Herinneringskruis aan 1849
Het Herinneringskruis aan 1849 (Duits: "Erinnerungskreuz 1849") was een ingestelde onderscheiding van het Koninkrijk Saksen. De onderscheiding werd door Koning Albert van Saksen ingesteld ter herinnering aan de 50 jaar eerder door de Duitse Bond verklaarde oorlog tegen Denemarken. Deze oorlog werd de Eerste Duits-Deense Oorlog genoemd. De overlevende Saksische militaire ambtenaren en militairen die niet op het slagveld aanwezig waren werden na vijftig jaar alsnog gedecoreerd.
De aanleiding tot het conflict was dat Duitsgezinde vertegenwoordigers van de Statenvergaderingen van Sleeswijk en Holstein op 18 maart van het revolutiejaar 1848 hadden besloten een deputatie naar de Deense koning te sturen met de ultimatieve eis dat de hertogdommen een eigen vrije grondwet zou krijgen; deze grondwet zou onder andere aansluiting van Sleeswijk in de Duitse Bond behelzen. Op 20 maart 1848 begonnen gegoede burgers in Kopenhagen te demonstreren, omdat men het bericht van de Statenvergadering interpreteerde alsof er een opstand uitgebroken was in de hertogdommen. De demonstranten in Kopenhagen eisten een nieuwe regering. De Deense koning stemde hiermee in. Er kwam een nieuwe Deense regering; hierin kwamen meerdere Eiderdenen die de inlijving van Sleeswijk eisten. De deputatie uit Sleeswijk en Holstein kwam op 22 maart in Kopenhagen aan, net op het moment dat de koning had toegezegd om Sleeswijk in te lijven in het Deense koninkrijk.
Op 23 maart vormde een groepering Duitsgezinden uit Sleeswijk-Holstein een eigen provisorische regering onder leiding van Wilhelm Beselers en deze regering verklaarde zich onafhankelijk van Denemarken. Deze Duitsgezinde groepering voelde zich gesterkt door de Maartrevolutie in Berlijn en Wenen; bovendien had Frederik Willem IV van Pruisen te kennen gegeven op te komen voor de zelfstandigheid van Sleeswijk-Holstein.
Saksen, Oostenrijk, Pruisen en alle andere Duitse staten trokken in 1849 in wat de Eerste Duits-Deense Oorlog zou gaan heten op tegen het kleine Denemarken dat in het Hertogdom Sleeswijk geen eigen regering erkende. In 1863 stonden de Duitsers en de Denen weer op het slagveld tegenover elkaar. In 1866 stonden Pruisen en haar Noordelijke bondgenoten tegenover Oostenrijk, Saksen en de Zuid-Duitse staten.
Het uit een stuk bestaande bronzen kruis[1] werd aan een geel lint met twee smalle hemelsblauwe strepen op de linkerborst gedragen. Het kruis is een kruis pattée. De oppervlakte van de armen is ruw. Het centrale medaillon is omringd door lauweren en eikenblad en draagt het gekroonde en verstrengelde monogram "GR". Op de keerzijde staat in eenzelfde krans de jaartallen "1849 - 1899"[2].
Men droeg het kruis aan een hemelsblauw lint met twee smalle gele strepen op de linkerborst. Het lint is het spiegelbeeld of negatief van het lint van de strijdende militairen. Het omdraaien van de kleuren van het lint is in Duitsland sinds de instelling van het Pruisische IJzeren Kruis traditie.
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Voor de in de 19e eeuw gevochten conflicten binnen de Duitse Bond heeft Saksen vijf kruisvormige bronzen onderscheidingen ingesteld.
- Het Saksische Herinneringskruis voor Strijders in Sleeswijk-Holstein 1849 dat op 20 maart 1874 werd gesticht. Dit kruis was voor de op het slagveld actieve militairen bestemd.
- Het Herinneringskruis aan 1849 dat in 1890 werd ingesteld voor militaire ambtenaren en militairen die niet aan de slag hadden deelgenomen.
- Het Herinneringskruis aan de Bondsexecutie 1863-64 in Holstein dat in 1890 werd ingesteld..
- Het Herinneringskruis aan 1866 aan linten voor combattanten en non-combattanten.
Met uitzondering van de onregelmatige randen van het eerste kruis lijken de vier Saksische herinneringskruisen en de linten sterk op elkaar.
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
- Jörg Nimmergut, Catalog 2012
Bronnen, noten en/of referenties
|