Leselidze
Dorp in Georgië  Abchazië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Geografie | |||
| Autonome Republiek | Abchazië | ||
| District | Gagra | ||
| Hoogte | 10 m | ||
| Coördinaten | 43° 24' NB, 40° 1' OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2011) | 1.546 [1][2] | ||
| Etniciteit (2011) | Armeens (63,4%) Abchazisch (13,9%) Russisch (9,4%) Georgisch (0,6%) | ||
| Overige informatie | |||
| Eerdere namen | Jermolovsk / Jermolovka (tot 1944) | ||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| Leselidze in Abchazië | |||
 | |||
| |||
Leselidze (Georgisch: ლესელიძე) of ook wel Gyatsjripsj (Abchazisch: Гьечрыԥшь; Russisch: Гячрыпш) is een dorp in de Georgische autonome en feitelijk afgescheiden republiek Abchazië, gelegen in het district Gagra. Het dorp ligt aan de Zwarte Zee bij de monding van de rivier Pso-oe, de grens met Rusland, en 25 kilometer ten noordwesten van het districtscentrum Gagra.
Toponiem
[bewerken | brontekst bewerken]Het toponiem Leselidze werd in 1944 aan de nederzetting gegeven ter ere van Konstantin Leselidze (1903-1944), een in Georgië geboren Russische generaal die tijdens de Grote Vaderlandse Oorlog in de Kaukasus vocht.[3] In 1992 gaven de Abchazische separatisten er de naam Gyatsjripsj aan. Dit was het toponiem dat voor de Russische overheersing gebruikelijk was voor de plek en betekent "land van de Gyatsjovi", een Abchazische prinselijke familie die deze regio bezat. De Georgische autoriteiten bleven ook na 1992 de naam Leselidze gebruiken.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Op de plek van Leselidze was tot de jaren 60 van de 19e eeuw een nederzetting gelegen met de naam Gyatsjripsj. De oorspronkelijke bevolking werd net als elders in Abchazië als gevolg van het einde van de Kaukasusoorlog en de Russische annexatie van het Vorstendom Abchazië in 1864 gedeporteerd naar het Ottomaanse Rijk.[4] Het dorp werd nieuw leven ingeblazen met de komst van kolonisten uit het Russisch Rijk in het gebied.[5] De nabijgelegen dorpen Salme en Soelevo werden door Esten gesticht.
Gyatsjripsj ging vanaf 1894 door het leven als Jermolovsk (Russisch: Ермоловск, vernoemd naar de Russische minister van Landbouw Jermolov, die het gebied in 1894 bezocht.[3] De nederzetting werd ook wel met de naam Jermolovka aangeduid (Ермоловка). In 1944 werd het hernoemd in Leselidze. Onder het Sovjetgezag werd Leselidze ontwikkeld tot een klimatologische badplaats aan de Zwarte Zeekust. Het kreeg een kindersanatorium, zeebaden, een rusthuis, een sportpension en er kon klimaattherapie genoten worden.[6] Leselidze is het centrum van de dorpsgemeenschap waar ook Salme en Soelevo onder vallen.
Georgisch-Abchazisch conflict
[bewerken | brontekst bewerken]Leselidze was een van de plaatsen waar in de nadagen van de Sovjet-Unie de oplopende spanningen tussen de Abchaziërs en Georgiërs die leidden tot het Georgisch-Abchazisch conflict tot uiting kwam. Op 1 april 1989 vond hier in navolging van Gali en Soechoemi een grote pro-Georgische manifestatie plaats, tegen het Abchazisch separatisme. Deze protesten waren een reactie op de Lichni-verklaring op 18 maart 1989 die opriep om de Abchazische autonome sovjetrepubliek buiten de Georgische SSR te plaatsen.[7] De Georgische demonstranten in Leselidze werden aangevallen door Abchaziërs met knuppels en stenen.[8]
Na de val in oktober 1992 van de stad Gagra tijdens de Georgisch-Abchazische burgeroorlog namen Georgische troepen hun toevlucht tot Leselidze en Gantiadi. Kort daarna richtte het etnische geweld zich op de Georgiërs in de dorpen tussen Gagra en Leselidze. In het dorp werden op 5 oktober 1992 ongeveer 50 Georgische burgers gemarteld en aan elektriciteitspalen opgehangen. In totaal werden 26 inwoners van Leselidze door het etnische geweld omgebracht, waaronder door levende verbranding.[8]
Demografie
[bewerken | brontekst bewerken]Volgens de Abchazische volkstelling van 2011 woonden er 1.546 mensen in de dorpsgemeenschap Leselidze, bestaande uit Leselidze, Salme en Soelevo. Hiervan was 63,4% (980) Armeens, 13,9% (215) Abchazisch, 9,4% (146) Russisch. Er woonden slechts enkele Georgiërs, die in 1989 nog circa een derde van de bevolking uitmaakten. Een grote afwijkende minderheid waren de Esten, met name in de dorpen Salme en Soelevo die een Estse oorsprong hebben.
