Naar inhoud springen

Lithiumbis(trimethylsilyl)amide

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Capaccio (overleg | bijdragen) op 16 dec 2013 om 09:46. (→‎Synthese)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Lithiumbis(trimethylsilyl)amide
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van het dimeer van lithiumbis(trimethylsilyl)amide
Algemeen
Molecuulformule C6H18LiNSi2
IUPAC-naam lithiumbis(trimethylsilyl)amide
Andere namen lithiumhexamethyldisilazaan, LiHMDS, LHMDS
Molmassa 167,32582 g/mol
SMILES
[Li+].C[Si](C)(C)[N-][Si](C)(C)C
InChI
1S/C6H18NSi2.Li/c1-8(2,3)7-9(4,5)6;/h1-6H3;/q-1;+1
CAS-nummer 4039-32-1
Wikidata Q219037
Beschrijving Kleurloze of witte vaste stof
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
OntvlambaarCorrosief
Gevaar
H-zinnen H228 - H314
EUH-zinnen geen
P-zinnen P210 - P280 - P305+P351+P338 - P310
VN-nummer 2924
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur kleurloos-wit
Dichtheid 0,815 g/cm³
Smeltpunt 71-72 °C
Kookpunt (bij 0,133 Pa) 80-84 °C
Vlampunt 8 °C
Goed oplosbaar in tetrahydrofuraan, n-hexaan, tolueen
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Lithiumbis(trimethylsilyl)amide (afgekort tot LiHMDS of LHMDS) is een organische verbinding met als brutoformule C6H18LiNSi2. De formule wordt soms afgekort tot [TMS]2NLin waarbij TMS staat voor trimethylsilyl. De verbinding komt voor als een kleurloze vaste stof, die hevig reageert in contact met water. Het is een sterke, niet-nucleofiele base, die zowel als base en als ligand gebruikt wordt. Lithiumbis(trimethylsilyl)amide komt ook voor als dimeer.

Lithiumbis(trimethylsilyl)amide wordt doorgaans commercieel verhandeld in oplossing (tolueen, n-hexaan, THF of MTBE).

Synthese

Hoewel lithiumbis(trimethylsilyl)amide in de handel verkrijgbaar is, kan het ook in situ bereid worden door reactie van bis(trimethylsilyl)amine met n-butyllithium:[1][2]

Via vacuümdestillatie is de stof te zuiveren.

Reacties

Lithiumbis(trimethylsilyl)amide wordt gebruikt in de synthese van coördinatieverbindingen met lage coördinatiegetallen. Dit is het gevolg van de sterische hindering van het grote trimethylsilylamide-ligand. Voorbeelden van M[N(TMS)2]3 omvatten complexen van scandium, titanium, vanadium en ijzer.[3] Behandeling met trimethylchloorsilaan geeft tris(trimethylsilyl)amine, waarin een stikstofatoom met coördinatiegetal 3 voorkomt. Deze molecule bezit een trigonaal planaire moleculaire geometrie rondom het stikstofatoom.

In de organische chemie wordt lithiumbis(trimethylsilyl)amide vaak gebruikt als sterke base, bijvoorbeeld om lithiumacetylide te maken,[4] of om een enolaat te bereiden, zoals met benzylideenaceton:[2]

Enolaatvorming met lithiumbis(trimethylsilyl)amide
Enolaatvorming met lithiumbis(trimethylsilyl)amide

De werking van lithiumbis(trimethylsilyl)amide is vergelijkbaar met die van lithiumdi-isopropylamide (LDA).

Externe link

  • (en) MSDS van lithiumbis(trimethylsilyl)amide