Simolestes
| Simolestes Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Midden- tot Laat-Jura | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Simolestes Andrews, 1909 | |||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||
| Simolestes vorax | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Schedel van Simolestes | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Simolestes op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Simolestes[1][2][3] is een geslacht van uitgestorven pliosauriden uit de groep Pliosauroidea, dat leefde in het Midden- tot Laat-Jura. De typesoort Simolestes vorax werd in 1909 beschreven door Charles William Andrews op basis van een bijna compleet skelet uit de Oxford Clayformatie in Engeland. Twee andere soorten worden momenteel erkend, Simolestes indicus en Simolestes keileni, die afkomstig zijn uit India en Frankrijk. Twee groepen worden toegewezen aan de Pliosauroidea, de Rhomaleosauridae en de Pliosauridae, hoewel het omstreden is tot welke van deze groepen Simolestes gerekend moet worden. De meeste recente studies suggereren echter dat het geslacht tot de Pliosauridae gerekend kan worden.
Naamgeving[bewerken | brontekst bewerken]
In 1909 benoemde Charles William Andrews een Simolestes vorax. De geslachtsnaam betekent 'stompneuzige rover'. De soortaanduiding betekent 'roofzuchtig' in het Latijn.
Het type-exemplaar BMNH R. 3319 is een bijna compleet maar verbrijzeld skelet dat diagnostisch is voor Simolestes vorax, daterend uit de Callovien van de Oxford Clay-formatie in Engeland. Het geslacht is ook bekend van het Callovien en Bajocien van Frankrijk (Simolestes keileni) en het Tithonien van India (Simolestes indicus, een hernoeming van Plesiosaurus indicus). De verwijzing van deze twee soorten naar Simolestes is echter twijfelachtig.
Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
Simolestes bezat een korte, hoge en brede schedel die was gebouwd om torsiekrachten tijdens de jacht te weerstaan.
De grootste exemplaren van Simolestes vorax bereikten een lengte van ongeveer 4,5 meter, als een kop-lichaamverhouding vergelijkbaar met die van Liopleurodon wordt toegepast. Simolestes keileni was groter, met exemplaren uit Frankrijk die suggereerden dat sommige individuen meer dan zes meter lang werden. Simolestes vorax en Simolestes keileni wogen respectievelijk ongeveer een en twee ton.
Net als andere vertegenwoordigers van de Pliosauroidea was het een groot, carnivoor dier met een spoelvormig lichaam en een korte staart. De relatief korte nek, bestaande uit ongeveer 20 halswervels, eindigde in een relatief grote kop. De voorpoten en achterpoten waren omgevormd tot peddels, waarbij het voorste paar peddels veel korter was dan het achterste. Simolestes bereikte een lengte van meer dan 10 meter en was daarmee een van de grootste pliosauriërs.
De schedel was relatief kort en breed vergeleken met andere Pliosauroidea. Er waren ongeveer 26 tanden aan elke kant van de onderkaak, die rond waren in doorsnede en geen snijkanten hadden. De onderkaken kwamen samen aan de punt van de snuit om een lepelvormige rozet te vormen, waarvan de vijf tot zes tanden vergroot waren ten opzichte van de overige tanden. Zo'n rozet was typisch voor vertegenwoordigers van de Rhomaleosauridae, maar was afwezig bij de meeste vertegenwoordigers van de Pliosauridae.
Systematiek, soorten en fossielen[bewerken | brontekst bewerken]
De systematische positie van Simolestes binnen de Plesiosauroidea is controversieel. De korte snuit en de lepelvormige punt van de snuit wijzen op een verwantschap met de Rhomaleosauridae, terwijl de bouw van het verhemelte pleit voor een verwantschap met de Pliosauridae. De meeste recente onderzoeken classificeren het geslacht binnen de Pliosauridae. De lepelvormige punt van de snuit kan dus onafhankelijk (convergent) zijn geëvolueerd bij Simolestes en de rhomaleosauridae, mogelijk als gevolg van vergelijkbare eetgewoonten.
De typesoort Simolestes vorax is gebaseerd op een bijna compleet skelet (specimen nummer BMNH R.3319) dat werd ontdekt in de buurt van Peterborough, Engeland, uit de lagere Oxford Clayformatie. Deze gesteente-eenheid is gedateerd in het Callovien (Midden-Jura). Noé (2001) schreef ook een schedel toe aan deze soort (specimen nummer PETMG R296), die al in 1990 werd ontdekt en aanvankelijk werd toegeschreven aan Liopleurodon. Naast de typesoort zijn er nog twee andere soorten erkend: Simolestes indicus, afkomstig uit het Laat-Jura (Tithonien) van India, en Simolestes keileni, afkomstig uit het Midden-Jura (Bajocien) van Frankrijk. Simolestes indicus werd al beschreven door Lydekker (1877) als een soort van het geslacht Plesiosaurus en later van het geslacht Thaumatosaurus; Bardet en collega's (1991) wezen hem uiteindelijk toe aan het geslacht Simolestes. Simolestes keileni werd beschreven door Godefroit (1994), gebaseerd op een fragmentair skelet uit de Lotharingse gemeente Montois-la-Montagne.
Paleobiologie[bewerken | brontekst bewerken]
Zoals de meeste pliosauriërs bezat Simolestes zoutafscheidende klieren, waardoor het dier de zoutbalans kon behouden en zeewater kon drinken. Recente studies over de voortbeweging van plesiosauriërs geven aan dat Simolestes, net als andere plesiosauriërs, een uniek bouwplan voor beweging bezat, dat verschilt van moderne organismen in vergelijkbare niches.
Voedingsgewoonten[bewerken | brontekst bewerken]
De exacte voedingsgewoonten van Simolestes zijn onduidelijk. De huidige consensus is echter dat het geslacht voornamelijk teuthofaag was en belemnieten, zachte teuthoïden en ammonieten consumeerde. Het is mogelijk dat Simolestes ook ecologisch gescheiden was van andere hedendaagse pliosauriërgeslachten zoals Liopleurodon en Pachycostasaurus door in diepere wateren of 's nachts te jagen, aangezien moderne koppotigen dagelijkse voedingscycli vertonen, het daglicht doorbrengen in diepere, veiligere wateren en 's nachts op pad gaan om te eten.
Fylogenie[bewerken | brontekst bewerken]
Het onderstaande cladogram volgt een analyse uit 2011 door de paleontologen Hilary F. Ketchum en Roger B.J. Benson, en teruggebracht tot alleen geslachten.
| Pliosauroidea |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bronnen, noten en/of referenties
Literatuur
Noten
|