Melanoleuca

Melanoleuca
Olijfbruine veldridderzwam (Melanoleuca cognata)
Taxonomische indeling
Rijk: Fungi (Schimmels) Stam: Basidiomycota (Steeltjeszwam) Klasse: Agaricomycetes Onderklasse: Agaricomycetidae Orde: Agaricales (Plaatjeszwam) Familie: Tricholomataceae
Geslacht
Melanoleuca Pat. (1897)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Melanoleuca op Wikispecies
Portaal    Biologie Schimmels

Melanoleuca is een geslacht van schimmels uit de familie Tricholomataceae.

Kenmerken

De vorm van de hoed is meestal golvend, hoogstens licht gewelfd of minimaal ingedeukt in het centrum. De hoed heeft aan de bovenzijde een witachtige, bruine of grijze kleur. De lamellen zijn meestal gelobd, aan de steel gehecht en iets schuin aflopend. Ze hebben een witte tot okergele kleur met een roze glans. De sporenprint is wit tot gebroken wit. De steel is fijnkorrelig, gedeeltelijk gegroefd en vaak verdikt aan de basis. Aangetroffen in bossen begroeid met gras, langs de weg en in parken.

De sporen van Melanoleuca zijn 7,0–11,0 × 4,0–6,0 µm, dunwandig, ellipsoïde, amyloïde geornamenteerd met wratten. Ze lijken erg op de sporen van Leucopaxillus, maar Melanoleuca-sporen vormen hilarvlek (plek zonder ornamentatie). Basidia zijn meestal 4-sporig, cilindrisch tot clavaat. Pleurocystidia en cheilocystidia kunnen aanwezig of afwezig zijn; indien aanwezig zijn ze urticoïde en dunwandig of spoelvormig tot lageniform en dikwandig. Ze kunnen kristallen hebben die aan de top zijn ingelegd. Cystidia zijn erg belangrijk om soorten binnen dit geslacht te scheiden. De pileipellis is een trichoderm, soms een cutis. De hymenofoor trama is parallel. Gespen ontbreken in alle delen van het vruchtlichaam.

Soorten

In Nederland komen 13 soorten voor:

1. Berijpte veldridderzwam (Melanoleuca subpulverulenta) - zeer zeldzaam
2. Bleke veldridderzwam (Melanoleuca strictipes) - zeldzaam
3. Bundelveldridderzwam (Melanoleuca turrita) - zeer zeldzaam
4. Donkere veldridderzwam (Melanoleuca brevipes) - zeldzaam
5. Duinveldridderzwam (Melanoleuca cinereifolia) - vrij algemeen
6. Grijze veldridderzwam (Melanoleuca exscissa) - algemeen
7. Kale veldridderzwam (Melanoleuca melaleuca) - matig algemeen
8. Kortstelige veldridderzwam (Melanoleuca atripes) - algemeen
9. Okerkleurige veldridderzwam (Melanoleuca cognata) - vrij algemeen
10. Olijfbruine veldridderzwam (Melanoleuca polito-inaequalipes) - zeldzaam
11. Spikkelsteelveldridderzwam (Melanoleuca verrucipes) - vrij algemeen
12. Streepsteelveldridderzwam (Melanoleuca grammopodia) - matig algemeen
13. Tengere veldridderzwam (Melanoleuca rasilis) - matig algemeen
14. Zwartwitte veldridderzwam (Melanoleuca polioleuca) - zeer algemeen

Volgens Index Fungorum telt het geslacht 230 soorten (peildatum augustus 2023):

