Alveusdectes

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Alveusdectes
Status: Uitgestorven
Fossiel voorkomen: Laat-Perm
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia
Stam:Chordata
Superorde:Reptiliomorpha
Orde:Diadectomorpha
Familie:Diadectidae
Geslacht
Alveusdectes
Liu & Bever, 2015
Typesoort
Alveusdectes fenestralis
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Alveusdectes[1][2] is een geslacht van uitgestorven diadectide tetrapoden (vertegenwoordigd door de typesoort Alveusdectes fenestralis) uit het Laat-Perm van China. Net als andere diadectiden was het een landbewonende herbivoor met een groot lichaam, die in staat was om taai vezelig plantaardig materiaal te eten.

Naamgeving[bewerken | brontekst bewerken]

Alveusdectes fenestralis werd in 2015 benoemd en beschreven door Liu Jun en Gabriel Bever. De geslachtsnaam verbindt alveus, Latijn voor reservoir, een verwijzing naar het Xiaolangdireservoir, met een Grieks dektes, 'bijter', een gebruikelijk achtervoegsel in de namen van Diadectidae. De soortaanduiding verwijst naar de slaapvensters.

Het holotype, IVPP V 20127, is een enkele gedeeltelijke schedel en onderkaak, gevonden in de Shangshiheziformatie nabij de stad Jiyuan in Henan. Deze schedel werd gevonden in een laag van de Shangshihezi-formatie die dateert van ongeveer 256 miljoen jaar geleden. De formatie bevat de overblijfselen van vele andere op het land levende tetrapoden, waaronder pareiasauriërs, chroniosuchiërs en therapsiden.

Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]

Alveusdectes verschilt van andere diadectiden doordat hij een paar grote gaten aan de achterkant van de schedel heeft, suborbitale fenestrae genaamd, die bevestigingspunten zouden zijn voor grote kaakspieren. Andere bepalende kenmerken, autapomorfieën, zijn onder meer een grote vierde tand in het dentarium van de onderkaak en een langwerpige Meckeliaanse fenestra nabij de achterkant van de kaak.

Fylogenie[bewerken | brontekst bewerken]

Alveusdectes is de jongste bekende diadectide met zestien miljoen jaar en is ook de enige diadectide die bekend is uit Azië. Hij vertegenwoordigt waarschijnlijk een laat-overlevende lijn van diadectiden die oostwaarts uitstraalde vanuit het westen van Laurazië (het huidige Noord-Amerika en Europa) naar Noord-China. Diadectiden zijn verder afwezig in Oost-Laurasia, wat hun lage diversiteit op dat moment kan weerspiegelen. Diadectiden verschenen voor het eerst in het Laat-Carboon en waren de eerste dieren die ooit de niche van grote herbivoren hadden bezet, waardoor ze een evolutionaire spreiding konden ondergaan in het Vroeg-Perm. Tegen het Laat-Perm waren veel andere groepen tetrapoden die niche binnengedrongen, en toegenomen concurrentie tussen herbivoren resulteerde waarschijnlijk in het uiteindelijke uitsterven van de diadectiden. Alveusdectes is mogelijk blijven bestaan omdat de fauna van Noord-China tijdens het Laat-Perm geïsoleerd lijkt te zijn van andere Laurasische faunae, wat betekent dat er minder herbivoren streden om dezelfde ecologische ruimte.

Liu en Bever (2015) namen Alveusdectes op in een fylogenetische analyse van diadectiden en vonden dat hij het nauwst verwant was aan Desmatodon, Diadectes en Diasparactus. Aangezien Desmatodon ongeveer 302 miljoen jaar geleden leefde, moet de tak die naar Alveusdectes leidt minstens 46 miljoen jaar geïsoleerd zijn geweest van andere diadectiden, waardoor een lange spooklijn van diadectiden is ontstaan die teruggaat tot in het Laat-Carboon waarvoor geen fossielen bekend zijn.

Hieronder is een cladogram van Liu en Bever (2015) die deze verwantschappen laat zien:

Diadectomorpha

Limnoscelis




Tseajaia


Diadectidae

Ambedus




Orobates




Alveusdectes



Desmatodon




Diadectes



Diasparactus