Angelica (plant)

Angelica
	Grote engelwortel
Taxonomische indeling
Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Embryophyta (Landplanten)
Klasse:	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:	Bedektzadigen
Clade:	'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:	Campanuliden
Orde:	Apiales
Familie:	Apiaceae (Schermbloemenfamilie)
Onderfamilie:	Apioideae
Geslacht
	Angelica; L. (1753)
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Angelica op Wikispecies
Portaal	Biologie

Engelwortel (Angelica) is een geslacht van kruidachtige, overblijvende kruiden uit de schermbloemenfamilie (Umbelliferae of Apiaceae). De planten komen voor in de gematigde en subpolaire gebieden van het noordelijk halfrond.^[1] De soorten worden doorgaans 1-2 m hoog. De bladeren zijn dubbelgeveerd en de bloemen wit of witgroen.

In België en Nederland komen twee soorten in het wild voor:

Grote engelwortel (Angelica archangelica)
Gewone engelwortel (Angelica sylvestris)

De twee soorten zijn gemakkelijk te onderscheiden door de grote groengele schermen van de grote engelwortel en de sterke muskusachtige geur die de bladeren bij kneuzing afgeven.

Enkele andere soorten zijn:

De Amerikaanse Angelica atropurpurea is minder vertakt en enigszins bleker van kleur dan de Europese soort en heeft een paarsgekleurde wortelstok. De schermen groenwitte bloemen bloeien van mei tot augustus. Angelica atropurpurea, die op vochtige plaatsen groeit, komt voor van Newfoundland tot Iowa. Zij werd door de kolonisten gevonden in Maine. Sommige Indianenstammen in Canada pleegden zelfmoord met een engelwortel met giftige wortels. Angelica atropurpurea werd door de Indianen gebruikt om hun handen mee in te smeren, aangezien de geur vissen en wild zou aantrekken. Zij heeft een vreemde, hoewel niet onaangename geur en een warme zoetige smaak.
Angelica anomala en Angelica pubescens (Shishiudo) zijn afkomstig uit Japan.
Angelica sinensis komt van nature voor in China. De wortel staat in het Chinees bekend als dong quai of danggui (Chinees: 当归; Hanyu Pinyin: dāngguī) en wordt algemeen gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunst.

