Metriorhynchidae
Metriorhynchidae Status: Uitgestorven, als fossiel bekend Fossiel voorkomen: Midden-Jura tot Vroeg-Krijt (170-135 miljoen jaar geleden) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||||
Neptunidraco | |||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Familie | |||||||||||||
Metriorhynchidae Fitzinger, 1843 | |||||||||||||
Afbeeldingen op ![]() | |||||||||||||
Metriorhynchidae op ![]() | |||||||||||||
|
De familie Metriorhynchidae is een uitgestorven groep mariene krokodilachtigen van twee tot zes meter lang. Ze leefden van het Midden-Jura tot het Vroeg-Krijt.
Uiterlijk en leefwijze
De metriorhynchiden waren aangepast aan het leven in zee. De ledematen waren gevormd tot peddels en de staart had een vin. Deze is ondersteund door de aan het eind sterk naar beneden gebogen staartwervels. Deze staartvinbouw is nagenoeg identiek aan de Ichthyosauria. De schedel lijkt op die van huidige krokodilachtigen, met als karakteristiek verschil dat hij enigszins spitser is. Dakosaurus en Geosaurus giganteus zijn de enige metriorhynchiden met een grote en stompe schedel die waarschijnlijk gebruikt werd om andere zeereptielen aan te vallen. Vermoedelijk leefden de overige metriorhynchiden van vissen en andere zeedieren.
Men is er niet zeker van of de leden van de Metriorhynchidae levendbarend waren of niet. Het is vrijwel zeker dat dieren als Dakosaurus, die dusdanig aan het zeeleven waren aangepast dat ze niet meer aan land konden om eieren te leggen, levendbarend waren. Primitievere genera zoals Metriorhynchus en Neptunidraco echter waren minder goed aangepast aan het zeeleven en konden misschien nog met enige moeite aan land hun eieren leggen. Van de naaste verwanten van de Metriorhynchidae, de teleosauriërs, weten we van bijna alle leden zeker dat zij nog goed in staat waren om op het land te gaan en vervolgens daar hun eieren in een gegraven kuil op het strand te leggen. Dat zij hiertoe in staat waren wil nog niet zeggen dat zij dit werkelijk deden. Het is namelijk ook mogelijk dat zij de rivier opzwommen en daar hun eieren legden of mogelijk ook hun jongen baarden. Dit kunnen de metriorhynchiden ook gedaan hebben, om hun jongen bescherming te bieden tegen grote roofdieren die in open zee talrijk waren.
Taxonomie en fylogenie
- Metriorhynchidae
Van alle leden was Neptunidraco het oudst.[1] Ook Teleidosaurus zou een metriorhynchide kunnen zijn, maar het is ook mogelijk dat het een lid van de Teleosauridae is. Hier volgt een mogelijke stamboom van de Metriorhynchidae gebaseerd op een cladistische analyse van Andrea Cau en Federico Fanti uit 2011 met de namen van de clades door de analyse van Young et al., ook uit 2011:
Metriorhynchidae |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
-
Dakosaurus jaagt op de ichthyosauriër Caypullisaurus.
-
Dakosaurus probeert een pterosauriër te vangen.
-
Metriorhynchus superciliosus.
-
Suchodus durobrivense.
Bron
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Metriorhynchidae op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Verwijzingen
- ↑ a b Cau, A., Fanti, F. (2010). The oldest known metriorhynchid crocodylian from the Middle Jurassic of North-eastern Italy: Neptunidraco ammoniticus gen. et sp. nov.. Gondwana Research online preprint. DOI: 10.1016/j.gr.2010.07.007.
Literatuur
- Palmer, D.,& Cox, B.,& Gardiner, B.,& Harrison, C.,& Savage, R. J. G. (2000). De geïllustreerde encyclopedie van dinosauriërs en prehistorische dieren. Köneman, Keulen. ISBN 3 8290 6747 X
- Parker, S. (2005). De complete gids over dinosauriërs. Veltman uitgevers, Utrecht. ISBN 90 5920 430 1
- Benton, M. J. (2001). Cassel's atlas of evolution. Cassel & co, London. ISBN 0-304-35511-9
- Everhart, M. (2009). Zeemonsters. Prehistorische wezens uit de diepte. National Geographic. ISBN 90 5956 061 2
- Marven, N., & James, J. (2003). Zeemonsters. Predatoren uit de prehistorie. BBC books, Londen. ISBN 9789089270191
- Haines, T., & Chambers, P. (2005). The complete guide to prehistoric life BBC books, Londen. ISBN 978 0 563 52219 5
- Palmer, D., & Brasier, M., & Burnie, D., & Cleal, C., & Crane, P., & Thomas, B. A., & Buttler, C., & Cope, J. C. W., Owens, R. M., & Anderson, J., & Benson, R., & Brusatte, S., & Clack, J., & Dennis-Bryan, K., & Duffin, C., & Hone, D., & Johanson, Z., & Milner, A., & Naish, D., & Parsons, K., & Prothero, D., & Xing, X., & McNamara, K., & Coward, F., & Beatty, R. (2009) Prehistoric Life Dorling Kindersley, London. ISBN 978 0 7566 5573 0
- Lambert, D., & Naish, D., & Wyse, E. (2002) Lexikon der Dinosaurier und anderer Tiere der Urzeit. Dorling Kindersley, München. ISBN 3-8310-0342-4
- Werner, H. 1000 dinosaurier. NGV, Frankfurt. ISBN 978-3-625-11519-9
- White, M. (november 2009), Toen krokodillen heersten, National Geographic Society (tijdschrift), p. 138-151
- Bacchin, M., Signore, M. (2009). La saga des dinosaures. Larousse, Paris. ISBN 978 2 03 584659 4