Soortnaam	Auteur(s)	Publicatiejaar
Melanoleuca abutyracea	(Cleland) Grgur.	1985
Melanoleuca acris	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca acystidiata	Para, Antonín, Ševčíková, Ďuriška & Tomšovský	2021
Melanoleuca adstringens	(Pers.) Konrad	1927
Melanoleuca adusta	Murrill	1939
Melanoleuca alabamensis	Murrill	1914
Melanoleuca albomarginata	Antonín, Ďuriška, Jančovičová, Para & Tomšovský	2021
Melanoleuca alutaceopallens	(P. Karst.) Konrad & Maubl.	1937
Melanoleuca amica	(Fr.) Singer	1943
Melanoleuca ammophila	Antonín, Ďuriška, Jančovičová, Para & Tomšovský	2021
Melanoleuca angelesiana	A.H. Sm.	1944
Melanoleuca angustifolia	Murrill	1914
Melanoleuca anomala	Murrill	1913
Melanoleuca arcuata	(Bull.) Singer	1935
Melanoleuca atripes (Donkere veldridderzwam)	Boekhout	1988
Melanoleuca australis	Murrill	1945
Melanoleuca avellaneifolia	Murrill	1913
Melanoleuca balansae	(Speg.) Singer	1952
Melanoleuca bataillei	Malençon	1975
Melanoleuca bicolor	Murrill	1913
Melanoleuca borealis	L.S. Gillman & O.K. Mill.	1977
Melanoleuca brachyspora	Harmaja	1985
Melanoleuca bresadolana	Bon	1988
Melanoleuca brevipes (Kortstelige veldridderzwam)	(Bull.) Pat.	1900
Melanoleuca brevispora	Singer	1954
Melanoleuca brunnea	Kalamees	1987
Melanoleuca calceifolia	Murrill	1946
Melanoleuca californica	Murrill	1913
Melanoleuca candida	Singer	1943
Melanoleuca castaneofusca	Contu	1998
Melanoleuca catalaunica	Singer	1935
Melanoleuca cavipes	Métrod ex Bon	1990
Melanoleuca centralis	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca chalcibasis	Voto, Maraia & Milanese	2022
Melanoleuca chifengense	X.D. Yu & H.B. Guo	2021
Melanoleuca chifengensis	X.D. Yu & H.B. Guo	2021
Melanoleuca chrysenteroides	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca cinchonensis	(Murrill) Singer	1943
Melanoleuca cinereifolia (Duinveldridderzwam)	(Bon) Bon	1978
Melanoleuca citrinifolia	Murrill	1938
Melanoleuca clelandii	Grgur.	1985
Melanoleuca cognata (Okerkleurige veldridderzwam)	(Fr.) Konrad & Maubl.	1927
Melanoleuca communis	Sánchez-García & J. Cifuentes	2013
Melanoleuca compressipes	Murrill	1914
Melanoleuca congregata	Bertault ex Contu	1993
Melanoleuca conspurcata	(Sacc.) Pegler	1986
Melanoleuca contracta	Métrod ex Fontenla, Gottardi & Para	2006
Melanoleuca crassotunicata	Singer	1943
Melanoleuca cremeospora	Singer	1989
Melanoleuca curtipes	(Fr.) Bon	1972
Melanoleuca davisiae	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca decembris	Métrod ex Bon	1986
Melanoleuca dehiscens	(Sacc.) Singer	1942
Melanoleuca demangei	(Pat.) Zhu L. Yang	2000
Melanoleuca deserticola	(Speg.) Singer	1952
Melanoleuca deusta	(Cleland) Grgur.	1985
Melanoleuca dichropus	(Fr.) Murrill	1911
Melanoleuca dirensis	F. Nawaz, Jabeen & Khalid	2017
Melanoleuca diverticulata	G. Moreno & Bon	1980
Melanoleuca dominicana	Angelini, Para & Vizzini	2020
Melanoleuca dryophila	Murrill	1913
Melanoleuca earleae	Murrill	1914
Melanoleuca eccentrica	A.H. Sm.	1944
Melanoleuca edura	(Banning & Peck) Murrill	1914
Melanoleuca eduriformis	Murrill	1914
Melanoleuca electropoda	Maire & Malençon	1975
Melanoleuca exscissa (Grijze veldridderzwam)	(Fr.) Singer	1935
Melanoleuca farinacea	Murrill	1913
Melanoleuca favrei	Bon	1990
Melanoleuca ferruginescens	Murrill	1945
Melanoleuca floridana	Murrill	1945
Melanoleuca fontenlae	Para, Antonín, Ďuriška, Ševčíková & Tomšovský	2021
Melanoleuca fulvidisca	Murrill	1945
Melanoleuca fumosella	Murrill	1914
Melanoleuca fumosolutea	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca furva	(Fr.) Neuhoff	1967
Melanoleuca fusca	(Cleland) Grgur.	1985
