Nationale kampioenschappen wielrennen
De Nationale kampioenschappen in het wielrennen op de weg worden jaarlijks verreden. Er zijn kampioenschappen in de wegwedstrijd en in het tijdrijden en er worden titels verdeeld in de categorieën elite (zonder of met contract - deze laatsten zijn professionals), espoirs (beloften), vrouwen en diverse jeugdcategorieën.
De wedstrijden worden per land georganiseerd en de verdeling van de kampioenschappen over het seizoen verschilt per land, maar traditioneel wordt in vele landen, in elk geval de meeste Europese, de wegwedstrijd voor elite-renners verreden op de zondag voor de start van de Ronde van Frankrijk. De nationale kampioen moet tijdens het jaar volgend op het kampioenschap een speciale kampioenstrui dragen, meestal een trui in de kleuren van de nationale vlag. Er gelden dezelfde regels als bij de regenboogtrui voor wereldkampioenen: de nationale tijdritkampioen mag zijn of haar trui alleen dragen tijdens tijdritten. Nationale kampioenen mogen de rest van hun carrière speciale bandjes, ook in de kleuren van de nationale vlag, onderaan de mouwen van het koersshirt dragen.
In het verleden was er een aparte categorie professionals en was het aantal deelnemers in een bepaald land afhankelijk van het aantal profs. Landen met weinig profs organiseerden dan ook geen apart kampioenschap; bijvoorbeeld (West-)Duitsland, Luxemburg en Zwitserland organiseerden meestal een gezamenlijke wedstrijd. Tegenwoordig is er geen aparte profcategorie meer, maar het komt wel voor dat renners uit 'kleinere' wielerlanden vanwege het gebrek aan tegenstand vaak kampioen worden en zo de helft van hun carrière in de nationale kampioenstrui rijden.
De meeste kampioenschappen vinden op een kleine omloop plaats, waarop meerdere ronden worden verreden. Het kampioenschap van de Verenigde Staten vindt traditioneel plaats in een open wedstrijd, waarin ook buitenlanders mee mogen doen. De eerst finishende Amerikaan wordt nationaal kampioen.
Overzicht van landen met eigen artikel
Overzicht van landen zonder eigen artikel (recente kampioenen)
Algerije
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
Andorra
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Angola
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Azerbeidzjan
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Bahama's
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Belize
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() |
Bolivia
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Brazilië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
|
Bulgarije
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Costa Rica
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() |
Curaçao
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() |
Eritrea
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Ethiopië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() |
Griekenland
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() |
Guatemala
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Hongarije
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
|
Ierland
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
|
Iran
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Kirgizië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Kosovo
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Kroatië
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
|
Libanon
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Maleisië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Mauritius
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Moldavië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
|
Oekraïne
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
|
Oezbekistan
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
|
Portugal
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
|
Roemenië
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() |
Rwanda
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() |
Servië
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() |
Tsjechië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
|
Tunesië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |
Uruguay
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() |