Difenyldisulfide

Difenyldisulfide
Structuurformule en molecuulmodel
Algemeen
Molecuulformule	C12H10S2
IUPAC-naam	Difenyldisulfide
Molmassa	218,36 g/mol
SMILES	c1ccc(cc1)SSc2ccccc2
CAS-nummer	882-33-7
PubChem	13436
Wikidata	Q2423101
Beschrijving	Kleurloze kristallen
Vergelijkbaar met	thiofenol, difenyldiselenide
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H315 - H319 - H335 - H400
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P261 - P273 - P305+P351+P338
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	kleurloos
Smeltpunt	61–62 °C
Goed oplosbaar in	di-ethylether, benzeen, koolstofdisulfide, THF
Onoplosbaar in	water
Geometrie en kristalstructuur
Dipoolmoment	0 D
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Difenyldisulfide is een organische verbinding met de formule (C₆H₅S)₂. De formule wordt vaak afgekort tot Ph₂S₂ of PhSSPh. In de organische synthese is deze stof een van de meest gebruikte disulfiden. De doorgaans aanwezige, maar kleine verontreiniging met thiofenol is verantwoordelijk voor de onprettige geur die deze verbinding meestal verspreidt.

Synthese en structuur

De synthese van Ph₂S₂ verloopt meestal via de oxidatie van thiofenol:

${\ce {2PhSH + I2 -> Ph2S2 + 2 HI}}$

Waterstofperoxide kan ook als oxidator dienen.Ph₂S₂ wordt maar zelden in het laboratorium bereid: de stof is goedkoop (± € 150/kg) en bovendien stinkt de uitgangsstof ontzettend.

Zoals bij de meeste organische disulfiden is het centrale deel van het molecuul niet vlak: het C-S-S-C-deel van het molecuul heeft een tweevlakshoek van ongeveer 85°.

Reacties

Ph₂S₂ wordt in de organische synthese vooral gebruikt als bron voor de PhS-substituent. Een goed voorbeeld in dit geval wordt gevormd door de synthese van PhS-gesubstitueerde carbonylverbindingen via het enolaat:

${\ce {RC(O)CHLiR' + Ph2S2 -> RC(O)CH(SPh)R' + LiSPh}}$

Reductie

Ph₂S₂ wordt gereduceerd door alkalimetalen, een standaard reactie voor disulfiden:

${\ce {Ph2S2 + 2M -> 2MSPh}}$ (M = Li, Na, K)

Met hydride-reagentia als natriumboorhydride en superhydride treden vergelijkbare reacties op. De zouten PhSM zijn een bron van krachtige nucleofielen: PhS⁻. Met de meeste alkylhalogeniden (RX)reageren deze stoffen tot thio-ethers met de algemene formule RSPh. Protoneren leidt uiteraard tot thiofenol:

${\ce {PhSM + HCl -> HSPh + MCl}}$

Chloreren

Ph₂S₂ reageert met chloor tot PhSCl (Zincke-disulfide-splitsing). Het zuiver isoleren van de stof is lastig, meestal vindt de synthese in situ plaats.

Katalysator voor de foto-isomerisatie van elkenen

Ph₂S₂ katalyseert de cis-trans isomerisatie van alkenen onder UV-bestraling.

Oxidatie

De oxidatie van Ph₂S₂ met Pb(OAc)₄ in methanol geeft de sulfinietester PhS(O)OMe.

Bronnen, noten en/of referenties