Gebruiker:Woordenbrij/Mildred Dresselhaus

Mildred Dresselhaus
	Mildred Dresselhaus in 2012
Persoonlijke gegevens
Volledige naam	Mildred S. Dresselhaus-Spiewak
Geboortedatum	11 november 1930
Geboorteplaats	New York
Overlijdensdatum	20 februari 2017
Overlijdensplaats	Cambridge
Nationaliteit	Amerikaanse
Wetenschappelijk werk
Vakgebied	Toegepaste natuurkunde; Nanotechnologie
Bekend van	Koolstofnanobuis
Promotor	Enrico Fermi
Alma mater	Hunter College
Instituten	Universiteit van Chicago,; Cornell-universiteit,; Massachusetts Institute of Technology
Belangrijke prijzen	National Medal of Science,; Presidential Medal of Freedom
	officiële website
Portaal	Natuurkunde

Mildred S. Dresselhaus^[1] (Brooklyn (New York), 11 november 1930 – Cambridge (Massachusetts), 20 februari 2017),^[2] was een veel gelauwerd Amerikaans natuurkundige, bekend van de koolstofnanobuis, die haar de bijnaam "queen of carbon science" bezorgde.^[3] Zij was als hoogleraar verbonden aan MIT.^[4]

Mee bezig

Aan deze pagina of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.

Jeugd[bewerken | brontekst bewerken]

Dresselhaus was de dochter van Ethel Teichtheil en Meyer Spiewak, Pools-Joodse immigranten.^[5]^[6]^[7] Zij groeide op in de Bronx en ging daar naar Hunter College High School. Vervolgens behaalde ze in 1951 haar BSc aan Hunter College in New York. Haar docent, de latere Nobelprijswinnaar Rosalyn Sussman Yalow, haalde haar over een master te gaan doen in natuurkunde, in plaats van in het onderwijs te stappen.^[2]

In 1953 verkreeg ze een MA aan Radcliffe College van de Harvard-universiteit, na een post-doc aan de Universiteit van Cambridge in het Fulbright-programma. Bij Nobelprijs-laureaat Enrico Fermi promoveerde Dresselhaus in 1958 aan de Universiteit van Chicago.^[2]^[8] In datzelfde jaar huwde zij Gene Dresselhaus, later een bekend theoreticus in de natuurkunde en de ontdekker van het Dresselhaus effect.^[a]^[b]^[11]

Tot 1960 werkte zij als National Science Foundation Postdoctoral Fellow aan de Cornell-universiteit.^[2] Daarna nam zij samen met Gene haar intrek in het MIT Lincoln Lab in Lexington om meer dan 50 jaar aan het Massachusetts Institute of Technology verbonden te blijven.

Carrière[bewerken | brontekst bewerken]

In haar 57 jaar bij MIT speelde zij een grote rol in de verbetering van het begrip van de soortelijke geleidbaarheid van metalloïden, met name van halfgeleiders.

In een interview met US News beschrijft zij een koolstofnanobuis dusdanig, dat ze (in feite) de ontwikkelingen op dit gebied gedurende haar loopbaan summier samenvat.

Tegenwoordig zijn we de nanobuizen alweer voorbij en zijn we weer terug bij grafeen, waarmee we in 1960 begonnen zijn. Je neemt een nanobuis, splijt hem open en je pakt een kleine grafeendraad. Die plat je af en maakt er een blad van.
— Mildred Dresselhaus, 2012^[3]

~{koppelen:} Toen Dresselhaus, bij voorbeeld, in 1992 door de marine werd gevraagd een nieuw, minder goed detecteerbaar aandrijfsysteem voor onderzeeërs te ontwerpen, stelde ze een thermisch nanosysteem voor dat energie opwekte uit het temperatuurverschil tussen het systeem zelf en de omringende oceaan (thermo-elektrisch effect).^[3] Dresselhaus is later ook hoofd geweest van het Office of Science van de United States Department of Energy (2000–2001).

Verder bekleedde ze diverse bestuursfuncties.

Dresselhaus zette zich jarenlang in voor de promotie van het vak natuurkunde onder vrouwen. Samen met een collega organiseerde zij in 1971 het eerste Vrouwenforum aan MIT, een seminar waarin de rol van vrouwen in de wetenschap en ‘engineering’ werd ~verkend. Gaandeweg groeide Mildred Dresselhaus uit tot een/het boegbeeld van STEM.

Mee bezig

Aan deze pagina of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.

