O,O-dimethyldithiofosforzuur

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
O,O-dimethyldithiofosforzuur
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van O,O-dimethyldithiofosforzuur
Algemeen
Molecuulformule C2H7O2PS2
IUPAC-naam dimethoxy-sulfanyl-sulfanylideen-λ5-fosfaan
Andere namen O,O-dimethyldithiofosfaat, O,O-dimethylfosfordithioaat
Molmassa 158,18 g/mol
SMILES
COP(=S)(OC)S
InChI
1S/C2H7O2PS2/c1-3-5(6,7)4-2/h1-2H3,(H,6,7)
CAS-nummer 756-80-9
EG-nummer 212-053-9
PubChem 12959
Wikidata Q17190515
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vloeibaar
Dichtheid 1,29 g/cm³
Kookpunt 65 °C
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

O,O-dimethyldithiofosforzuur is een organofosforverbinding uit de groep van de thiofosfaatesters, esters van thiofosforzuur. Het is een dialkyl-ester met als alkylgroepen twee methylgroepen.

Synthese[bewerken | brontekst bewerken]

O,O-dimethyldithiofosforzuur wordt bereid door de reactie van methanol met fosforpentasulfide, met vrijzetting van waterstofsulfide.[1]

Toepassingen[bewerken | brontekst bewerken]

O,O-dimethyldithiofosforzuur wordt vrijwel uitsluitend gebruikt voor de synthese van malathion en van insecticiden uit de thiofosfaatgroep, zoals azinfos-methyl, fosmet, dimethoaat, formothion en methidathion. Het is een metaboliet van deze pesticiden die in de urine wordt uitgescheiden, en de analyse van dialkyl(thio)fosfaten in de urine kan gebruikt worden om de blootstelling van personen aan organofosfaat-bestrijdingsmiddelen op te volgen.[2]

Metaalzouten ervan, bijvoorbeeld zink- of looddimethyldithiofosfaat, werden gebruikt als additief in smeerolie.[3]