Melanoleuca galbuserae	Antonín, Ševčíková, Para & Tomšovský	2021
Melanoleuca graminicola	Kühner & Maire	1934
Melanoleuca grammopodia (Streepsteelveldridderzwam)	(Bull.) Murrill	1914
Melanoleuca granadensis	Armada	2020
Melanoleuca gravis	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca griseobrunnea	Antonín, Ďuriška & Tomšovský	2017
Melanoleuca griseoflava	X.D. Yu & H.B. Guo	2021
Melanoleuca griseofumosa	Secr. ex Singer & Clémençon	1973
Melanoleuca herrerae	Sánchez-García & J. Cifuentes	2013
Melanoleuca heterocystidiosa	(Beller & Bon) Bon	1984
Melanoleuca humilis	(Pers.) Pat.	1900
Melanoleuca hygrophorus	Murrill	1945
Melanoleuca impolitoides	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca infantilis	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca intervenosa	Métrod ex Bon	1990
Melanoleuca jaliscoensis	Sánchez-García, J. Cifuentes & Guzm.-Dáv.	2013
Melanoleuca juliannae	Rimóczi, Antonín, L. Nagy & Tomšovský	2014
Melanoleuca kashmirensis	R. Khurshed, Z. Ullah, Jabeen, H. Ahmad & Khalid	2020
Melanoleuca kauffmanii	Murrill	1914
Melanoleuca kavinae	(Pilát & Veselý) Singer	1936
Melanoleuca krieglsteineri	Pázmány	1987
Melanoleuca lapataiae	Raithelh.	1971
Melanoleuca lasciviformis	Murrill	1946
Melanoleuca leucophylloides	(Bon) Bon	1980
Melanoleuca leucopoda	X.D. Yu	2014
Melanoleuca lewisii	A.H. Sm. & P.M. Rea	1944
Melanoleuca longipes	Murrill	1914
Melanoleuca longispora	Singer	1952
Melanoleuca longisterigma	Sánchez-García & J. Cifuentes	2013
Melanoleuca luteolosperma	(Britzelm.) Singer	1935
Melanoleuca luteomaculans	(G.F. Atk.) Murrill	1914
Melanoleuca mackleri	Singer	1989
Melanoleuca maculatescens	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca magna	(Banning & Peck) Murrill	1914
Melanoleuca malenconii	Bon	1990
Melanoleuca malodora	Murrill	1942
Melanoleuca media	(Paulet) Bon	1978
Melanoleuca melaleuca (Kale veldridderzwam)	(Pers.) Murrill	1911
Melanoleuca melaleuciformis	Murrill	1946
Melanoleuca melaniceps	(Cooke & Massee) Pegler	1965
Melanoleuca melanosarx	Singer	1954
Melanoleuca memmingeri	Murrill	1914
Melanoleuca meridionalis	G. Moreno & Barrasa	1978
Melanoleuca metrodiana	Bon	1988
Melanoleuca microcephala	(P. Karst.) Singer	1935
Melanoleuca microsperma	Murrill	1946
Melanoleuca montana	(Sacc.) Singer	1935
Melanoleuca myceniformis	Singer	1969
Melanoleuca nigrescens	(Bres.) Bon	1978
Melanoleuca odorifera	Murrill	1914
Melanoleuca olesonii	Murrill	1913
Melanoleuca oreades	Murrill	1913
Melanoleuca oreina	(Fr.) Kühner & Maire	1934
Melanoleuca paedida	(Fr.) Kühner & Maire	1934
Melanoleuca paeonia	(Fr.) Murrill	1914
Melanoleuca pallida	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca pallidicutis	Bresinsky	2006
Melanoleuca pallidorosea	X.D. Yu & H.B. Guo	2021
Melanoleuca parisianorum	R. Haller Aar. ex Bon	1987
Melanoleuca parisiorum	R. Haller Aar.	1953
Melanoleuca peralba	Murrill	1942
Melanoleuca permixta	Raithelh.	1974
Melanoleuca phaeopodia	(Bull.) Murrill	1914
Melanoleuca piperata	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca piperatiformis	Murrill	1946
Melanoleuca planiceps	(Peck) Singer	1943
Melanoleuca platyphylla	Murrill	1913
Melanoleuca platyphylloides	Murrill	1945
Melanoleuca polioleuca (Zwartwitte veldridderzwam)	(Fr.) Kühner & Maire	1934
Melanoleuca polito-inaequalipes (Olijfbruine veldridderzwam)	Béguet ex M. Traverso & Zotti	2002
Melanoleuca porphyropoda	X.D. Yu	2014
Melanoleuca portolensis	Murrill	1913
Melanoleuca praebulbosa	Murrill	1942
Melanoleuca praecox	Murrill	1914
Melanoleuca privernensis	(Consiglio, Contu, Setti & Vizzini) Consiglio, Setti & Vizzini	2010