Betekenis bijdragen aan wetenschap en maatschappij[bewerken | brontekst bewerken]

Mildred Dresselhaus wordt vooral gewaardeerd vanwege haar werk aan grafiet, graphite intercalation compounds, fullereen, koolstofnanobuizen en het ~low-dimensional thermo-elektrisch effect. Haar onderzoeksgroep maakte vaak gebruik van de elektronische bandstructuur, Raman scattering^[c] en koolstofnanostructuurchemie.^[10] Mede dankzij haar onderzoek kon technologie worden ontwikkeld die is gebaseerd op uiterst dunne grafietstructuren en waarmee de toepassing van elektronica kon worden uitgebreid naar tal van ‘nieuwe’ gebieden, zoals in kleding en smartphones.^[3]^[10]

Noem toepassing in (consumenten)elektronica , recent en ten tijde van de Koude Oorlog.

Onderscheidingen[bewerken | brontekst bewerken]

Baton van de Presidential Medal of Freedom

Met uitzondering van de Nobelprijs zijn Dresselhaus vrijwel alle belangrijke onderscheidingen ten deel gevallen, waaronder 30 eredoctoraten, onder meer van onderstaande universiteiten.^[12]

Eredoctoraten

Honorary Degree of Doctor of Science van de ETH Zurich (2015)^[13]
Honorary Degree of Doctor of Science, The Hong Kong Polytechnic University, Hong Kong (2013)^[14]
Eredoctoraat van de Katholieke Universiteit Leuven (februari 2000)

(Ere)lidmaatschappen

In haar wetenschappelijke carrière is zij lid geweest van verschillende academies, genootschappen en wetenschappelijke instituten.

Erelid van het Ioffe Instituut, Russische Academie van Wetenschappen, Sint Petersburg (2000)
Fellow van de Det Norske Videnskaps-Akademi^[15]
Lid van de National Academy of Sciences (1985)
Lid van de American Academy of Arts and Sciences (1974)
Fellow van de American Physical Society (1972)

Onderscheidingen

Mildred Dresselhaus zijn onder meer de volgende onderscheidingen toegekend.

IEEE Medal of Honor (2015) (eerste vrouwelijke ontvanger)
National Inventors Hall of Fame (2014)^[16]
Presidential Medal of Freedom (2014)^[17]
Arthur R. von Hippel Award, Materials Research Society (2013)^[18]
Kavli Prize in Nanoscience (2012)
Enrico Fermi Award (2012)
Vannevar Bush Award (2009)
ACS Award for Encouraging Women into Careers in the Chemical Sciences (2009)
Oliver E. Buckley Condensed Matter Prize, American Physical Society (2008)
Oersted Medal (2008)^[19]
L'Oréal-Unescoprijs voor vrouwen in de wetenschap (2007)
Heinz Award for Technology, the Economy and Employment (2005)
IEEE Founders Medal (2004)
Karl Taylor Compton Medal for Leadership in Physics, American Institute of Physics (2001)
Medal of Achievement in Carbon Science and Technology, American Carbon Society (2001)
National Materials Advancement Award van de Federation of Materials Societies (2000)
Nicholson Medal van de American Physical Society (maart 2000)^[20]
Millennial Lifetime Achievement Award van het Weizmann Instituut van Wetenschappen (juni 2000)
SGL Carbon Award, American Carbon Society (1997)
National Medal of Science (1990)
Society of Women Engineers Achievement Award (1977)

Kladmateriaal[bewerken | brontekst bewerken]

^[21]

Bronnen

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Mildred Dresselhaus op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

Noten

↑ Het Dresselhaus effect is een fenomeen in de vastestoffysica waarbij spin–orbit interactie de elektronische bandstructuur opsplitst. Het is meestal aanwezig in kristalsystemen waarin inversiesymmetrie ontbreekt.
De Dresselhaus Hamilton of BIA-formule wordt doorgaans als volgt genoteerd.
$H_{\rm {D}}\propto p_{x}(p_{y}^{2}-p_{z}^{2})\sigma _{x}+p_{y}(p_{z}^{2}-p_{x}^{2})\sigma _{y}+p_{z}(p_{x}^{2}-p_{y}^{2})\sigma _{z}$
waarbij ${\textstyle \sigma _{x}}$ , ${\textstyle \sigma _{y}}$ en ${\textstyle \sigma _{z}}$ de Pauli matrices zijn, gerelateerd aan de draaiing ${\textstyle \mathbf {S} }$ van de electronen als ${\textstyle \mathbf {S} ={\tfrac {1}{2}}\hbar \sigma }$ (hier is ${\textstyle \hbar }$ de gereduceerde constante van Planck) en ${\textstyle p_{x}}$ , ${\textstyle p_{y}}$ en ${\textstyle p_{z}}$ staan voor de momentumcomponenten in de Miller index, respectievelijk, [100], [010] en [001].^[9]
Voor verdere uitleg zie eventueel en:Dresselhaus effect.
↑ Ze kregen vier kinderen en vijf kleinkinderen.^[10]
↑ Vergelijk met Ramanspectroscopie#SERS (Surface Enhanced Raman Scattering)

