Fez (stad): verschil tussen versies

**Fez**
Plaats in Marokko
	;
Situering
Regio	Fès-Boulemane
Provincie	Fès
Coördinaten	34° 3′ NB, 5° 0′ WL
Algemeen
Inwoners ; (2004)	946.815
Hoogte	579 m m
Website	Officiële website
Foto's
Portaal	Afrika

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 19 jul 2008 21:22

Fez of Fès (فاس), ook wel Marokko genoemd, is de op twee na grootste stad van Marokko, na Casablanca en Rabat, met een bevolking van 946.815 personen (2004^[1]). De stad ligt in de gelijknamige prefectuur Fès, in de regio Fès-Boulemane.

Het is een van de "vier koningsteden", samen met Marrakesh, Meknes en Rabat.

Geschiedenis

Beginjaren

De stad werd gesticht door Idris I in 789. In 810 werd de Kairoyine moskee gebouwd. In de stad werd in 859 de Karueein universiteit gesticht en is de oudste bestaande universiteit ter wereld. Hiermee werd het een belangrijk studiecentrum, en ook vandaag heeft Fez veel studenten en opleidingsmogelijkheden.

Na de reconquista vluchten veel moslims uit Spanje naar Fez. In 1548 werd Fez een deel van Marokko. Het werd de hoofdstad van dat rijk, tot Marokko in 1912 werd ingelijfd door Frankrijk.

De medina (de oude stad) van Fez is door UNESCO tot Werelderfgoed verklaard. De Fes-al-Bali is waarschijnlijk de grootste autovrije zone ter wereld. Dit gedeelte, Pud Fez genaamd heeft in de 11e eeuw zijn huidige vorm gegeven doordat dd nidusd heerer Yussuf bni Tachfin de twee ommuurde stadsdelen - aan beide oevers van de rivier- samenvoegt. Rond 1200 heeft de stad zo'n 120.000 inwoners ^[3] Het success en de snelle groei van de stad wordt mede veroorzaakt door grote groepen immigranten uit Andalusia.

Eerste keer hoofdstad

In 1269 wordt Fez de nieuwe hoofdstad, ten koste van Marrakesh. Hiermee wordt het begin ingeluid van de glorietijd van de stad. Rond 1276 wordt begonnen met de bouw van een compleet nieuw stadsdeel, oorspronkelijk Witte Stad genoemd, maar dat veranderde al snel in Nieuw Fez, de aanduiding die dit deel van Fez nog steeds draagt.

Neergang

In 1549 wordt de stad verorverd door de Saadians die vervolgens Marrakesh weer tot hoofdstad uitroepen. De gloriedagen zijn voorbij totdat Moulay Rashid de stad inneemt en het weer de hoofdstad maakt. Hiermee komt een einde aan een onrustige en arme periode.

Franse tijd

Nadat in 1912 Moulay Hafiz de controle over Marokko overdraagt aan de Franse beginnen deze laatsten vanaf 1916 het moderne Fez op te bouwen, buiten de stadsmuren. Na het einde van het Franse protectoraat in 1956 kent de stad een sterke uitstroom van inwoners vanuit de -grote- Joodse wijk. Veel joodse inwoners kiezen voor een nieuw -potentieel onzeker- bestaan in de nog jonge staat Israel boven een mogelijk ook onzekere toekomst in een onafhankelijk Marokko.^[3]

Huidige tijd

Als één van de vier koningssteden is het een onderdeel in de meeste rondreizen door Marokko. Het goed bewaarde oude centrum dat nu als UNESCO Werelderfgoed nog meer aandacht aan behoud en restauratie zal krijgen trekt bezoekers, maar ook de aantrekkingskracht van diverse oude ambachten zoals de tapijtindustie (Berberse tapijten, aardewerk (van Tagines tot de mozaieken en de oude leerindustrie en het grote aantal moskeeen trekt bezoekers.

