Chokri Ben Chikha

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Chokri Ben Chikha
Chokri Ben Chikha op Het Theaterfestival 2017
Persoonsgegevens
Geboren Oostende, 1969
Geboorteland Vlag van België België
Opleiding Historicus
Beroep(en) acteur, theatermaker
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

Chokri Ben Chikha (officieel Chokri Ben Chikha Ben Mohammed, Oostende, 1969) is een Belgisch acteur, theatermaker, docent en artistiek onderzoeker. In 2003 richtte hij samen met broer Zouzou het internationaal gezelschap Union Suspecte op. Vanaf 2007 is hij docent en artistiek onderzoeker aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Gent. Vanuit die context startte hij in 2009 met de internationale performancegroep Action Zoo Humain waarvan hij artistiek leider is. In 2013 behaalde hij zijn doctoraat in de kunsten.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Chokri Ben Chikha werd in Oostende geboren en groeide op in Blankenberge bij zijn Tunesische ouders.[1] Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Gent en waar hij in 1994 zijn licentiaat behaalde. Tijdens en na zijn studies stortte hij zich in de kunst als danser, choreograaf, acteur en theatermaker. In 1990 werd hij praeses van de Vlaamse Geschiedkundige Kring.

Samen met Omar Camara (Senegalese danser en choreograaf) en zijn broer Zouzou Ben Chikha (acteur, muzikant en theatermaker) startte hij in 1994 met Nit Nithei Garabam vzw. In 2001 wist hij nationaal de aandacht te trekken met de regie van de theaterproductie Bruine Suiker, een bewerking van Hugo Claus' toneeltekst Suiker (1958). In 2003 richten de broers, samen met dramaturge Femke Vandenbosch het gezelschap Union Suspecte dat furore maakte met de familietrilogie De Leeuw van Vlaanderen (2003), Onze Lieve Vrouw van Vlaanderen (2005) en Broeders van Liefde (2008), een veelbesproken en ook in het buitenland opgevoerde drieluik dat vertrekt vanuit het vervormde en uitvergrote autobiografisch materiaal van de familie Ben Chikha.

In 2008 beslist Chokri Ben Chikha het gezelschap te verlaten om zich te concentreren op zijn doctoraat in de kunsten met als titel Wat is de kritische waarde van het gebruik van stereotypen als theaterteken? De zoo humain als (onder)zoek(s)instrument.KASK/HoGent en de Universiteit Gent. Reflectie en theatraal experiment staan er centraal.[1] Chokri koos voor een combinatievorm, een interactie tussen onderzoek en over/voor/door kunst en kunst over/voor/door onderzoek. Dit onderzoek was kunstkritisch, inter- en multidisciplinair van aard en heeft het kenmerken van een performatief onderzoeksproject. Vanuit deze context richt hij in 2009 het gezelschap Action Zoo Humain op.

In 2010 maakten Ben Chikha met zijn nieuw theatergezelschap het Heldendooddrieluik (2010-2012) dat bestaat uit drie projecten rond de heldenstatus: één in Senegal (L’Afrique C’est Chique, 2010), één in de straten van Vlaanderen (De Ceremonie: heldendood voor de beschaving, 2010) en één in de theaterzaal (De Finale: heldendood voor de beschaving, 2010). Ten slotte rondt hij samen met zijn broer Zouzou Ben Chikha zijn doctoraat in de kunsten af met de multidisciplinaire voorstelling De Waarheidscommissie: Expo Zoo Humain (2013), naar aanleiding van 100 jaar Wereldtentoonstelling van 1913 in Gent. In nagebouwde Afrikaanse dorpen werden toen een honderdtal Senegalezen en Filipijnen tentoongesteld, terwijl ze dorpse taferelen moesten uitbeelden voor een geamuseerd publiek. Met deze voorstelling klagen de theatermakers de impact van het koloniaal verleden op het heden aan.[2] De Waarheidscommissie werd in 2014 hernomen in Kaapstad, Zuid-Afrika, in samenwerking met de University of the Western Cape en performer/schrijver Tom Lanoye. In 2016 werd de voorstelling hernomen in Antwerpen, in samenwerking met o.a. ccBe, Kultuurfaktorij Monty, Mestizo Arts Festival en Arenberg.[3]

Vandaag concentreert hij zich voornamelijk op de voorstellingen die hij creëert met zijn gezelschap Action Zoo Humain en is hij post-doc onderzoeker en docent (KASK/School of Arts/HoGent). Hij geeft lezingen en performances aan verschillende (onderwijs)instellingen in binnen- en buitenland.

Regie/Choreografie/Spel/Coach[4][bewerken | brontekst bewerken]

2001 Regie/choreografie/tekst, Bruine Suiker, (bewerking Suiker Hugo Claus), Stad Ronse i.s.m. vzw Nit Nithei Garabam

2002-2003 Regie/choreografie/tekst, VIVeAldi!, danstheater, Union Suspecte i.s.m. Nieuwpoortheater, Gent

2003 Regie/choreografie/ spel/deels tekst, De Leeuw van Vlaanderen, Union Suspecte en Publiekstheater, Gent

2005 Regie/choreografie/spel/deels tekst, Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen, Union Suspecte/ KVS, Brussel

2006 Regie/choreografie, Cutcultuur, Union Suspecte/ Hertenkamp, Nieuwpoorttheater, Gent

2007 Regie/choreografie, Club Ah!Med (jongeren)Union Suspecte/Het Paleis, Antwerpen

2008 Co-regie/choreografie/spel, Broeders van Liefde, met Arne Sierens/Compagnie Cecilia/Union Suspecte/ Het Paleis, Antwerpen