Referenties

↑ Mildred Dresselhaus was elected in 1974 as a member of National Academy of Engineering in Electronics, Communication & Information Systems Engineering and Materials Engineering for contributions to the experimental studies of metals and semimetals, and to education.
↑ ^a ^b ^c ^d (en) MIT News Office, "Institute Professor Emerita Mildred Dresselhaus, a pioneer in the electronic properties of materials, dies at 86", MIT News, 21 februari 2017. Geraadpleegd op 17 juni 2020.
↑ ^a ^b ^c ^d (en) Cimons, Marlene (National Science Foundation), "Queen of Carbon Science. Kavli prize winner is a nanoscience pioneer", U.S. News & World Report, 27 juli 2012. Geraadpleegd op 18 juni 2020.
↑ Natalie Angier, "Carbon Catalyst for Half a Century", July 2, 2012. Geraadpleegd op 3 juli 2012.
↑ (en) Who's who in Frontier Science and Technology. Marquis Who's Who (1984).
↑ Angier, Nathalie. Carbon Catalyst for Half a Century. New York Times, 2 juli 2012 |bezochtdatum=18 juni 2020
↑ (en) Madsen, Lynnette (15 januari 2016), Successful Women Ceramic and Glass Scientists and Engineers: 100 Inspirational Profiles. John Wiley & Sons. ISBN 9781118733714.
↑ (en) Hagerty, James R., "Millie Dresselhaus Burst Out of the 1940s Mold for Smart Young Women", Wall Street Journal, 4 maart 2017. Geraadpleegd op 3 mei 2019.
↑ Roland, Winkler (2003), Spin-orbit coupling effects in two-dimensional electron and hole systems. Springer, Berlin. ISBN 9783540366164.
↑ ^a ^b ^c "Mildred Dresselhaus: Physicist Burst out of 1940s Mold for Smart Women", March 4, 2017, p. A9. Geraadpleegd op March 5, 2017.
↑ Gaulme, Dominique. CINQ EXPERTES... EN LA MATIÈRE Le Figaro, 23 februari 2007 |bezochtdatum=18 juni 2020
↑ (de) ""Queen of Carbon" Mildred Dresselhaus gestorben", Der Standard, 24 februari 2017. Geraadpleegd op 18 juni 2020.
↑ Doing the right things. ETH Zurich (21 november 2015). Geraadpleegd op 23 november 2015.
↑ PolyU to honour five distinguished personalities at 19th Congregation. The Hong Kong Polytechnic University (23 september 2013). Geraadpleegd op March 24, 2015.
↑ Group 2: Astronomy, Physics and Geophysics. Norwegian Academy of Science and Letters. Gearchiveerd op 22 december 2017. Geraadpleegd op 22 december 2017.
↑ Spotlight | National Inventors Hall of Fame. Invent.org (21 november 2013). Gearchiveerd op August 14, 2016. Geraadpleegd op 29 mei 2016.
↑ President Obama Announces the Presidential Medal of Freedom Recipients. The White House (10 november 2014). Geraadpleegd op 11 november 2014.
↑ ^{[dode link]}MIT
↑ (en) Oersted Medal ( American Association of Physics Teachers). aapt.org. Geraadpleegd op 18 juni 2020. .
↑ 1999 Dwight Nicholson Medal for Outreach Recipient. American Physical Society.
↑ (en) Chung2017, Deborah DL (2017). Mildred S. Dresselhaus (1930–2017). Nature 148 (7645): 316. DOI:10.1038/543316a.

