1-dodecanol

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf 1-Dodecanol)
1-dodecanol
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van 1-dodecanol
Molecuulmodel van 1-dodecanol
Algemeen
Molecuulformule C12H26O
IUPAC-naam dodecan-1-ol
Andere namen dodecanol, dodecylalcohol, laurylalcohol
Molmassa 186,34 g/mol
SMILES
OCCCCCCCCCCCC
CAS-nummer 112-53-8
PubChem 8193
Wikidata Q161617
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
SchadelijkMilieugevaarlijk
Waarschuwing
H-zinnen H315 - H319 - H335 - H410
EUH-zinnen geen
P-zinnen P261 - P273 - P305+P351+P338 - P501
LD50 (ratten) > 12800 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur kleurloos
Dichtheid 0,8309 g/cm³
Smeltpunt 24 °C
Kookpunt 259 °C
Vlampunt 127 °C
Dampdruk (bij 20°C) 0,7 Pa
Goed oplosbaar in ethanol, di-ethylether
Onoplosbaar in water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

1-dodecanol (ook bekend als dodecylalcohol of laurylalcohol) is een vetalcohol met als brutoformule C12H26O. 1-dodecanol is kleurloze vaste stof, die quasi-onoplosbaar is in water. Het heeft een typische bloemengeur. 1-dodecanol wordt bereid door reductie van vetzuren uit palmolie of kokosolie met methylesters.

Toepassingen[bewerken | brontekst bewerken]

1-dodecanol wordt gebruikt voor het maken van oppervlakte-actieve stofen, smering oliën en geneesmiddelen.

In cosmetica wordt 1-dodecanol gebruikt als een vochtinbrenger voor de huid.

Het wordt verder gebruikt als geur- en smaakstof. Daarnaast is het een van de grondstoffen voor octylacetaat, een synthetische geurstof die naar sinaasappelen ruikt.

Toxicologie en veiligheid[bewerken | brontekst bewerken]

1-dodecanol is weinig irriterend voor de huid. Het is ongeveer de helft minder giftig dan ethanol, maar is zeer schadelijk voor in het water levende organismen.[1]

Dodecanol-water-partitiecoëfficiënt[bewerken | brontekst bewerken]

De oplosbaarheid van een stof in dodecanol tenopzichte van de oplosbaarheid van diezelfde stof in water, is een maat voor de lipofilie (vetminnendheid) van de betreffende stof. Dit wordt de dodecanol-water-partitiecoëfficiënt genoemd. De wederzijdse oplosbaarheid van 1-dodecanol en water is als volgt gekwantificeerd door Richard Stephenson en James Stuart.[2]

1-dodecanol-water, wederzijdse oplosbaarheid (98%, smeltpunt 24°C), gewicht%
Temperatuur (°C) Oplosbaarheid van 1-dodecanol in water Oplosbaarheid van water in 1-dodecanol
29,5 0,04 2,87
40,0 0,05 2,85
50,2 0,09 2,69
60,5 0,15 2,96
70,5 0,09 2,70
80,3 0,14 2,89
90,8 0,18 2,96
standaardafwijking 0,02 0,01

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]