2010 Choreografie/regie, L’Afrique c’est chic, WCC Zuiderpershuis productie gemaakt in Mbour, Senegal

2010 Regie/spel, De Ceremonie: Heldendood voor de Beschaving, Action Zoo Humain/ WCC Zuiderpershuis, Theater Aan Zee/ De Vieze Gasten, Gent

2010 Regie/spel, De Finale : Heldendood voor de Beschaving, Action Zoo Humain/ WCC Zuiderpershuis/

2011 Coach, Secret Gardens, WCC Zuiderpershuis en Dunya vzw

2013 Regie, De Waarheidscommissie: expo zoo humain, Action Zoo Humain/ KASK/HoGent/ kc Vooruit/ coproductie: KASK/Hogent en Vooruit, i.s.m: De Centrale, les ballets C de la B en CAMPO, met de steun van: Vlaamse Overheid, Provincie Oost-Vlaanderen, Stad Gent, Universiteit Gent, Afrikaans Platform, Regie der Gebouwen, Liga Voor Mensenrechten.

2013 Coach, Flandrien, Action Zoo Humain

2013 Regie/acteur, Marie Madeleine (Maria Magdalena), Action Zoo Humain i.s.m. Productiehuis Rotterdam (Rotterdamse Schouwburg)

2015 Regie, Join the revolution, Action Zoo Humain, coproductie: Vooruit, School of Arts - KASK

2016 Regie, Onderworpen, Action Zoo Humain en NTGent

2017 Regie, Amnes(t)ie, Action Zoo Humain, KASK

2018 Regie, Amne(i)s(t)ia: SAY SORRY, Institut del Teatre Barcelona, Temporana Alta, Action Zoo Humain en KASK

2020 Regie, Terug naar Trots, Toneelacademie Maastricht, Action Zoo Humain en KASK

2021 Regie, Testament van een Journalist, Action Zoo Humain in co-productie met Perpodium en in samenwerking met NTGent, Historische Huizen Gent, Danspunt, CC Westrand, Futurn (bedrijvenpark Westgate), Van Steenbrugge Advocaten

Acteur/Danser[4][bewerken | brontekst bewerken]

1998 Danser/percussionist, K'dar, choreografie Abdel Zarouk, Hush Hush Hush, CC Berchem, Vooruit, Gent

2002 Acteur/danser, Lieg Liefje Lieg, regie Johan De Smet, Kopergietery, Gent

2002 Acteur/danser, Het huis van de Zwanenbroeders, regie Jan Van Opstal, Publiekstheater/ Arca (NTGent), Gent

2003 Acteur, Tijland, regie Johan De Smet, Publiekstheater (NTGent)/Kopergietery, Gent

2003 Acteur/percusionist, Maria Dolores, Wayn Traub, Antwerpen

2004 Acteur, Lysistrata, Regie Tui Boermans, KVS Brussel en Theater Compagnie Theater, Amsterdam

2004 Acteur/creatie, De dichters, film in opdracht van Lichtpunt, Canvas,VRT

Onderwijs & onderzoek[bewerken | brontekst bewerken]

Gastdocent beweging en performance
Onderzoeksprojecten[5]
  • 2007-2013: Wat is de kritische waarde van stereotypen als theatertekens? (doctoraatsproject met A. van Dienderen en C. Stalpaert)
  • 2015-2018: Performing the invisible: Wat is het activerend potentieel van het injecteren van fictie in de hedendaagse maatschappelijke werkelijkheid?
  • 2015-2019: Connecties/Collecties: machtsobjecten en instituties in noordoost-Congo (1800-1960) met J. Kibushi Ndjate Wooto, K. Stroeken, V. Van Bockhaven en M. Couttenier.

Publicaties[bewerken | brontekst bewerken]

  • 2009: Spraakmakers chatten: Chatten met Katrien en Chokri. Artikel in Momenten, Vol. 2009, Nr. 4, 2009, blz. 44-48.[6]
  • 2012: Guess who's coming to dinner. Liber amicorum voor Rik Pinxten met An Van Dienderen, Ine Pisters en Chia Longman bij Academia Press.[6]
  • 2013: Brief aan mijnheer de Minister Bourgeois en performancekunstenaar Brett Bailey: Van inboorling tot immigrant, heen en terug in "Gent 1913. Op het breukvlak van de moderniteit" van Wouter Van Acker, Christophe Verbruggen, Mui-Ling Verbist, Gent by Snoeck
  • 2013: Staging/caging 'otherness' in the postcolony: spectres of the human zoo. Publicatie met Karel Arnaut in Critical Arts, Vol. 27, Nr. 6, 6, 2013, blz. 661-683.[6]
  • 2017: Zoo humain. De blijde terugkeer van de barbaar. (LannooCampus, 2017)[7]

Erkenning[bewerken | brontekst bewerken]

  • 1997: 2de prijs op de Parijse Concours Internationale de Danse d'Inspiration Africaine.
  • 2004: 2de plaats bij de Prijs voor de Democratie
  • 2005: Louis Paul Boonprijs, Gent.
  • 2014: Artist Award Afrika Filmfestival, Leuven.
  • 2018: Cutting Edge Award voor het Beste Theater (Onderworpen van Michel Houellebecq, Chokri Ben Chikha in co-regie met Johan Simons)
  • 2018: Geselecteerd door de jury van het Theaterfestival ( de 10 beste voorstellingen van het seizoen (2017-2018) (Amnestie concept en regie Chokri Ben Chikha)