| Bevolking van de dorpsgemeenschap Leselidze[9] | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jaar | 1959 | 1989 | 2011 | |||||||||||||||
| Aantal | 2.964[10] |  3.508[11] |
 1.546
| |||||||||||||||
| Verantwoording data: 1926-2011.[12][13][14][15] Volkstellingen 2003 en 2011,[16] jaaropgave 1 januari 2022.[1] Noot: De Abchazische cijfers vanaf 1994 worden niet erkend door Georgië. | ||||||||||||||||||
Vervoer
[bewerken | brontekst bewerken]Leselidze is het westelijke eindpunt van de Georgische S1 (E97), de belangrijkste hoofdroute door Abchazië. De weg gaat aan de Russische kant van de grens door naar Sotsji. In Leselidze begint de Georgische nationale route Sh194, die langs de rivier Pso-oe via Salme naar het eindpunt Mikelripsji gaat.
Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b (ru) Абхазия в цифрах за 2021 год (Abchazië in cijfers voor 2021). Staatscomité voor Statistiek van de Republiek Abchazië (12 februari 2023). Gearchiveerd op 30 mei 2023. Geraadpleegd op 29 mei 2023.
- ↑ Dit is voor de gehele dorpsgemeenschap van drie nederzettingen
- ↑ a b (ru) Историко-этимологический словарь топонимов Абхазии (Г - Н) (Historisch en etymologisch woordenboek van toponiemen van Abchazië (G-N)). Apsnyteka (2006). Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ (ka) Khorava, Bhezan, აფხაზეთის გეოგრაფიული სახელები (Geografische Namen van Abchazië) Pag.43. Gearchiveerd op 19 mei 2023. Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ (ka) რუსები და აფსუები, აფხაზი თუ აფსუა? - ნაწილი 4 (Russen en Apsoe , Abchazisch of Apsoe? - Deel 4). Kavkaz Plus (20 juli 2016). Gearchiveerd op 4 juni 2023. Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ (ru) Definition of "Leselidze". Great Soviet Encyclopedia, 3rd edition 1969–1978. Gearchiveerd op 4 juni 2023. Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ (en) Chervonnaya, Svetlana (1994). Conflict in the Caucasus - Georgia, Abkhazia and the Russian Shadow, 1e druk. Gothic Image Publications, Glastonbury, Pag.60-61,149. ISBN 0-906362-30-X. Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ a b (en) International Society To Bring A Verdict On The Tragedy Of Abkhazia/Georgia. Supreme Council Of The Autonomous Republic Of Abkhazia / Georgia (2015). Gearchiveerd op 6 juli 2023. Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ Hieronder vallen de nederzettingen Leselize, Salme en Soelevo.
- ↑ Waarvan 646 in Leselidze.
- ↑ Waarvan 969 in Leselidze.
- ↑ (ru) Details Gagra District. Ethno Kavkaz. Gearchiveerd op 12 juli 2023. Geraadpleegd op 29 mei 2023.
- ↑ (ru) Details Gagra District 1959. Ethno Kavkaz. Geraadpleegd op 29 mei 2023.
- ↑ (en) All USSR census in Abkhazia in 1989. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 24 november 2022. Geraadpleegd op 29 mei 2023.
- ↑ (en) Putkaradze, Tariel (2008). Linguistic Situations in Conflict Regions – The Abkhazia Border within Russia according to 1989 Census Data and Politicized Linguistic Maps (pdf). Journal of Theoretical Linguistics 5 (1): Pag.97 (SKASE Slovak Association for the Study of English). ISSN: 1339-782X. Gearchiveerd van origineel op 14 juni 2022. Geraadpleegd op 29 mei 2023.
- ↑ (ru) Абхазия в цифрах за 2015 год (Abchazië in cijfers voor 2015). Staatscomité voor Statistiek van de Republiek Abchazië (2016). Gearchiveerd op 30 mei 2023. Geraadpleegd op 29 mei 2023.