Verkeer en vervoer

Hoewel het oude centrum geheel autovrij is (door de vele zeer smalle straatjes is het niet eens mogelijk om per auto door dit deel van de stad te rijden) is Fez goed te bereiken. Vanaf de Atlantische kust (Rabat) en Meknes is er de Rabat Fez Expressway of A2, welke vervolgens via Rabat ook Casablanca verbindt. Richting het Westen is er de N6 naar Oujda of Noordwest naar Ajdir en Nador via de N2. Naar het Zuiden lopen twee nationale routes (N-wegen) naar Beni Mellal en verder of Rachida. Voor een aantal van deze routes wordt gewerkt aan een (tol)-snelweg of zijn hier plannen voor. Fez ligt vrij centraal in het spoornet met rechtstreekse verbindingen (of met één overstap) met Casablanca via Meknes en Rabat en Oujda in het Oosten via Taorirt. En ook Tanger is rechtstreeks te bereiken. Bij de stad ligt ook het vliegveld Saiss Airport met nationale vluchten en internationale lijn- en vooral charterdiensten.^[4]

Stedenband

Florence (Italië)
Saint-Étienne (Frankrijk), sinds 2006

Leerlooierij in Fez

Zie de categorie Fes van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Voetnoten, bronnen en referenties

↑ ^a ^b Census 2 september 2004 (via citypopulation.de)
↑ Hoogte van vliegveld Saiss Airport
↑ ^a ^b Enceclopedia od the Orient, History of Fez
↑ Ontleend aan ONDA site, Lijst van maatschappijen Saiss Airport en gelinkte pagina's, Juli 2008

[census-1] Census 2 september 2004 (via citypopulation.de)

[2] Hoogte van vliegveld Saiss Airport

[ETO-3] Enceclopedia od the Orient, History of Fez

[4] Ontleend aan ONDA site, Lijst van maatschappijen Saiss Airport en gelinkte pagina's, Juli 2008