[10] Het Dresselhaus effect is een fenomeen in de vastestoffysica waarbij spin–orbit interactie de elektronische bandstructuur opsplitst. Het is meestal aanwezig in kristalsystemen waarin inversiesymmetrie ontbreekt.
De Dresselhaus Hamilton of BIA-formule wordt doorgaans als volgt genoteerd.
$H_{\rm {D}}\propto p_{x}(p_{y}^{2}-p_{z}^{2})\sigma _{x}+p_{y}(p_{z}^{2}-p_{x}^{2})\sigma _{y}+p_{z}(p_{x}^{2}-p_{y}^{2})\sigma _{z}$
waarbij ${\textstyle \sigma _{x}}$ , ${\textstyle \sigma _{y}}$ en ${\textstyle \sigma _{z}}$ de Pauli matrices zijn, gerelateerd aan de draaiing ${\textstyle \mathbf {S} }$ van de electronen als ${\textstyle \mathbf {S} ={\tfrac {1}{2}}\hbar \sigma }$ (hier is ${\textstyle \hbar }$ de gereduceerde constante van Planck) en ${\textstyle p_{x}}$ , ${\textstyle p_{y}}$ en ${\textstyle p_{z}}$ staan voor de momentumcomponenten in de Miller index, respectievelijk, [100], [010] en [001].^[9]
Voor verdere uitleg zie eventueel en:Dresselhaus effect.

[12] Ze kregen vier kinderen en vijf kleinkinderen.^[10]

[14] Vergelijk met Ramanspectroscopie#SERS (Surface Enhanced Raman Scattering)

[NAE-1] Mildred Dresselhaus was elected in 1974 as a member of National Academy of Engineering in Electronics, Communication & Information Systems Engineering and Materials Engineering for contributions to the experimental studies of metals and semimetals, and to education.

[MITobit-2] (en) MIT News Office, "Institute Professor Emerita Mildred Dresselhaus, a pioneer in the electronic properties of materials, dies at 86", MIT News, 21 februari 2017. Geraadpleegd op 17 juni 2020.

[qocs-3] (en) Cimons, Marlene (National Science Foundation), "Queen of Carbon Science. Kavli prize winner is a nanoscience pioneer", U.S. News & World Report, 27 juli 2012. Geraadpleegd op 18 juni 2020.

[4] Natalie Angier, "Carbon Catalyst for Half a Century", July 2, 2012. Geraadpleegd op 3 juli 2012.

[5] (en) Who's who in Frontier Science and Technology. Marquis Who's Who (1984).

[6] Angier, Nathalie. Carbon Catalyst for Half a Century. New York Times, 2 juli 2012 |bezochtdatum=18 juni 2020

[7] (en) Madsen, Lynnette (15 januari 2016), Successful Women Ceramic and Glass Scientists and Engineers: 100 Inspirational Profiles. John Wiley & Sons. ISBN 9781118733714.

[8] (en) Hagerty, James R., "Millie Dresselhaus Burst Out of the 1940s Mold for Smart Young Women", Wall Street Journal, 4 maart 2017. Geraadpleegd op 3 mei 2019.

[9] Roland, Winkler (2003), Spin-orbit coupling effects in two-dimensional electron and hole systems. Springer, Berlin. ISBN 9783540366164.

[WSJ030417-11] "Mildred Dresselhaus: Physicist Burst out of 1940s Mold for Smart Women", March 4, 2017, p. A9. Geraadpleegd op March 5, 2017.

[13] Gaulme, Dominique. CINQ EXPERTES... EN LA MATIÈRE Le Figaro, 23 februari 2007 |bezochtdatum=18 juni 2020

[15] (de) ""Queen of Carbon" Mildred Dresselhaus gestorben", Der Standard, 24 februari 2017. Geraadpleegd op 18 juni 2020.

[16] Doing the right things. ETH Zurich (21 november 2015). Geraadpleegd op 23 november 2015.

[17] PolyU to honour five distinguished personalities at 19th Congregation. The Hong Kong Polytechnic University (23 september 2013). Geraadpleegd op March 24, 2015.

[18] Group 2: Astronomy, Physics and Geophysics. Norwegian Academy of Science and Letters. Gearchiveerd op 22 december 2017. Geraadpleegd op 22 december 2017.

[19] Spotlight | National Inventors Hall of Fame. Invent.org (21 november 2013). Gearchiveerd op August 14, 2016. Geraadpleegd op 29 mei 2016.

[20] President Obama Announces the Presidential Medal of Freedom Recipients. The White House (10 november 2014). Geraadpleegd op 11 november 2014.

[21] {[dode link]}MIT

[22] (en) Oersted Medal ( American Association of Physics Teachers). aapt.org. Geraadpleegd op 18 juni 2020. .

[23] 1999 Dwight Nicholson Medal for Outreach Recipient. American Physical Society.

[24] (en) Chung2017, Deborah DL (2017). Mildred S. Dresselhaus (1930–2017). Nature 148 (7645): 316. DOI:10.1038/543316a.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[a]

[b]

[11]

[c]

[10]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[9]