Kaukasus (gebied)


De Kaukasus of Kaukasië is een gebied op de uiterste zuidoostelijke grens van Europa en het westen van Azië. Het gebied omvat het gelijknamige gebergte, de Kaukasus en de omringende (laag)vlakten.[1] Het Kaukasusgebergte bestaat uit de Grote Kaukasus en de Kleine Kaukasus.
Het gebied is verdeeld in de Noordelijke- en Zuidelijke Kaukasus. Het noorden werd in het verleden Ciskaukasië genoemd, een aanduiding vanuit het Russische perspectief, namelijk aan deze kant van de Kaukasus. Dit gebied bleef na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie bij Rusland en telt een reeks deelrepublieken. Het zuiden werd in het verleden Transkaukasië genoemd, oftewel over de Kaukasus. Hier liggen Armenië, Azerbeidzjan en Georgië.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De Kaukasus is sinds mensenheugenis een kruispunt van culturen, religies en talen. Daarnaast was het vaak de grens tussen grote mogendheden of hun invloedssferen. Dit alles heeft geleid tot de huidige ingewikkelde staatkundige situatie en in de loop van de geschiedenis herhaaldelijk tot al dan niet gewapende conflicten. Grote mogendheden zoals de oude Grieken, het het Romeinse Rijk, het Perzische Rijk, het Ottomaanse Rijk, het Russische Rijk hebben allemaal geprobeerd om de Kaukasus te besturen en in hun invloedssfeer te brengen. Dit lukte meestal maar gedeeltelijk en vooral in de Zuidelijke Kaukasus hebben verschillende volkeren hun identiteit grotendeels weten te behouden.
Politieke indeling
[bewerken | brontekst bewerken]Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zijn er drie Kaukasische landen onafhankelijk geworden: Georgië, Armenië en Azerbeidzjan. Samen met zeven Russische autonome republieken en twee Russische territoria, vormen ze een lappendeken van politieke entiteiten. De volgende onafhankelijke landen, met de daarbij horende autonome gebieden, worden tot de Kaukasus gerekend:
Russische Federatie (alleen de delen die (deels) in de Kaukasus liggen)
|

Volken, talen en religies
[bewerken | brontekst bewerken]In de Kaukasus wordt een groot aantal verschillende talen gesproken. Behalve de Noord- en Zuid-Kaukasische talen worden er ook Turkse talen, Iraanse talen, Slavische talen, Grieks en Armeens gesproken. Hierom wordt de Kaukusus soms ook wel de "Berg der Talen" genoemd.
De Kaukasus kent meer dan vijftig verschillende volken[2]: Avaren, Azerbeidzjanen, Balkaren, Georgiërs, Ingoesjen, Lezgiërs, Perzen, Russen, Tsjerkessen, Tsjetsjenen, etc.
De volken in de Kaukasus hangen een groot aantal religies aan. Onder de Islam zijn er soennieten en sjiieten, verder wonen er Georgisch-orthodoxen, Russisch-orthodoxen, Armeens-apostolischen en Oosters-orthodoxen.
Vooral wat betreft religie is de situatie ingewikkelder dan hierboven weergegeven en is er één religie vermeld, wanneer meer dan 75% van de bevolking deze religie aanhangt.

)
)
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- Aflevering van 'Van Moskou tot Madangar' over de Kaukasus (niet meer bestaande link)
- ↑ (en) Caucasus - Physical features. Britannica. Geraadpleegd op 15 april 2024.
- ↑ Britannica Online Encyclopedia: Caucasian peoples
- ↑ Namen van volken: "De Grote Bosatlas", 2007 (ed. 53), kaart 123C - Wolters Noordhoff - ISBN 90-01-12100-4
