Biezenmortel
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
 (Details) | |||
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Noord-Brabant
| ||
| Gemeente |  Haarenvanaf 1 januari 2021:  Tilburg
| ||
| Coördinaten | 51° 38′ NB, 5° 11′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 10,33[1] km² | ||
| - land | 9,77[1] km² | ||
| - water | 0,56[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) |
1.445[1] (140 inw./km²) | ||
| Woningvoorraad | 586 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 5074 | ||
| Netnummer | 013 | ||
| Woonplaatscode | 1425 | ||
| Foto's | |||
| |||
| De Beukenhof, het voormalige Kapucijnenklooster | |||
| |||
Biezenmortel is een dorp in de gemeente Haaren, in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Tot einde 1996 behoorde het tot de gemeente Udenhout. Sinds 1997 kent Biezenmortel een dorpswapen, dat refereert aan het Huis Horne dat hier bezittingen had, aan de Kapucijnen, en aan één der kernen van Haaren, wat met een molenijzer wordt gesymboliseerd. Vanaf 1 januari 2021 zal Biezenmortel behoren tot de gemeente Tilburg.[2]
Inclusief de bewoners van Prisma Brabant (het vroegere "Huize Assisië"), telt het dorp 1.445 inwoners (2023).[1]
Toponymie
De naam is afgeleid van riet (biezen) en drassig land (moer). Reeds in 1314 werd deze naam schriftelijk vermeld.
Geschiedenis
Vanouds was Biezenmortel een buurtschap, die in 1840 slechts 20 inwoners telde. In 1901 kochten de Broeders Penitenten van Huize Padua bij Boekel hier een stuk grond van 45 ha, waarop een complex voor mannelijke verstandelijk gehandicapten werd gebouwd, Huize Assisië genaamd. Dit werd geopend in 1904. Sindsdien breidde de instelling zich voortdurend uit en bood uiteindelijk plaats aan honderden gehandicapten. Nabij de buurtschap 't Winkel werden woningen voor de werknemers gebouwd. Op het terrein werd de Sint-Franciscuskapel gebouwd.
In 1919 werd, ongeveer 1 km noordelijk van Huize Assisië een Kapucijnenklooster gesticht. Hierbij behoorde een kapel die als openbare kerk dienstdeed en in 1921 in gebruik werd genomen, zodat Biezenmortel feitelijk een kerkdorp werd. Het betrof de Sint-Jozefkerk. In de nabijheid hiervan werd ook de Sint-Franciscusschool gebouwd en zo ontstond geleidelijk een dorpskern. In het klooster bevond zich ook het theologicum van de Kapucijnen.
De Kapucijnen bleven tot 1966 in het klooster wonen, daarna hebben er nog Franciscanessen gewoond, vervolgens werd het een retraitecentrum en vervolgens werd het in gebruik genomen als Groepsaccommodatie "Beukenhof".
Bezienswaardigheden
Biezenmortel kent enkele monumentale boerderijen, en voorts het Kapucijnenklooster met de Sint-Jozefkerk en een aantal gebouwen van Huize Assisië met landgoed en park.
Natuur en landschap
Biezenmortel is gelegen op een hoogte van ongeveer 9 meter. Ten noorden van de plaats loopt de Zandleij die in oostelijke richting stroomt. In de omgeving liggen natuurgebieden als: Leemkuilen, De Brand en Helvoirts Broek. Ook is er het bosgebied van Guldenberg. Voor het overige wordt Biezenmortel omringd door landbouwgebied.
Dorpsleven
Naast een basisschool, een kerk en een dorpshuis, waren er vroeger in Biezenmortel een aantal winkels en horecagelegenheden te vinden. Carnavals- en sportverenigingen behoren er tot het verenigingsleven. In Biezenmortel zijn nabij het duingebied ook enkele kampeerboerderijen en campings te vinden.
Nabijgelegen kernen
Haaren, Helvoirt, Udenhout, Cromvoirt, Oisterwijk
Zie ook
Externe link
- ↑ a b c d e f Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
- ↑ Haaren, Herindeling gemeente Haaren. www.haaren.nl. Geraadpleegd op 7 februari 2019.
