Kale (watergang)
De Kale is de naam die aan stukken van de Belgische waterloop de Durme gegeven werd tussen Nevele en Evergem. In de loop der jaren zijn zowel de namen Hoogkale, Neerkale, Kruiskale, Nieuwe Kale als Oude Kale gebruikt. De Kale (samen met de Poekebeek) behoorde vroeger tot de bovenloop van de rivier de Durme.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
De zoektocht van Gent naar een waterverbinding met de Noordzee of de Westerschelde hebben de hydrografie in de streek ten noorden en westen van Gent grondig veranderd. Voordien was het vrij eenvoudig. De Durme (later Nieuwe Kale) kwam vanuit Aalter en Zomergem en liep oostwaarts tot in Vinderhoute. Daar voegde de Poekebeek (later Oude Kale), komende vanuit Tielt, zich bij de Durme en die liep dan verder noordoostwaarts richting Wondelgem, Langerbrugge, Rodenhuize en Mendonk. Daarna opnieuw oostwaarts doorheen de Moervaartdepressie en zuidwaarts naar Lokeren om via de huidige loop van de Durme in de Schelde uit te monden. De Brugse Vaart, de Lieve, het kanaal Gent-Terneuzen en het Schipdonkkanaal hebben de vroegere situatie onherkenbaar veranderd. Toen de oorspronkelijke loop van de rivieren onduidelijker werd, veranderden sommige stukken ervan lokaal van naam.
Etymologie[bewerken | brontekst bewerken]
De herkomst van de naam Kale is enigszins onduidelijk. De naamkundige J. De Vleeschouwer stelt een gelijkenis vast met de naburige Kaandelbeek en Kalebeek, en zoekt een verklaring in het Keltische calona ('donkergrijs'), waarschijnlijk in zwang als hypercorrecte reactie op de Latijnse benaming voor de nabijgelegen Leie, Scalia ('leikleurig').[1] Alzo kregen meerdere beken in de regio ten noordwesten van Deinze een naam mee vertrekkend op de wortel cal, om hun donkere, modderige kleur te benadrukken.
Vandaag[bewerken | brontekst bewerken]
- Oude Kale: het stuk "Poekebeek" ten oosten van het Schipdonkkanaal, meer bepaald tussen het dorp van Nevele en de kruising tussen de Ringvaart en het kanaal Gent-Brugge.
- Nieuwe Kale: het stuk "Durme" tussen het kanaal Gent-Brugge en het kanaal Gent-Terneuzen. Hier loopt de Kale ongeveer gelijk met de Ringvaart door Wondelgem en Evergem.
Het Duivelsputgemaal in Vinderhoute pompt het water van de Oude Kale onderdoor het kanaal Gent-Brugge tot in de Nieuwe Kale.
Referenties[bewerken | brontekst bewerken]
- Oude Kale op ciwvlaanderen.be
- In en om de Kalevallei
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|