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Regel 7: / Regel 7: @@
 | census =  2004<ref name=census>[http://www.citypopulation.de/Morocco.html Census 2 september 2004 (via citypopulation.de)]</ref>
 | km2 =
+| hoogte = 579 m <ref>Hoogte van vliegveld [[Saiss Airport]]</ref>
-| hoogte =
 | image = Blue Gate in Fes.jpg
 | caption =
@@ Regel 22: / Regel 22: @@
 ==Geschiedenis==
+===Beginjaren===
-De stad werd gesticht door [[Idris I]] in [[789]]. In [[810]] werd de [[Kairoyine moskee]] gebouwd. In de stad werd in [[859]] de [[Karueein universiteit]] gesticht en is de oudste bestaande universiteit ter wereld. Hiermee werd het een belangrijk studiecentrum.
+De stad werd gesticht door [[Idris I]] in [[789]]. In [[810]] werd de [[Kairoyine moskee]] gebouwd. In de stad werd in [[859]] de [[Karueein universiteit]] gesticht en is de oudste bestaande universiteit ter wereld. Hiermee werd het een belangrijk studiecentrum, en ook vandaag heeft Fez veel studenten en opleidingsmogelijkheden.
 Na de ''[[Reconquista (geschiedenis)|reconquista]]'' vluchten veel moslims uit Spanje naar Fez. In [[1548]] werd Fez een deel van Marokko. Het werd de hoofdstad van dat rijk, tot Marokko in [[1912]] werd ingelijfd door Frankrijk.
-De ''[[Medina (stadsdeel)|medina]]'' (de oude stad) van Fez is door [[United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization|UNESCO]] tot [[Werelderfgoed]] verklaard. De Fes-al-Bali is waarschijnlijk de grootste autovrije zone ter wereld.
+De ''[[Medina (stadsdeel)|medina]]'' (de oude stad) van Fez is door [[United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization|UNESCO]] tot [[Werelderfgoed]] verklaard. De Fes-al-Bali is waarschijnlijk de grootste autovrije zone ter wereld. Dit gedeelte, ''Pud Fez'' genaamd heeft in de 11e eeuw zijn huidige vorm gegeven doordat dd nidusd heerer [[ Yussuf bni Tachfin]] de twee ommuurde stadsdelen - aan beide oevers van de rivier- samenvoegt. Rond [[1200]] heeft de stad zo'n 120.000 inwoners <ref name="ETO">Enceclopedia od the Orient, [http://i-cias.com/cgi-bin/eo-direct.pl?fez.htm History of Fez]</ref> Het success en de snelle groei van de stad wordt mede veroorzaakt door grote groepen [[immigranten]] uit [[Andalusia]].
+===Eerste keer hoofdstad===
+In [[1269]] wordt Fez de nieuwe hoofdstad, ten koste van Marrakesh. Hiermee wordt het begin ingeluid van de glorietijd van de stad. Rond [[1276]] wordt begonnen met de bouw van een compleet nieuw stadsdeel, oorspronkelijk ''Witte Stad'' genoemd, maar dat veranderde al snel in ''Nieuw Fez'', de aanduiding die dit deel van Fez nog steeds draagt.
+===Neergang===
+In [[1549]] wordt de stad verorverd door de [[Saadians]] die vervolgens Marrakesh weer tot hoofdstad uitroepen. De gloriedagen zijn voorbij totdat [[Moulay Rashid]] de stad inneemt en het weer de hoofdstad maakt. Hiermee komt een einde aan een onrustige en arme periode.
+===Franse tijd===
+Nadat in [[1912]] [[Moulay Hafiz]] de controle over Marokko overdraagt aan de [[Frankrijk|Franse]] beginnen deze laatsten vanaf [[1916]] het moderne '''Fez''' op te bouwen, buiten de stadsmuren. Na het einde van het Franse [[protectoraat]] in [[1956]] kent de stad een sterke uitstroom van inwoners vanuit de -grote- ''Joodse wijk''. Veel [[jood|joodse]] inwoners kiezen voor een nieuw -potentieel onzeker- bestaan in de nog jonge staat Israel boven een mogelijk ook onzekere toekomst in een onafhankelijk Marokko.<ref name="ETO"/>
+===Huidige tijd===
+Als één van de vier koningssteden is het een onderdeel in de meeste rondreizen door Marokko. Het goed bewaarde oude centrum dat nu als UNESCO Werelderfgoed nog meer aandacht aan behoud en restauratie zal krijgen trekt bezoekers, maar ook de aantrekkingskracht van diverse oude [[ambachten]] zoals de tapijtindustie ([[Berberse tapijten]], aardewerk (van [[Tagine|Tagines]] tot de mozaieken en de oude leerindustrie en het grote aantal [[moskee|moskeeen]] trekt bezoekers.
+==Verkeer en vervoer==
+Hoewel het oude centrum geheel autovrij is (door de vele zeer smalle straatjes is het niet eens mogelijk om per auto door dit deel van de stad te rijden) is Fez goed te bereiken. Vanaf de Atlantische kust ([[Rabat]]) en [[Meknes]] is er de '''Rabat Fez Expressway''' of [[A2 (Marokko)|A2]], welke vervolgens via Rabat ook Casablanca verbindt. Richting het Westen is er de N6 naar [[Oujda]] of Noordwest naar [[Ajdir]] en [[Nador]] via de N2. Naar het Zuiden lopen twee nationale routes (N-wegen) naar [[Beni Mellal]] en verder of [[Rachida]].
+Voor een aantal van deze routes wordt gewerkt aan een (tol)-snelweg of zijn hier plannen voor.
+Fez ligt vrij centraal in het [[Treinvervoer in Marokko|spoornet]] met rechtstreekse verbindingen (of met één overstap) met [[Casablanca]] via Meknes en Rabat en [[Oujda]] in het Oosten via [[Taorirt]]. En ook [[Tanger]] is rechtstreeks te bereiken.
+Bij de stad ligt ook het vliegveld [[Saiss Airport]] met nationale vluchten en internationale lijn- en vooral charterdiensten.<ref>Ontleend aan [[ONDA]] site, [http://www.onda.ma/ONDA/Fr/Espaces/EspacePassagers/LeReseauAeroportuaireONDA/Lesaeroports/Fiches+d’identité+par+aéroport/FES/ListeCompagnies.htm Lijst van maatschappijen Saiss Airport] en gelinkte pagina's, [[Juli 2008]]</ref>
 ==Stedenband==
@@ Regel 36: / Regel 51: @@
 [[Afbeelding:Fes Medina Panoramic view.jpg|650px|left|<center>Panoramafoto van Fez</center>]]
 {{commonscat|Fes}}
+==Voetnoten, bronnen en referenties==
+<references/>
-{{bron|1=
-{{references}}
-}}
 {{Coördinaten|34_02_39_N_05_00_07_W_type:city(1002600)_region:MA|34° 2' N, 5°0' W}}