephschool, een school voor meisjes in Franeker; in 1967 werd dat R.K. Lagere School Johannes XXIII en later R.K. basisschool “De Kabas”[1] horende onder de stichting RK-vereniging ‘Eén Cents Schoolpenning’[2]. De sollicitatiecommissie kwam er niet uit. Pastoor Maximinus Albada Jelgersma, die vlootaalmoezenier was geweest en altijd in voor muziek en feesten, vroeg of Vera iets wilde zingen. Ze werd meteen aangenomen.
Naoorlogse periode[bewerken | brontekst bewerken]
Vera Witte bleef haar verdere leven in Franeker wonen. In de loop van de jaren verlieten de meeste broers en zussen het ouderlijk huis. Ook na het overlijden van haar ouders bleef zij met een zus en een broer daar wonen, totdat zij zelf overleed. Haar zus Trees Witte verzorgde de huishouding en was zeer creatief. Zij maakte na haar 65ste wandkleden, beeldjes en schalen. Trees Witte maakte het Vera Witte mogelijk, dat ze zoveel mogelijk haar eigen activiteiten vorm kon geven.
Schoolwerk[bewerken | brontekst bewerken]
Voor de lagere school ging Vera Witte voor haar leerlingen gedichten, toneelstukken en operettes schrijven. Op school hield ze zich ook geregeld bezig met muzikale vorming en het geven van lessen in dramatische expressie[3]. Vaak kwamen haar leerlingen haar zowel ’s ochtends als ’s middags van huis ophalen. Een teken dat ze onder haar leerlingen werd gewaardeerd. Naast haar schoolwerk schreef Vera Witte toneelstukken voor de toneelvereniging “de Bonte Club“ in Franeker. Thuis gaf ze muziekles voor kinderen, waarbij haar zus Trees voor de pianobegeleiding zorgde. Ze volgde, tot de verschijnselen van Parkinson zich sterker lieten gelden, zangles bij de zangpedagoog Yauk Cuperus in Leeuwarden en bij Tedman-le Gay in Franeker. Vera Witte trad ook als zangeres op[4].
Schrijfwerk[bewerken | brontekst bewerken]
Van jongs af aan was Vera Witte verslaafd aan het lezen van boeken. Overal in huis waar ze zich kon verstoppen, had ze boekjes liggen, zodat ze zich dan niet hoefde te vervelen. Al jong begon zij zich te interesseren voor gedichten van Guido_Gezelle, Martinus_Nijhoff, Gerrit_Achterberg en Ed_Hoornik. Het werk van Daan Zonderland (Daan_van_der_Vat) en Annie_M.G._Schmidt hebben haar het meeste vreugde gegeven. Dat laatste is in haar werk terug te vinden. In het verlengde van haar werkzaamheden op school scheef zij voor kinderen gedichten, toneelstukken, operettes en Bijbelse verhalen. Veel werk van Vera Witte betreft hele vrolijke gedichten en verhalen voor kinderen, waarin personen en dieren met hele creatieve namen worden opgevoerd. Haar ruim meer dan 900 gedichten verschenen in verschillende periodieken, waarvan circa 500 wekelijks in Dagblad De Tijd/De Tijd-Maasbode [5]. Haar gedichten en verhalen verschenen ook in boekvorm. Veelal bestonden de uitgaven geheel uit haar werk, soms was haar werk opgenomen met werk van derden. Bij illustraties van Kees de Kort schreef zij korte Bijbelverhalen, welke uitgaven ook in het Duits, Engels en Frans zijn verschenen. Ze vertaalde een serie kinderboeken vanuit het Engels. Later ging Vera Witte les- en leesmethoden voor de lagere school schrijven, waaronder een boek voor het declameren van gedichten en het opvoeren van toneelstukken. Ook in de periode dat ze leed aan Parkinson bleef zij gedichten schrijven.
Eerbewijzen[bewerken | brontekst bewerken]
In februari 1957 ontving ze de 1e en 2e prijs in de afdeling gedichten door de Stichting Commissie voor Woordkunst te Hilversum[6]. In december 1958 kreeg ze de aanmoedigingsprijs voor verhalend proza van de stichting “Ons Leekenspel” te Bussum[7]. Daarna heeft ze vele andere prijzen in ontvangst mogen nemen. Op het moment van toekenning vond ze dat mooi, maar het bepaalde haar leven niet.
Uitgaven[bewerken | brontekst bewerken]
Haar boeken voor het onderwijs verschenen bij Uitgeverij Zwijsen in Tilburg. Bij Uitgeverij "Ons Jeugdtoneel" Alkmaar, nu Toneeluitgeverij Vink in Alkmaar, verschenen operettes, die ze schreef met haar zus Theresia (Trees) Hiske Maria Witte (Harlingen, 7 december 1907 – Leeuwarden, 29 november 2004). Bij Uitgeversmaatschappij `De Eekhoorn` te Harderwijk verschenen onder begeleiding van Uitgeverij Wever in Franeker een serie boeken met kindergedichten en een kinderverhaal. In het maandblad De Stad Gods van de Zusters_Augustinessen_van_Sint-Monica, Utrecht, werden haar gedichten steeds opgenomen. Het blad verschijnt nu eens per twee maanden met een gedicht van haar. Bij Stichting Docete, Utrecht, verschenen uitgaven met dia’s met tekeningen van Kees de Kort voor godsdienstige vorming, waarbij Vera Witte te toelichtende tekst maakte. Daarvan verschenen er ook uitgaven in het Frans, Duits en Engels. Van Vera Witte verschenen uitgaven of leverde ze bijdragen in uitgaven van derden bij: Toneelfonds J. Janssens bvba te Antwerpen, Ons Leekenspel te Bussum, Evangelische Zetralbildkammer te Bieleveld (D), Cantecleer te De Bilt, Uitgeverij Kris Kras te Groningen, Harmonia te Hilversum, Davidfonds te Leuven (B), Centrale voor Projektie-onderwijs te Leuven (B), Blanke Vanen te Utrecht, De Fontijn te Utrecht en Vroom & Dreesmann te Zaandam[8] [9].
Bronnen, noten en/of referenties
|
[[Categorie:Nederlands schrijver]]