Melanoleuca pseudobrevipes	Bon	1990
Melanoleuca pseudoevenosa	Bon ex Bon & G. Moreno	1980
Melanoleuca pseudoluscina	Bon	1980
Melanoleuca pseudopaedida	Bon	1990
Melanoleuca queletii	Bon	1990
Melanoleuca rasilis (Tengere veldridderzwam)	(Fr.) Singer	1939
Melanoleuca reae	Singer	1935
Melanoleuca resplendens	(Fr.) Murrill	1914
Melanoleuca rhinaria	(Berk. & M.A. Curtis) Murrill	1914
Melanoleuca rimosa	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca robertiana	Bon	1990
Melanoleuca robusta	(Bres.) Fontenla, Gottardi & Para	2003
Melanoleuca roseobrunnea	Murrill	1913
Melanoleuca rudericola	Murrill	1913
Melanoleuca rufipes	Bon	1978
Melanoleuca russula	(Scop.) Murrill	1914
Melanoleuca russuloides	(Murrill) Murrill	1952
Melanoleuca schumacheri	(Fr.) Singer	1943
Melanoleuca serratifolia	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca silvatica	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca silvaticoides	Murrill	1945
Melanoleuca sparrei	Singer	1953
Melanoleuca spegazzinii	(Sacc. & D. Sacc.) Singer	1952
Melanoleuca stepposa	Vacek	1950
Melanoleuca striatella	Murrill	1913
Melanoleuca strictipes (Bleke veldridderzwam)	(P. Karst.) Jul. Schäff.	1951
Melanoleuca stridula	(Fr.) Singer	1943
Melanoleuca striimarginata	Métrod ex Bon	1990
Melanoleuca subacida	Murrill	1914
Melanoleuca subacris	Murrill	1942
Melanoleuca subalpina	(Britzelm.) Bresinsky & Stangl	1976
Melanoleuca subcinerea	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca subcylindrispora	Murrill	1945
Melanoleuca subdura	(Banning & Peck) Murrill	1914
Melanoleuca subexcentrica	Bon	1990
Melanoleuca subfuliginea	Murrill	1914
Melanoleuca subfulvidisca	Murrill	1949
Melanoleuca sublanipes	Fontenla, Para & Vizzini	2011
Melanoleuca sublurida	Murrill	1913
Melanoleuca submaculata	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca submulticeps	Murrill	1913
Melanoleuca subpulverulenta (Berijpte veldridderzwam)	(Pers.) Singer	1939
Melanoleuca subrimosa	Murrill	1942
Melanoleuca subsaponacea	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca subsilvatica	Murrill	1949
Melanoleuca substrictipes	Kühner	1978
Melanoleuca subterrea	Murrill	1914
Melanoleuca subterreiformis	Murrill	1945
Melanoleuca subtransmutans	Murrill	1914
Melanoleuca subvelata	Murrill	1913
Melanoleuca subvolkertii	Murrill	1945
Melanoleuca tabularis	Konrad	1927
Melanoleuca tanana	L.S. Gillman & O.K. Mill.	1977
Melanoleuca tenuipes	Murrill	1913
Melanoleuca terraeolens	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca testata	(Britzelm.) Singer	1935
Melanoleuca thujina	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca tottenii	Murrill	1914
Melanoleuca trentonensis	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca tristis	M.M. Moser	1991
Melanoleuca tucumanensis	Singer	1952
Melanoleuca turrita (Bundelveldridderzwam)	(Sacc.) Singer	1935
Melanoleuca umbrinella	(Speg.) Singer	1952
Melanoleuca unakensis	Murrill	1914
Melanoleuca ustaliformis	Murrill	1945
Melanoleuca utahensis	L.S. Gillman & McKnight	1977
Melanoleuca variabilis	Antonín, Ďuriška, Jančovičová, Para & Tomšovský	2021
Melanoleuca verrucipes (Spikkelsteelveldridderzwam)	(Fr.) Singer	1939
Melanoleuca vinosa	(G. Stev.) E. Horak	1971
Melanoleuca virginea	Murrill	1942
Melanoleuca viscosa	(Peck) Murrill	1914
Melanoleuca volkertii	Murrill	1914
Melanoleuca watsonii	Murrill	1945
Melanoleuca wrightii	Raithelh.	1971
Melanoleuca xavieri	Singer	1989
Melanoleuca yatesii	Murrill	1914
Melanoleuca yucatanensis	Guzmán & Bon	1984
Melanoleuca zaaminensis	Kalamees	1987

Bronnen, noten en/of referenties

• (en) Index Fungorum