Soorten

Angelica acutiloba (Siebold & Zucc.) Kitag.
Angelica adzharica Pimenov
Angelica ampla A.Nelson
Angelica angelicastrum (Hoffmanns. & Link) Cout.
Angelica anomala Avé-Lall.
Angelica apaensis R.H.Shan & C.C.Yuan
Angelica archangelica L. - Grote engelwortel
Angelica arguta Nutt.
Angelica atropurpurea L.
Angelica biserrata (R.H.Shan & C.Q.Yuan) C.Q.Yuan & R.H.Shan
Angelica brevicaulis (Rupr.) B.Fedtsch.
Angelica breweri A.Gray
Angelica californica Jeps.
Angelica callii Mathias & Constance
Angelica canbyi J.M.Coult. & Rose
Angelica capitellata (A.Gray) Spalik, Reduron & S.R.Downie
Angelica cartilaginomarginata (Makino ex Y.Yabe) Nakai
Angelica cincta H.Boissieu
Angelica cryptotaeniifolia Kitag.
Angelica cyclocarpa (C.Norman) M.Hiroe
Angelica czernaevia (Fisch. & C.A.Mey.) Kitag.
Angelica dabashanensis C.Y.Liao & X.J.He
Angelica dahurica (Hoffm.) Benth. & Hook.f. ex Franch. & Sav.
Angelica dailingensis Z.H.Pan & T.D.Zhuang
Angelica dawsonii S.Watson
Angelica decurrens (Ledeb.) B.Fedtsch.
Angelica decursiva (Miq.) Franch. & Sav.
Angelica dentata (Chapm.) J.M.Coult. & Rose
Angelica duclouxii Fedde ex H.Wolff
Angelica edulis Miyabe ex Y.Yabe
Angelica genuflexa Nutt.
Angelica gigas Nakai
Angelica glauca Edgew.
Angelica gmelinii (DC.) Pimenov
Angelica grayi (J.M.Coult. & Rose) J.M.Coult. & Rose
Angelica hakonensis Maxim.
Angelica hendersonii J.M.Coult. & Rose
Angelica heterocarpa M.J.Lloyd
Angelica hohuanshanensis S.S.Ying
Angelica inaequalis Maxim.
Angelica indica Pimenov & Kljuykov
Angelica japonica A.Gray
Angelica kaghanica Ishtiaq & Qureshi
Angelica kangdingensis R.Shan & F.T.Pu
Angelica keiskei (Miq.) Koidz.
Angelica kingii (S.Watson) J.M.Coult. & Rose
Angelica komarovii (Schischk.) V.N.Tikhom.
Angelica laxifoliata Diels
Angelica lignescens Reduron & Danton
Angelica likiangensis H.Wolff
Angelica lineariloba A.Gray
Angelica longeradiata (Maxim.) Kitag.
Angelica longicaudata C.Q.Yuan & R.H.Shan
Angelica longipes H.Wolff
Angelica lucida L.
Angelica major Lag.
Angelica maowenensis C.Q.Yuan & R.H.Shan
Angelica megaphylla Diels
Angelica minamitanii T.Yamaz.
Angelica morii Hayata
Angelica morrisonicola Hayata
Angelica muliensis C.Y.Liao & X.G.Ma
Angelica multicaulis Pimenov
Angelica multisecta Maxim.
Angelica nakaiana (Kitag.) Pimenov
Angelica nelsonii J.M.Coult. & Rose
Angelica nitida H.Wolff
Angelica nubigena (C.B.Clarke) P.K.Mukh.
Angelica oreada (Diels) M.Hiroe
Angelica pachycarpa Lange
Angelica paeoniifolia R.H.Shan & C.C.Yuan
Angelica pinnata S.Watson
Angelica pinnatiloba R.Shan & F.T.Pu
Angelica polymorpha Maxim.
Angelica pseudoselinum H.Boissieu
Angelica pseudoshikokiana Kitag.
Angelica pubescens Maxim.
Angelica pyrenaea (L.) Spreng.
Angelica razulii Gouan
Angelica roseana L.F.Hend.
Angelica saxatilis Ledeb.
Angelica saxicola Makino ex Y.Yabe
Angelica scabrida Clokey & Mathias
Angelica setchuenensis Diels
Angelica shikokiana Makino ex Y.Yabe
Angelica sinanomontana Kitag.
Angelica sinensis (Oliv.) Diels
Angelica sylvestris L. - Gewone engelwortel
Angelica taiwaniana S.S.Ying
Angelica tarokoensis Hayata
Angelica tenuisecta (Makino) Makino
Angelica ternata Regel & Schmalh.
Angelica tianmuensis Z.H.Pan & T.D.Zhuang
Angelica tomentosa S.Watson
Angelica triquinata Michx.
Angelica turcica Hamzaoğlu & Koç
Angelica ubadakensis (Koidz.) Kitag.
Angelica ursina (Rupr.) Maxim.
Angelica urumiensis Mozaff.
Angelica valida Diels
Angelica venenosa (Greenway) Fernald
Angelica viridiflora (Turcz.) Benth. ex Maxim.
Angelica wheeleri S.Watson
Angelica yakusimensis H.Hara
Angelica yanyuanensis (F.T.Pu) Jing Zhou

Hybriden

Angelica × mixta Nyár. ex Todor

Externe links

Angelica in de Flora of China
Angelica in de Flora of Pakistan
Angelica in de Flora of Missouri
(en) Angelica in de NCBI Taxonomy Browser

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) Angelica L. Royal Botanic Gardens, Kew

[1] (en) Angelica L. Royal Botanic Gardens, Kew

[1]