Gebruiker:Braldo123/Kladblok
Asclepiades Ἀσκληπιάδης | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
Gravure van Asclepiades,
Bibliothèque interuniversitaire de santé. | ||||
Algemene informatie | ||||
Geboren | Prusa, ca. 124 v.Chr. | |||
Overleden | Rome , 40 v.Chr. | |||
Beroep | Arts | |||
Bekend van | Grondlegger van de moleculaire geneeskunde. De eerste tracheotomie. | |||
Medische informatie | ||||
Specialisme | Diëtetiek | |||
|
Asclepiades (Oudgrieks: Ἀσκληπιάδης)(124 - ca. 40 v.Chr.), ook wel bekend als Asclepiades van Bithynië of Asclepiades van Prusa, was een Griekse arts, geboren in Prusa, wiens praktijk floreerde in het Rome van de 1e eeuw v.Chr.. Bovendien gaf Asclepiades in Rome ook les in de geneeskunde en was hij als arts gedeeltelijk geinspireerd door de atoomleren van Democritus en Epicurus.[1][2] Asclepiades verwierp de humorenleer van Hippocrates en poneerde een nieuwe theorie van ziekte, gestoeld op de stroom van 'onzichtbaar kleine deeltjes' (αναρμοι ογκοι) door poriën in het lichaam.[3] Deze door Asclepiades geformuleerde 'moleculaire geneeskunde' heeft later een grote invloed gehad op het ontstaan van de Methodische school.[4] Wat betreft behandelmethodes zocht Asclepiades naar het herstellen van harmonie door middel van blootstelling aan licht, verandering van dieet, massages, lichaamsbeweging, baden en het nuttigen van wijn.[1][5][6][7]
Leven[bewerken | brontekst bewerken]
Asclepiades werd geboren in 124 v.Chr. in de stad Prusa gelegen in de landstreek Bithynië op het schiereiland Anatolië.[8] Hij reisde veel op jonge leeftijd en woonde werkte in Rome als een redenaar.[9] Uiteindelijk zou Asclepiades echter de grootste populariteit genieten als arts en verzamelde hij in zijn praktijk een grote schare aan leerlingen. Historica Elizabeth Rawson ziet Asclepiades als de meest invloedrijke Griekse intellectueel in het Rome van de eerste eeuw voor christus.[10] Deze interessante carrièreswitch heeft veel latere auteurs laten twijfelen aan de getuigenis van Plinius de Oudere dat Asclepiades als redenaar heeft gewerkt. Het lijkt volgens hen aannemelijker dat Asclepiades door Plinius verward is met Asclepiades van Myrlea.[11]
Pathologie en fysiologie[bewerken | brontekst bewerken]
Fysiologie[bewerken | brontekst bewerken]
Volgens Asclepiades bestaat het lichaam, net als alle andere waarneembare objecten, uit 'onwaarneembare deeltjes' (onkoi, ὄγκοι) en leegte. Ondanks dat de ὄγκοι veel gelijkenissen vertonen met het idee van atomen zoals geformuleerd door bijvoorbeeld Democritus en Epicurus, bestaan er vele verschillen. Bijvoorbeeld dat de ὄγκοι integenstelling tot de atomen wel deelbaar en verganeklijk worden geacht.[12]
Gezondheid komt volgens Asclepiades niet zozeer tot stand middels een kwantitatief evenwicht tussen verschillende lichaamssubstanties, zoals bij de humorenleer van de Hippocratische geneeskunde. Daarentegen moet de vrije en gebalanceerde beweging van de deeltjes door onwaarneembare poriën in het lichaam moeten worden beschouwd als onderliggend aan gezondheid.[13][2] Dienovereenkomstig wordt ziekte veroorzaakt door blokkades en terugkaatsingen die ontstaan door de verschillen in grootte en vorm van de deeltjes en de poriën. Kortgezegd is gezondheid voor Asclepiades gebaseerd is op de ongehinderde stroming van deze deeltjes binnen in het lichaam, alles wat deze stroming verstoort kan leiden tot ziekte.[2]
Pathologie[bewerken | brontekst bewerken]
Verwijzingen
- ↑ a b Yapijakis 2009, p. 511.
- ↑ a b c Kazantzidis 2021, p. 26.
- ↑ Leith 2023, p. 167.
- ↑ Porter 1997, p. 70.
- ↑ Leith 2023, p. 174.
- ↑ Plinius 2018, XXIII.32.
- ↑ Plinius 2018, XXIII.38.
- ↑ Rawson 1982, pp. 359-60.
- ↑ Plinius 2018, XXVI.7.
- ↑ Rawson 1985, p. 171.
- ↑ Scarborough 1975, p. 44.
- ↑ Leith 2023, p. 168.
- ↑ Vallance 1993, p. 695.
Bibliografie
- Plinius de Oudere, vertaald door Joost van Gelder et al. (2018). De Wereld. Athenaeum - Polak & van Gennep. ISBN 978 90 253 0960 2.
- (en) Leith, David (2023). Medicine and Atomism: Asclepiades of Bithynia and Epicurean Science. In: Francesca Masi et al. (ed.). Epicureanism and Scientific Debates. Antiquity and Late Reception: Volume I. Language, Medicine, Meteorology. Leuven University Press.
- (en) Leith, David (2009). The Qualitative Status of the Onkoi in Asclepiades' Theory of Matter. In: Brad Inwood (ed.). Oxford Studies in Ancient Philosophy. Oxford University Press.
- (en) Roy Porter (1997). The Greatest Benefit To Mankind: A Medical History Of Humanity From Antiquity To The Present. Fontana Press. ISBN 0 00 637454 9.
- (en) Polito, Roberto (1999). On the Life of Asclepiades of Bithynia. The Journal of Hellenistic Studies Vol. 119
- (en) Yapijakis, Christos (2009). Hippocrates of Kos, the Father of Clinical Medicine, and Asclepiades of Bithynia, the Father of Molecular Medicine. In Vivo 23
- (en) George Kazantzidis (2021). Lucretius on Disease: The Poetics of Morbidity in De Rerum Natura. DeGruyter. ISBN 978-3-11-072265-9.
- (en) Rawson, Elizabeth (1982). The Life and Death of Asclepiades of Bithynia. The Classical Quarterly Vol. 32, No. 2
- (en) Elizabeth Rawson (1985). Intellectual Life in the Late Roman Republic. Duckworth. ISBN 0-7 1 56-1 968-3.
- (en) Scarborough, John (1975). The Drug Lore of Asclepiades of Bithynia. Pharmacy in History Vol. 17, No. 2
- (en) Vallance, John (1993). The Medical System of Asclepiades of Bithynia. In: Wolfgang Haase (ed.). Band 37/1. Teilband Philosophie, Wissenschaften, Technik. Wissenschaften (Medizin und Biologie). De Gruyter. ISBN 3-11-001885-3.